آیا هنگام جویدن غذا درد شدیدی احساس میکنید؟ یا زمانی که دندان خود را با زبانتان لمس میکنید، درون دندان در میپیچد؟ اگر هر یک از این علائم را داشتید، ممکن است دندان شما پوسیده باشد. با این حال اگر مطمئن نیستید هرچه سریعتر جهت معاینه و جلوگیری از پیشرفت پوسیدگی دندان یک وقت ملاقات با دندانپزشک خود تنظیم کنید.
دندانپزشک پس از معاینه و عکس برداری میتواند راه حلهای مناسب برای ترمیم پوسیدگی دندان ارائه دهد. به هر حال اگر میخواهید بیشتر با علائم پوسیدگی دندان، ترمیم پوسیدگی و راههای جلوگیری از پیشرفت پوسیدگی دندان آشنا شوید، پیشنهاد میکنیم تا انتهای این مقاله از وب سایت دکتر صفورا امامی، متخصص عصب کشی و ریشه دندان با ما همراه باشید.
پوسیدگی دندان چیست؟
پوسیدگی دندان یک مشکل رایج دندانی است. به هر حال اگر از دندان خود به خوبی مراقبت کنید به راحتی قابل پیشگیری و رفع است. هیچ کس نمیخواهد دندانهای پوسیده داشته باشد. پوسیدگی دندان باعث درد و مشکل در خوردن و آشامیدن میشود. پوسیدگی زمانی پیشرفت میکند که باکتریها از غذاهای شیرین یا نشاسته ای در دهان شما رشد کنند. با تکثیر باکتری، لایه ای از پلاک چسبنده ایجاد شده که باعث فرسایش مینای دندان میشود. باکتریها و قند نیز باعث ایجاد اسیدهایی شده که بر مینای دندان نفوذ کرده و منجر به پوسیدگی دندان میشود. اگر پوسیدگی به عاج نرمتر داخل دندان برسد، پوسیدگی میتواند به عفونت در پالپ دندان تبدیل شود.
در مراحل اولیه، ممکن است هیچ اثری از پوسیدگی دندان مشاهده یا احساس نکنید. اما همانطور که پیشرفت میکند، دندان درد، حساسیت به دمای گرم و سرد و درد هنگام جویدن غذا، نشان دهنده پوسیده شدن دندان است. همچنین ممکن است سوراخ یا تغییر رنگ روی سطح دندان مشاهده کنید. خوشبختانه، دندانهای پوسیده - حتی در مراحل آخر - قابل ترمیم هستند. درمان پوسیدگی دندان در مراحل اولیه بسیار سادهتر و ارزانتر است.
علائم و نشانههای پوسیدگی دندان
پوسیدگی دندان ممکن است عیچ علامتی نداشته باشد. با این حال در هنگام پوسیدگی دندان، ممکن است این علائم را مشاهده کنید:
- دندان درد: یا درد مداوم که شبها رخ میهد یا هر از گاهی احساس درد شدید بدون هیچگونه دلیل.
- حساسیت دندان: ممکن است هنگام خوردن یا نوشیدن چیزی گرم، سرد یا شیرین احساس حساسیت یا درد کنید.
- ظاهر شدن لکههای خاکستری، قهوهای یا سیاه روی دندان
- بوی بد دهان
- بروز طعم ناخوشایند در دهان
چرا اسید برای دندانها مضر است؟
PH با عدد 7 خنثی است و هر چیزی کمتر از آن اسیدی است. هنگامی که PH دهان شما به زیر 5.5 میرسد، دندانهای شما در منطقه خطر اسیدی قرار میگیرند. مینای دندان شما از ساختار کریستالی از 2 ماده معدنی تشکیل شده است: کلسیم و فسفات که به آن هیدروکسی آپاتیت گفته میشود. با وجود اینکه مینای دندان، سخت ترین ماده در بدن شماست، هنگامی که PH دهان شما وارد منطقه خطر یعنی 5.5 میشود، هیدروکسی آپاتیت مینا شروع به حل شدن میکند. این به عنوان معدنی زدایی شناخته میشود.
خوشبختانه، این فرآیند برگشت پذیر است و معدنی سازی مجدد امکان پذیر است. هنگامی که غذا خوردن را متوقف میکنید، PH دهان شما افزایش مییابد و کلسیم و فسفات موجود در بزاق به هیدروکسی آپاتیت کمک میکند تا دوباره معدنی شود. این فرآیند حدود 30 دقیقه تا یک ساعت طول میکشد.
با محدود کردن مقدار غذاهای شیرینی که میخورید و کاهش دفعات مصرف آنها، میتوانید به دهان خود کمک کنید تا پس از اسیدپاشی بهبود یافته و به دندانها اجازه دهید معدنیسازی مجدد داشته باشند. این بدان معنی است که دمینرالیزاسیون و معدنی سازی مجدد متعادل مانده و پوسیدگی دندان رخ نمیدهد.
