دندان به دلایل زیادی می‌تواند به سرما یا گرما حساس شود. در صورت مشاهده علائم، همیشه بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا بررسی کنید که علت حساسیت دندان به گرما و سرما چیست؟ در همه موارد، حساسیت به دما، به دلیل عصب در پالپ دندان است که تحریک می‌شود. اگر پالپ دلیلی برای ملتهب شدن داشته باشد، ممکن است حساسیت اتفاق بیفتد، به عنوان مثال حفره ناشی از پوسیدگی دندان یا ترک خوردگی دندان، هر دو باعث ایجاد التهاب در پالپ می‌شوند که اصطلاحاً می‌گویند دندان به عصب رسیده است. به همین دلیل است که گفته می‌شود حساسیت دندان اهمیت دارد.
گاهی اوقات دلیلی برای ملتهب شدن عصب وجود ندارد، با این حال هنوز هم ممکن است حساسیت دندان به گرما و سرما وجود داشته باشد. این حساسیت بیش از حد عاج نامیده می‌شود و به دلیل ماده دندان زیر مینا است. شایع ترین نوع حساسیت، حساسیت به سرما است. در این نوشتار از وب سایت دکتر صفورا امامی، متخصص عصب کشی و ریشه دندان، بیشتر با اهمیت حساسیت دندان به گرما و سرما آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید.
چرا دندان من به گرما و سرما حساس است؟
حساسیت دندان در اثر آسیب به دندان و نمایان شدن عاج ایجاد می‌شود. پیدا شدن آج می‌تواند به دلیل تحلیل لثه یا آسیب به مینای دندان باشد. معمولاً ترکیبی از عوامل است که باعث حساسیت دندان می‌شود، هرچند که عامل مهم از فردی به فرد دیگر متفاوت است. این حساسیت اهمیت زیادی داشته و بهتر است در صورت شدید بودن در اسرع وقت به دندان پزشک مراجعه کنید. دلایل زیر باعث حساسیت دندان می‌شوند:
مسواک زدن سخت یا استفاده از مسواک سفت
مسواک سفت و سخت می‌تواند باعث سایش دندان و تحلیل رفتن لثه شود. این آسیب مکانیکی به دندان و لثه‌ها در اثر ضربه‌های مکرر به آنها، معمولاً با مسواک زدن رخ می‌دهد. برای رفع این مشکل، از استفاده از مسواک‌های سخت خودداری کنید، در عوض از مسواک نرم یا مسواک متوسط با فشار ملایم و تکنیکی دقیق استفاده کنید. شستن محکم دندان‌ها فقط به آنها آسیب می‌رساند، بدون اینکه هیچ مزیتی برای تمیز کردن دندان‌ها داشته باشد. برخی از خمیر دندان‌های ساینده، مانند خمیر دندان‌های سفید کننده، این مشکل را بدتر می‌کنند.
علاوه بر این، همانطور که مینای دندان بیشتر ساییده می‌شود، دندان شما در واقع تیره تر و زردتر به نظر می‌رسد. مینای دندان قسمت سفید دندان شماست و با سایش آن، عاج بیشتری نمایان می‌شود که زرد رنگ است. برخی از افراد با بروز این مشکل، شروع به مسواک زدن شدیدتر می‌کنند که باعث بدتر شدن آن می‌شود. خمیردندان‌های مخصوص دندان‌های حساس به گونه ای طراحی شده اند که سایش کمتری داشته باشند.
فرسایش دندان
سایش اسیدی باعث حل شدن مینای دندان از نظر شیمیایی شده که به آن فرسایش گفته می‌شود. در خط لثه، مینای دندان نازک‌ترین قسمت دندان است، بنابراین ابتدا این ناحیه کاملاً فرسوده شده و عاج زیرین را آشکار می‌کند. سپس این ناحیه فرسوده با اسیدهای بیشتری پخش می‌شود و باعث ایجاد دهانه یا بریدگی کوچکی در دندان خواهد شد.
فرسایش می‌تواند تمام سطوح دندان را تحت تاثیر قرار دهد و گاهی اوقات ممکن است حفره ای در سطوح اکلوزال (سطحی که به گاز گرفتن کمک می‌کند) ایجاد شود. اسیدها بیشتر در مواد غذایی و نوشیدنی‌های اسیدی وجود دارند. این شامل آب میوه‌ها، نوشابه‌های گازدار و همچنین مرکبات، آبجو و شراب است. ساییدگی و فرسایش همچنین می‌تواند با مشکلات معده مرتبط باشد، به ویژه برای کسانی که سوزش سر دل یا رفلاکس مری معده دارند. مبتلایان به آسم به دلیل استفاده از تکنیک بد استنشاقی نیز ممکن است به این مشکل مبتلا شوند.
