آیا ورم صورت بعد از عصب کشی طبیعی است؟

عصب‌کشی یا درمان ریشه یکی از رایج‌ترین درمان‌های دندانپزشکی برای حفظ دندان‌های آسیب‌دیده است. بسیاری از بیماران پس از انجام این درمان، با سؤالی مهم روبه رو می‌شوند: «آیا ورم صورت بعد از عصب کشی دندان طبیعی است؟ یا نشانه وجود یک مشکل جدی می‌باشد؟»

پاسخ کوتاه این است که مقداری ورم خفیف و محدود در 24 تا 48 ساعت اول می‌تواند طبیعی باشد؛ اما ورم شدید، رو به افزایش یا همراه با علائم خطر نشانه مشکل است و نیاز به پیگیری فوری دارد. در ادامه مقاله از وب سایت دکتر صفورا امامی، تمام نکات ضروری را به صورت دقیق، علمی و قابل‌فهم توضیح خواهیم داد؛ تا انتها همراه ما باشید.

چرا بعد از عصب‌کشی ممکن است صورت ورم کند؟

ورم، واکنش طبیعی بدن به التهاب و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده است. عصب‌کشی موجب تحریک ریشه و بافت اطراف دندان می‌شود و همین تحریک ممکن است باعث ورم خفیف شود. مهم‌ترین دلایل ورم بعد از درمان ریشه عبارت‌اند از:

1. التهاب طبیعی پس از درمان

در جریان عصب‌کشی، دندانپزشک بافت داخل کانال ریشه را پاک‌سازی می‌کند. این کار باعث تحریک خفیف انتهای عصب‌ها و بافت اطراف ریشه شده و واکنش بدن به این تحریک، التهاب محدود و کوتاه‌مدت است.

2. آسیب قبلی دندان

اگر دندان قبل از عصب‌کشی عفونت یا آبسه داشته باشد، ورم بعد از درمان طبیعی‌تر خواهد بود، زیرا باکتری‌ها و التهاب قبلی به زمان بیشتری برای برطرف شدن نیاز دارند.

3. واکنش بدن به مواد دارویی

داروهای ضدعفونی‌کننده داخل کانال ممکن است در برخی افراد واکنش التهاب‌زا ایجاد کنند.

4. بالا بودن شدت کار روی دندان

عصب‌کشی دندان‌هایی که کانال‌های پیچیده‌تر یا پوسیدگی عمیق‌تری دارند، معمولاً باعث التهاب بیشتری می‌شود.

5. خروج مواد شستشو یا باکتری‌ها از انتهای ریشه

اگر مقدار کمی از مواد یا باکتری‌ها از نوک ریشه خارج شود، احتمال ورم در ناحیه اطراف ریشه افزایش می‌یابد.

میزان ورم طبیعی بعد از عصب‌کشی دندان چقدر است؟

در حالت طبیعی، ورم باید کم، محدود، کنترل‌شده و رو به کاهش باشد. ویژگی‌های ورم طبیعی عبارت‌اند از:

• شروع: 12 تا 48 ساعت پس از درمان
• میزان: خفیف تا متوسط
• محل: معمولاً اطراف دندان یا بخشی از گونه
• مدت: 2 تا 3 روز
• شدت: رو به کاهش
• علائم همراه: درد خفیف، حساسیت هنگام جویدن
• بدون: تب، بوی بد، چرک یا ورم در حال گسترش

اگر وضعیت شما در این محدوده قرار بگیرد، معمولاً جای نگرانی نیست.

مقایسه ورم طبیعی و ورم خطرناک بعد از عصب‌کشی:

چه زمانی ورم بعد از عصب‌کشی خطرناک است؟

ورم زمانی خطرناک محسوب می‌شود که نشان‌دهنده عفونت فعال باشد. علائم خطر عبارت‌اند از:

1. ورم رو به افزایش: اگر ورم بعد از 24 تا 48 ساعت کمتر نشود و حتی بیشتر شود، نشانه عفونت است.
2. تب، لرز یا احساس ضعف: تب بیشتر از 38 درجه نشان‌دهنده مبارزه بدن با باکتری‌هاست.
3. درد شدید و تیرکشنده: درد شدید که با داروی مسکن کاهش پیدا نکند، معمولاً ناشی از عفونت باقی‌مانده یا آبسه جدید است.
4. چرک، بوی بد یا مزه بد در دهان: این موارد معمولاً نشانه تشکیل آبسه هستند.
5. مشکل در باز کردن دهان (تریسموس): این وضعیت می‌تواند نشان‌دهنده انتشار عفونت به عضلات فک باشد.
6. گسترش ورم به چشم، گلو یا گردن: این حالت اورژانسی است، چون می‌تواند مسیر تنفس را تهدید کند.
7. سختی بلع یا تنفس: این مورد بسیار خطرناک است و نیاز به مراجعه فوری به اورژانس دارد.