اگر در طول روز مقدار زیادی غذاهای شیرین یا اسیدی مصرف کنید، محیط اسیدی برای دهان شما عادی میشود. بنابراین باکتریهای بد، اسید بیشتری تولید میکنند و معدنیسازی مجدد اتفاق نمیافتد. این بدان معنی است که مینای دندان شما مواد معدنی را از دست میدهد. با گذشت زمان، این نقطه را در دهان خود به عنوان یک لکه سفید مشاهده خواهید کرد، سپس سایه خاکستری زیر سطح دندان و در نهایت یک سوراخ یا حفره ایجاد میشود. هنگامی که یک سوراخ تشکیل شد، دیگر راه برگشتی وجود ندارد. معدنی سازی مجدد امکان پذیر نیست و دندانپزشک شما باید پوسیدگی دندان را از بین برده و سوراخ را پر کند.
پنج راه برای ترمیم دندانهای پوسیده
تشخیص زودهنگام بهترین راه برای جلوگیری از پوسیدگی دندان است. اگر دندانپزشک لکههای پوسیدگی را در اولین شکل خود ببیند، میتواند یک مایع فلوراید، ژل، فوم یا وارنیش را روی دندان پخش کند. این درمانها حاوی فلوراید بیشتری نسبت به خمیردندان هستند و میتوانند از گسترش بیشتر پوسیدگی به مینای دندان جلوگیری کنند. اگر پوسیدگی پیشرفتهتر باشد، ممکن است به درمان گستردهتری مانند این پنج روش نیاز داشته باشید:
پر کردن دندان
رایج ترین درمان برای پوسیدگی دندان، پر کردن قسمت پوسیده دندان با آمالگام نقره، رزین کامپوزیت یا مواد چینی است. آمالگام نقره ارزان تر و بادوام تر است، اما معمولاً نسبت به سایر پرکنندهها بیشتر در معرض دید است. رزین کامپوزیت یا پرسلن میتواند با رنگ دندان ترکیب شود.
روکشها دندان
در برخی موارد، پوسیدگی بیشتر باعث از بین رفتن دندان میشود. دندانپزشک شما باید پوسیدگی را از بین ببرد و مقدار کافی از دندان را برای قرار دادن روکش باقی بگذارد. روکش دندان معمولاً از طلا، چینی، رزین، چینی ذوب شده به فلز یا سایر مواد برای استحکام بیشتر ساخته میشود.
عصب کشی دندان
هنگامی که پوسیدگی ریشه دندان را عفونی کند، تنها گزینه درمانی، درمان ریشه دندان و عصب کشی دندان است. در این روش، ریشه پوسیده برداشته شده و با یک پرکننده و دارو جایگزین میشود تا عفونت برطرف شود. سپس یک روکش برای محافظت بیشتر روی کانال ریشه قرار میگیرد.
کشیدن دندان
اگر دندان به شدت آسیب دیده یا پوسیده شده باشد، ممکن است نیاز به کشیدن آن باشد تا از گسترش پوسیدگی و عفونت به لثه جلوگیری شود.
دندان مصنوعی یا ایمپلنت
دندان کشیده شده میتواند شکاف قابل توجهی در دهان ایجاد کند، اما دندان یا دندانهای از دست رفته را میتوان با پروتزهای کامل یا جزئی مانند ایمپلنتهای دندانی که دندان مصنوعی را روی استخوانهای شما محکم میکند جایگزین کرد. پروتزها و ایمپلنتها از نظر هزینه، دوام و راحتی دارای مزایا و معایب هستند که پیشنهاد میکنیم قبل از استفاده حتماً به خوبی در مورد آنها اطلاعات لازم را کسب نمایید.
جلوگیری از پوسیدگی دندان
بهترین راه برای جلوگیری از اقدامات پرهزینه و ناراحت کننده، جلوگیری از پوسیدگی در وهله اول است. این مراحل ساده برای کمک به جلوگیری از پوسیدگی در آینده به شما کمک خواهند کرد:
از مصرف قند و نشاسته پرهیز کنید.
قند و نشاسته رشد باکتریها را در دهان شما افزایش میدهند. اگرچه مقاومت در برابر شیرینیها سخت است، اما با پرهیز از نوشیدنیها و خوراکیهای مملو از شکر، مصرف قند خود را محدود کنید. توجه داشته باشید که برخی از میوهها ممکن است حاوی قند بالایی باشند، بنابراین مصرف آن میوهها را نیز مدیریت کنید. از طرف دیگر، نوشیدن آب باعث افزایش بزاق در دهان میشود که به نوبه خود میتواند باکتریها را از بین ببرد. پیشنهاد میکنیم برای جلوگیری از پوسیدگی دندان بیشتر محصولات لبنی و سبزیجات خام مصرف نمایید.
