دندان نوزاد کی در میاد؟

روییدن اولین دندان‌های نوزاد یکی از مراحل مهم و هیجان‌انگیز در رشد اوست که بسیاری از والدین با اشتیاق و کنجکاوی زیادی منتظر آن هستند. این فرآیند که به عنوان «دندان درآوردن» شناخته می‌شود، نه تنها نشانه‌ای از پیشرفت جسمی کودک است، بلکه آغازگر یک دوره جدید از مراقبت‌های بهداشتی دهان و دندان نیز محسوب می‌شود. بسیاری از والدین سوالات و نگرانی‌های زیادی در مورد زمان و علائم روییدن دندان‌های نوزاد دارند.

در این مقاله از وب سایت دکتر صفورا امامی، متخصص جراحی ریشه دندان و عصب کشی، به بررسی دقیق این موضوع خواهیم پرداخت و شما را با زمانبندی و علائم مرتبط با دندان درآوردن نوزاد آشنا خواهیم کرد تا بتوانید بهتر به نیازهای کودک خود پاسخ دهید.

نوزادان چند ماهگی دندان در می آورند؟

نوزادان در اغلب موارد اولین دندان خود را بین شش تا هفت ماهگی در می‌آورند. با این حال، ممکن است برخی از نوزادان در زمان تولد دارای یک یا دو دندان باشند که این اتفاق نادر است و تنها در حدود یکی از هر 2000 نوزاد دیده می‌شود. رشد دندان‌ها می‌تواند متفاوت باشد؛ در نوزادانی که سریع‌تر رشد می‌کنند، اولین دندان‌ها ممکن است در حدود سه ماهگی ظاهر شوند.

در مقابل، نوزادانی که رشد کندتری دارند، ممکن است تا یک سالگی هنوز دندانی در دهان آن‌ها ظاهر نشود. به طور کلی، آخرین دندان‌ها که دندان‌های آسیاب دوم در قسمت عقب دهان هستند، معمولاً در سال دوم زندگی ظاهر می‌شوند.

بیشتر بخوانید: چگونگی مراقبت از دندان کودکان

جدول زمانبندی درآمدن دندان‌ های کودک

درآمدن دندان‌های کودک معمولاً به یک جدول زمانی کلی قابل تقسیم است. در اینجا یک جدول زمانبندی معمول برای درآمدن دندان‌های کودک آمده است:

تا سه سالگی، کودک باید مجموعه‌ای کامل از 20 دندان شیری داشته باشد. این دندان‌ها شامل دندان‌های پیشین مرکزی و جانبی، دندان‌های نیش و دندان‌های آسیاب اول و دوم می‌شود. این جدول زمانبندی ممکن است برای هر کودک متفاوت باشد، زیرا هر کودک ممکن است در زمانبندی متفاوتی دندان‌های خود را در بیاورد.

بیشتر بخوانید: نشانه های پوسیدگی دندان کودک

چه زمانی باید از وضعیت دندان نوزاد نگران شد؟

در حالت کلی، روند دندان درآوردن نوزادان ممکن است متفاوت باشد و در برخی موارد، نوزادان نارس ممکن است کمی دیرتر دندان درآورند. اما برخی نشانه‌ها و شرایط وجود دارد که در صورت مشاهده آن‌ها باید به پزشک مراجعه کنید:

تأخیر در دندان درآوردن

• پایان سال اول: اگر تا پایان سال اول تولد نوزاد هیچ دندانی ظاهر نشد، بهتر است این موضوع را در معاینه بعدی با پزشک مطرح کنید تا اطمینان حاصل شود که مشکلی وجود ندارد.

درد و ناراحتی شدید

• نشانه‌های دندان درآوردن همراه با درد شدید: اگر نوزاد شما نشانه‌های معمول دندان درآوردن مانند خروج بیش از حد آب دهان و تورم لثه‌ها را دارد، اما به نظر می‌رسد درد شدیدی را تحمل می‌کند و گریه بی‌امان دارد، این ممکن است نشانه‌ای از مشکلی جدی‌تر باشد و نیاز به مشورت با پزشک دارد. دندان درآوردن نباید فرآیندی بسیار سخت و مشقت‌بار برای کودک باشد.

مشکلات دیگر

• التهاب یا عفونت لثه‌ها: اگر لثه‌های نوزاد به شدت متورم، قرمز یا دارای علائم عفونت هستند، باید فوراً با پزشک مشورت کنید.
• تب بالا یا بیماری: اگر نوزاد شما علاوه بر نشانه‌های دندان درآوردن دچار تب بالا، اسهال یا دیگر علائم بیماری شد، بهتر است با پزشک مشورت کنید زیرا ممکن است این علائم به دندان درآوردن مربوط نباشند و نیاز به بررسی دقیق‌تری داشته باشند.

تأخیر بیش از حد

• دیرتر از 18 ماهگی: اگر تا 18 ماهگی هنوز هیچ دندانی ظاهر نشده است، این موضوع نیاز به بررسی بیشتری دارد و باید با پزشک کودک مشورت کنید.

رشد نامتعارف دندان‌ها

• دندان‌های نامنظم یا ناهنجار: اگر دندان‌های نوزاد به صورت نامنظم، با فاصله‌های غیرعادی یا با شکل‌های ناهنجار رشد کرده‌اند، باید به پزشک یا دندانپزشک اطفال مراجعه کنید.

