بریج دندان یکی از روش‌های پرطرفدار جایگزینی دندان از دست رفته است که علاوه بر بازیابی زیبایی لبخند، به بهبود عملکرد دهان در جویدن و صحبت کردن کمک می‌کند. با این حال، استفاده از بریج‌های دندانی بدون مشکل نیست و ممکن است بیماران پس از نصب آن با چالش‌هایی روبرو شوند. در این راهنما از وب سایت دکتر صفورا امامی، رایج‌ترین مشکلات بریج دندان را بررسی کرده و راهکارهای پیشگیری و درمان آن‌ها را ارائه خواهیم کرد.
انواع بریج دندان و ویژگی‌های آن‌ها
-
بریج دندان سنتی
این نوع از بریج، یکی از رایج‌ترین روش‌های جایگزینی دندان از دست‌رفته است. در این روش، دندان مصنوعی (پونتیک) بین دو تاج دندانی قرار می‌گیرد که روی دندان‌های طبیعی مجاور نصب شده‌اند. برای اجرای این روش، دندان‌های سالم اطراف باید تراشیده شوند تا بتوان تاج‌ها را روی آن‌ها قرار داد. این مسئله یکی از معایب بریج سنتی محسوب می‌شود، چراکه باعث از بین رفتن بخشی از مینای دندان‌های سالم می‌شود. با این حال، این روش دوام و استحکام بالایی دارد و می‌تواند عملکردی مشابه دندان طبیعی ارائه دهد.
-
بریج کانتی‌لور (Cantilever Bridge)
بریج کانتی‌لور شباهت زیادی به بریج سنتی دارد، اما با یک تفاوت اساسی: در این روش، پشتیبانی دندان مصنوعی تنها از یک طرف انجام می‌شود. یعنی تنها یک دندان مجاور برای نگهداری بریج استفاده شده و به‌عنوان تکیه‌گاه عمل می‌کند. این مسئله باعث می‌شود که فشار بیشتری به دندان پایه وارد شده و احتمال آسیب‌دیدگی یا شکستگی افزایش یابد. این نوع بریج معمولاً برای نواحی کم‌فشار دهان، مانند دندان‌های جلو، توصیه می‌شود.
-
بریج ماریلند (Maryland Bridge)
بریج ماریلند گزینه‌ای مناسب برای افرادی است که نمی‌خواهند دندان‌های سالم خود را تراش دهند. در این روش، به جای استفاده از تاج‌های دندانی، از یک چهارچوب فلزی یا سرامیکی استفاده شده که پشت دندان‌های کناری چسبانده می‌شود. این تکنیک، نسبت به بریج‌های سنتی کمتر تهاجمی است، اما استحکام کمتری دارد و ممکن است در اثر فشار زیاد یا جویدن مواد سخت، از جای خود جدا شود. این نوع بریج اغلب برای جایگزینی دندان‌های جلویی استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید: مزیت های ایمپلنت دندان نسبت به بریج
رایج ترین مشکلات بریج دندان
-
تفاوت در نحوه مسواک زدن و رعایت بهداشت دهان
افرادی که از بریج دندانی استفاده می‌کنند، نمی‌توانند مانند قبل مسواک بزنند و نخ دندان بکشند، زیرا بریج دندان مانند دندان طبیعی دارای فاصله بین دندان‌ها نیست. تجمع پلاک و ذرات غذایی در زیر بریج، خطر پوسیدگی دندان‌های کناری و بوی بد دهان را افزایش می‌دهد.
راه‌حل:
- استفاده از مسواک‌های بین‌دندانی: این مسواک‌ها به تمیز کردن نواحی زیر بریج کمک می‌کنند.
- نخ دندان مخصوص بریج (Super Floss): برای تمیز کردن فضای بین بریج و لثه باید از نخ عبوردهنده استفاده شود.
- دهان‌شویه‌های آنتی‌باکتریال: کاهش باکتری‌های دهان و جلوگیری از تجمع پلاک
- مراجعه منظم به دندانپزشک: بررسی وضعیت بریج و اطمینان از سلامت دندان‌های پایه
-
طول عمر محدود بریج دندان
طول عمر بریج دندانی بسته به نوع مواد استفاده‌شده و مراقبت بیمار، معمولاً بین 5 تا 15 سال متغیر است. اما عوامل متعددی مانند بهداشت نامناسب، تغذیه نامناسب و سایش مواد ممکن است باعث کاهش عمر آن شود.
راه‌حل:
- اجتناب از غذاهای سخت و چسبناک: جویدن یخ، آجیل‌های سخت و تافی می‌تواند به بریج آسیب برساند.
- استفاده از محافظ دندان در هنگام خواب: برای جلوگیری از ساییدگی ناشی از دندان‌قروچه
- چسب‌های دندانی باکیفیت: استفاده از مواد مرغوب در هنگام نصب بریج، باعث افزایش طول عمر آن می‌شود.