اگر

• ورم بیش از 3 روز ادامه دارد،
• درد با مسکن معمولی کاهش نمی‌یابد،
• ورم شدید در سمت چشم یا زیر فک ایجاد شده،
• تب یا لرز دارید،
• خروج چرک از لثه یا دندان،
• احساس طعم بد مداوم در دهان،
• و تورم ناگهانی و بزرگ‌شدن سریع گونه دارید؛

در چنین شرایطی باید فوراً به دندانپزشک مراجعه کرده و درمان تکمیلی انجام شود.

✔️بیشتر بخوانید: علت تیر کشیدن دندان پر شده

چرا بعد از عصب‌کشی ممکن است عفونت ایجاد شود؟

گاهی امکان دارد حتی بعد از درمان ریشه، عفونت ادامه پیدا کند یا دوباره ایجاد شود. دلایل اصلی عفونت عبارتند از:

1. باکتری‌های باقی‌مانده در کانال ریشه

کانال‌های دندان بسیار باریک و پیچیده هستند و ممکن است بعضی بخش‌ها کامل پاک‌سازی نشوند.

2. پیچیدگی آناتومی دندان

کانال‌های اضافی یا منحنی شدید ممکن است تشخیص داده نشوند.

3. نفوذ دوباره باکتری‌ها

اگر ترمیم نهایی (پرکردگی یا روکش) به موقع انجام نشود، باکتری‌ها دوباره وارد کانال می‌شوند.

4. شکستگی ریشه

گاهی در اثر ضربه یا فشار زیاد، ریشه ترک می‌خورد و باعث عفونت می‌شود.

5. وجود آبسه قبلی شدید

اگر آبسه خیلی وسیع باشد، ممکن است رفع کامل آن چند روز زمان ببرد و ورم ادامه داشته باشد.

مراحل درمان ورم صورت بعد از عصب‌کشی

برای درمان ورم صورت بعد از عصب‌کشی بهتر است نکات زیر را رعایت کنید:

1. کمپرس سرد (در 24 ساعت اول) روی گونه، 15 دقیقه استراحت و مجددا امتحان کنید. این کار ورم و التهاب را کاهش می‌دهد.
2. مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن یا استامینوفن برای کنترل درد و التهاب مناسب هستند (طبق نظر پزشک).
3. آنتی‌بیوتیک‌ها فقط اگر دندانپزشک تشخیص دهد لازم است. در موارد عفونت شدید معمولاً داروهای (آنتی بیوتیک برای عفونت دندان) زیر تجویز می‌شوند:

• آموکسی‌سیلین
• مترونیدازول
• کلیندامایسین (در افراد حساس به پنی‌سیلین)

4. شستشوی دهان با آب و ‌نمک ولرم به کاهش التهاب کمک می‌کند (بدون غرغره شدید).
5. اگر کانال کامل پاک نشده باشد، ممکن است عصب‌کشی مجدد (ری‌تریتمنت) لازم باشد.
6. در صورت وجود چرک، دندانپزشک باید آبسه را تخلیه کند تا ورم کاهش پیدا کند.

پیشگیری از ورم و عفونت بعد از عصب‌کشی دندان

برای جلوگیری از ورم صورت بعد از عصب‌کشی به موارد زیر توجه ویژه داشته باشید:

• مصرف کامل داروهای تجویزشده
• عدم فشار دادن دندان سمت درمان‌شده تا چند روز
• مراجعه برای ترمیم و روکش نهایی در زمان مناسب
• رعایت بهداشت دهان؛ مسواک، نخ‌دندان و دهان‌شویه
• مراجعه دوره‌ای به دندانپزشک

جمع‌بندی نهایی

ورم خفیف و رو به کاهش بعد از عصب‌کشی کاملاً طبیعی است. اما ورمی که شدید، رو به افزایش یا همراه با تب، درد زیاد، خروج چرک، بوی بد یا مشکل در باز کردن دهان باشد، نشانه عفونت است و باید فوراً بررسی شود. درمان به موقع، از انتشار عفونت و آسیب‌های جدی جلوگیری می‌کند.