بهداشت دهان و دندان را روزانه تمرین کنید.
مسواک زدن با خمیر دندان حاوی فلوراید بعد از غذا یا حداقل دو بار در روز میزان باکتریهای موجود در دهان را کاهش میدهد. پیشنهاد میکنیم از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید.
استفاده از نخ دندان یک بار در روز همچنین باکتریها را از شکاف بین دندانها پاک میکند. اگر در معرض خطر بیشتر پوسیدگی هستید، بهتر است دهان و دندانهای خود را با دهانشویه حاوی فلوراید بشویید.
به طور منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
برای دیدن یک متخصص دندانپزشکی صبر نکنید تا احساس درد کنید. با دو بار ویزیت دندانپزشکی در سال، متخصص دندانپزشک شما میتواند هر گونه علائم پوسیدگی را زودتر تشخیص داده و به شما کمک کند قبل از نیاز به درمان گسترده، آسیب را جبران کنید. اگر سابقه پوسیدگی دارید، دندانپزشک یا متخصص بهداشت دندان ممکن است ویزیتهای مداوم را توصیه کند.
آیا میتوان پوسیدگی را در خانه ترمیم کرد؟
متاسفانه خیر! امکان درمان خانگی دندان پوسیده وجود ندارد؛ اگرچه شما میتوانید اقداماتی را برای توقف روند پوسیدگی در خانه انجام دهید، دندانپزشک شما باید حفرههای موجود را درمان کند، بنابراین باید در اسرع وقت برای ملاقات با دندانپزشک وقت بگیرید. با این حال، شما میتوانید از پیشرفت پوسیدگی جلوگیری کنید. در مراحل اولیه پوسیدگی دندان، میتوان مینای دندان را دوباره احیا کرد و از ایجاد حفره جلوگیری کرد. هنگامی که مینای دندان کاملاً ضعیف یا از بین رفت و شما اثرات پوسیدگی را احساس کردید، فقط دندانپزشک میتواند آسیب را ترمیم کند.
رسیدگی اولیه به دندان پوسیده شده
همانطور که قبلا ذکر شد، فقط یک متخصص دندانپزشکی میتواند پوسیدگی دندان را تشخیص دهد. با این حال، ممکن است با نگاه کردن به آینه متوجه علائم اولیه پوسیدگی شوید. لکه سفید روی دندان معمولاً نشانه ضعیف بودن مینای دندان است و احتمالاً پوسیده خواهد شد. در این مرحله میتوانید برای تقویت مینای دندان دندان را رمینرالیز کنید. برای کمک به این ترمیم از دهانشویه یا خمیر دندان حاوی فلوراید و کلسیم استفاده کنید. همچنین میتوانید از دندانپزشک خود برای جلوگیری از آسیبهای جدی در آینده کمک بخواهید.
دندانپزشک چگونه به ترمیم پوسیدگی کمک میکند؟
پس از ایجاد حفره، تنها راه موثر برای بهبود درد، ترمیم پوسیدگی دندان است. اینکه دندانپزشک شما چگونه حفره شما را ترمیم میکند به شدت آن بستگی دارد. اگر پوسیدگی سوراخی در مینای دندان ایجاد کرده باشد اما به اعصاب دندان سرایت نکرده باشد، دندانپزشک شما احتمالاً دندان را پر میکند. پس از تمیز کردن حفره، دندانپزشک یک پرکننده داخل دندان قرار میدهد تا سوراخ دندان را بسته و از پوسیدگی بیشتر جلوگیری کند.
در موارد شدیدتر، دندانپزشک ممکن است یک درمان ریشه برای ترمیم دندان انجام دهد، یا ممکن است کل دندان را برداشته و با ایمپلنت یا بریج جایگزین کنید. اگرچه ممکن است این گزینهها گزینههای پرهزینهای به نظر برسند، اما این درمانها میتوانند در دراز مدت به بهبود سلامت دهان و سلامت کلی شما کمک کنند.
زمان مبارزه و ترمیم پوسیدگی دندان است!
اگر احساس میکنید دندانهای شما دچار پوسیدگی شده است، همین حالا یک قرار ملاقات با پزشک خود تنظیم کنید. هرچه سریعتر برای درمان پوسیدگی اقدام کنید، از آسیبهای جدی و در نهایت کشیدن دندان جلوگیری خواهید کرد. به هرحال اگر پوسیدگی دندان شما پیشرفت کرده است، ما در کلینیک دکتر صفورا امامی، آماده ارائه خدمات در مراحل پیچیدهتر و آسیبهای شدیدتر مانند عصب کشی تخصصی دندان یا جراحی انتهای ریشه دندان به شما هستیم. برای دریافت وقت ملاقات همین حالا با ما تماس بگیرید.