مراقبت‌های بعد از روش اولین دندان نوزاد

مراقبت از دندان‌های نوزاد پس از بیرون آمدن اولین دندان بسیار مهم است تا از مشکلات دندانی در آینده جلوگیری شود. در اینجا نکات و توصیه‌هایی برای مراقبت از دندان‌های نوزاد آورده شده است:

1. تمیز کردن دندان‌ها

• تمیز کردن لثه‌ها: حتی قبل از بیرون آمدن اولین دندان، لثه‌های نوزاد را با یک پارچه نرم و مرطوب تمیز کنید.
• مسواک زدن: به محض بیرون آمدن اولین دندان، از مسواک نرم مخصوص نوزادان استفاده کنید. ابتدا از آب استفاده کرده و بعد از توصیه دندانپزشک، می‌توانید از خمیر دندان حاوی فلوراید مخصوص کودکان استفاده نمایید.

2. رژیم غذایی مناسب

• جلوگیری از شیر دادن شبانه: پس از بیرون آمدن دندان‌ها، از دادن شیر شبانه خودداری کنید یا پس از شیر دادن، دندان‌ها را تمیز کنید.
• عدم استفاده از شیشه‌شیر حاوی مواد شیرین: از شیشه ‌شیرهایی که حاوی آبمیوه یا نوشیدنی‌های شیرین هستند، استفاده نکنید.

3. اجتناب از مواد مضر

• شیرینی‌ها و خوراکی‌های شیرین: مصرف خوراکی‌های شیرین را محدود کنید، زیرا می‌توانند باعث پوسیدگی دندان شوند.
• عدم استفاده از پستانک آغشته به مواد شیرین: پستانک را به مواد شیرین مانند عسل یا شکر آغشته نکنید.

4. ویزیت دندانپزشک

• اولین ویزیت دندانپزشکی: اولین ویزیت دندانپزشکی باید حدود شش ماه پس از بیرون آمدن اولین دندان یا حداکثر تا اولین سال تولد انجام شود.
• ویزیت‌های منظم: ویزیت‌های منظم دندانپزشکی برای بررسی وضعیت دندان‌ها و لثه‌ها و انجام مراقبت‌های پیشگیرانه توصیه می‌شود.

5. استفاده از فلوراید

• مکمل‌های فلوراید: پس از مشورت با دندانپزشک، می‌توانید از مکمل‌های فلوراید استفاده کنید.
• خمیر دندان حاوی فلوراید: از خمیر دندان حاوی فلوراید به مقدار کم (به اندازه یک دانه برنج) استفاده کنید.

6. آموزش به کودک

• آموزش بهداشت دهان و دندان: از کودکی به نوزاد آموزش دهید که چگونه دندان‌های خود را مسواک بزند و بهداشت دهان و دندان را رعایت کند.

7. کنترل درد و ناراحتی

• استفاده از وسایل تسکین دهنده: از وسایل تسکین دهنده مانند حلقه‌های دندانی استفاده کنید که می‌توانند به کاهش درد و ناراحتی کمک کنند.
• پرهیز از ژل‌های موضعی: از ژل‌های بی‌حس کننده موضعی که حاوی بنزوکائین هستند، بدون مشورت با پزشک استفاده نکنید.

با رعایت این نکات، می‌توانید به حفظ سلامت دندان‌های نوزاد و جلوگیری از مشکلات دندانی در آینده کمک نمایید.

رابطه هوش و دندان درآوردن نوزاد

رابطه بین هوش و دندان درآوردن نوزاد موضوعی است که توجه بسیاری از والدین را به خود جلب می‌کند. در حالی که مطالعات نشان داده‌اند که ارتباط مستقیمی بین زمان دندان درآوردن و هوش نوزاد وجود ندارد، اما برخی از والدین اعتقاد دارند که نوزادانی که زودتر دندان در می‌آورند، ممکن است نشانه‌هایی از هوش بالاتر نیز داشته باشند.

واکنش‌های هوشی نوزاد

از بدو تولد و در ماه‌های ابتدایی زندگی، نوزادان از طریق واکنش‌های فیزیولوژیکی خود هوش‌شان را نشان می‌دهند. این واکنش‌ها شامل حرکات چشمی به دنبال اشیا یا صداها و حرکات دست‌ها و پاها است که نشان دهنده توجه و واکنش به محیط اطراف است. این نشانه‌ها به ویژه در سنین 3 تا 6 ماهگی قابل مشاهده هستند و والدین معمولاً می‌توانند هوشیاری و واکنش‌های سریع نوزاد خود را در این سنین تشخیص دهند.

رشد زبان و هوش

یکی از نشانه‌های بارز هوش در نوزادان، تلاش برای برقراری ارتباط کلامی است. نوزادان بالای 6 ماه با ایجاد صداهای نامفهوم و تلاش برای گفتن کلمات، هوش خود را نشان می‌دهند. نوزادانی که از حدود 8 ماهگی شروع به گفتن کلمات تک می‌کنند، معمولاً دارای ضریب هوشی بالاتری هستند.

جمع بندی

در نهایت، مهم است که والدین بدانند که زمان دندان درآوردن تنها یکی از عوامل رشد کودک است و نمی‌توان آن را به تنهایی به عنوان شاخصی برای تعیین هوش کودک در نظر گرفت. هوش نوزاد از طریق مجموعه‌ای از عوامل مانند واکنش‌های فیزیولوژیکی، تلاش برای برقراری ارتباط کلامی و توجه به محیط اطراف مشهود است. اگرچه برخی نوزادان که زودتر دندان در می‌آورند، ممکن است هوش بالاتری نیز داشته باشند، اما تأکید بیشتر باید بر روی نشانه‌های دیگر رشد و توسعه کودک باشد.