- مراجعه منظم به دندانپزشک: بررسی وضعیت بریج و تعمیر احتمالی آن در زمان مناسب
-
حساسیت دندانی پس از نصب بریج
برخی از افراد پس از نصب بریج، دچار حساسیت نسبت به غذاهای سرد و گرم می‌شوند. این مشکل معمولاً در هفته‌های اول طبیعی است، اما اگر ادامه داشته باشد، ممکن است به دلیل التهاب عصب دندان یا نصب نادرست بریج باشد.
راه‌حل:
- استفاده از خمیر دندان مخصوص دندان‌های حساس
- اجتناب از مصرف نوشیدنی‌های خیلی داغ یا خیلی سرد
- مراجعه به دندانپزشک در صورت تداوم حساسیت، تا در صورت نیاز، درمان‌های تکمیلی مانند عصب‌کشی انجام شود.
-
ایجاد خط تیره در انتهای بریج دندان
در برخی از انواع بریج‌ها (به‌خصوص بریج‌های فلزی-سرامیکی)، ممکن است یک خط تیره در محل اتصال بریج به لثه دیده شود. این موضوع بیشتر در اثر اکسید شدن فلز زیر روکش یا نازک شدن لثه ایجاد می‌شود و از نظر زیبایی، موردپسند بسیاری از افراد نیست.
راه‌حل:
- استفاده از بریج‌های تمام سرامیکی یا زیرکونیا: این نوع بریج‌ها ظاهر طبیعی‌تر و رنگ مشابه دندان‌های واقعی دارند.
- مراقبت از لثه و جلوگیری از تحلیل رفتن آن، از طریق مسواک زدن و ماساژ لثه
- مشاوره با دندانپزشک برای تعویض بریج در صورت لزوم
-
اگر بهداشت دهان به درستی رعایت نشود، دندان‌های پایه‌ای که از بریج حمایت می‌کنند، ممکن است دچار پوسیدگی شوند. در این صورت، بریج پایداری خود را از دست می‌دهد و ممکن است نیاز به تعویض یا درمان اساسی‌تر باشد.
راه‌حل:
- استفاده از نخ دندان عبوردهنده و مسواک‌های مخصوص
- کاهش مصرف مواد قندی و نوشیدنی‌های اسیدی که باعث پوسیدگی دندان می‌شوند.
- معاینات دوره‌ای برای تشخیص زودهنگام پوسیدگی دندان‌های مجاور
-
لق شدن یا جابه‌جایی بریج دندان
گاهی اوقات، بریج دندان پس از مدتی لق می‌شود که این موضوع می‌تواند ناشی از استفاده از چسب نامرغوب، تغییر در دندان‌های پایه یا تحلیل رفتن استخوان فک باشد.
راه‌حل:
- عدم استفاده از چسب‌های غیرتخصصی خانگی برای چسباندن مجدد بریج
- مراجعه فوری به دندانپزشک برای بررسی و ترمیم یا تعویض چسب بریج
- استفاده از بریج‌های متکی بر ایمپلنت در صورت مناسب بودن شرایط بیمار
-
تغییر در نحوه صحبت کردن
در برخی موارد، بیماران پس از نصب بریج متوجه تغییراتی در نحوه تلفظ برخی حروف می‌شوند. این مشکل معمولاً به دلیل عدم تطابق بریج با فرم دهان است.
راه‌حل:
- تمرین تلفظ کلمات و صحبت کردن در مقابل آینه
- استفاده از تمرین‌های گفتاری برای عادت کردن به بریج جدید
- مراجعه به دندانپزشک برای بررسی تنظیمات بریج در صورت ادامه‌دار بودن مشکل
-
تحلیل رفتن لثه و استخوان فک
یکی از مشکلات بلندمدت بریج دندانی، تحلیل رفتن لثه و استخوان فک زیر آن است. از آنجا که بریج، فشار لازم را به استخوان زیرین وارد نمی‌کند، ممکن است به مرور زمان این ناحیه تحلیل رفته و باعث تغییر در ظاهر لبخند شود. آیا می دانید علت درد فک نشانه چیست؟ کلیک کنید.
راه‌حل:
- انتخاب بریج‌های متکی بر ایمپلنت که از تحلیل استخوان جلوگیری می‌کنند.
- ماساژ لثه و رعایت بهداشت دهان و دندان برای جلوگیری از تحلیل لثه
- در صورت تحلیل شدید استخوان، مشاوره با دندانپزشک برای انجام پیوند استخوان
اگر قصد دارید بریج دندانی انجام دهید یا با مشکلاتی پس از نصب آن روبرو شده‌اید، بهتر است با دندانپزشک متخصص مشورت کنید تا بهترین راهکار را برای حفظ سلامت دهان و دندان به شما ارائه دهد.