فشردن و ساییدن دندان‌ها (دندان قروچه)
دندان قروچه نیز می‌تواند باعث ساییدگی مینای دندان شود. ساییدن دندان‌ها روی یکدیگر باعث ساییدگی در جایی که دندان‌ها به یکدیگر می‌رسند خواهد شد. در حین جویدن و صحبت کردن معمولی دندان‌های ما به طور معمول لمس نمی‌شوند، اما در برخی مواقع مانند شرایط استرس زا ممکن است این سایش اتفاق بیوفتد. دندان قروچه نیز اغلب در خواب رخ می‌دهد. برای جلوگیری از این مشکل می‌توانید از محافظ‌های دندان استفاده کنید.
سفید کردن دندان
سفید کردن دندان ها یکی دیگر از عوامل حساسیت دندان به گرما و سرما است. بنابراین بهتر است برای ارزیابی خطر، از دندانپزشک کمک بگیرید. سایر علل حساسیت عبارتند از ترک خوردگی دندان، پوسیدگی دندان، شکستگی یا خالی شدن پرکردگی دندان و همچنین بسیاری از موارد دیگر. به همین دلیل مهم است که هنگام مراجعه به دندانپزشک برای معاینه دندان، لازم است علائم را به درستی بیان کنید.
حساسیت دندان به دلیل عصب دندان
عصب معمولاً در معرض قرار نمی‌گیرد و تنها احساس می‌شود که عصب در معرض قرار گرفته زیرا حساسیت به سرما، به ویژه، می‌تواند بسیار شدید باشد. دندان علاوه بر اینکه به سرما و گرما حساس است، می‌تواند به لمس، به مسواک زدن، به چیزهای شیرین، به چیزهای شور و حتی به هوا نیز حساس باشد، به عنوان مثال تنفس در یک روز سرد زمستانی گاهی باعث ایجاد حساست می‌شد.
عاج دارای کانال‌های ریز زیادی به نام توبول است که از عصب و پالپ در عاج امتداد می‌یابد. این لوله‌ها حاوی آب هستند. گمان می‌رود که حرکت آب در داخل این لوله‌ها باعث ایجاد درد می‌شود. گرما و سرما باعث انبساط آب و احساس درد در عصب خواهد شد. هوا و نمک باعث حرکت در آب می‌شوند، بنابراین دوباره احساس درد می‌کنید. شدت درد می‌تواند بسیار بدتر از آسیب واقعی باشد، به همین دلیل است که یک پاسخ شدید به درد دریافت خواهید کرد. دندان به عصب رسیده، به محرک‌های معمولی بسیار حساس است. در این شرایط لازم است هرچه سریع‌تر برای درمان اقدام کنید.
چگونه می‌توانم درد و حساسیت دندانم را متوقف کنم؟
اولین قدم برای درمان حساسیت دندان به گرما و سرما، درمان علت آن است. دندانپزشک شما با شما در مورد هر عادتی، چه عمدی و چه ناخودآگاه که ممکن است باعث ایجاد مشکل شده باشد، صحبت خواهد کرد. شما رفع این مشکل لازم است به آرامی، با یک برس نرم یا متوسط مسواک بزنید. اجتناب از اسیدهای موجود در مواد غذایی و بررسی هر گونه مشکل معده، فرسایش را کاهش می‌دهد. پس از مصرف هر گونه اسید غذایی، مهم است که حداقل تا 30 دقیقه مسواک نزنید. حتی یک ساعت صبر کردن کمک کرده تا به میزان کافی بزاق ترشح شود و دندان شما را از خطر ناشی از مسواک زدن بیش از حد در امان نگه دارد.
همچنین هر گونه عادت ساییدن یا پارافونکسیونی در روز باید متوقف شود و در صورت وجود دندان قروچه در شب، باید از آتل اکلوزال استفاده کنید. همه این تغییرات به جلوگیری از بدتر شدن حساسیت دندان کمک می‌کند. اغلب اوقات برای مدیریت علائم می‌توانید از خمیر دندان مخصوص دندان حساس استفاده کنید. فرمول پتاسیم و ذرات میکروسکوپی سیلیس به حساسیت زدایی دندان و مسدود کردن لوله‌های باز کمک می‌کند. این روش ممکن است چند هفته تا چند ماه طول کشیده تا جواب بدهد.
چه زمانی به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
اگر دندانی بیش از سه یا چهار روز به شدت حساس است و به دمای سرد و گرم واکنش نشان می‌دهد، وقت آن است که به دندانپزشک خود مراجعه کنید. حساسیت ممکن است نشانه ای از حفره یا پالپ دندان عفونی باشد. به دندانپزشک بگویید که درد چه زمانی شروع می‌شود. تا آن زمان می‌توانید از کمپرس گرم برای کاهش درد کمک بگیرید.
اگر تشخیص داده شود که دندان‌های حساسی دارید، دندانپزشک می‌تواند از یک گزینه درمانی مانند درمان‌های داخل مطب (استفاده از یک عامل حساسیت‌زدا یا یک پوشش محافظ روی دندان‌ها) و محصولاتی برای استفاده شخصی در خانه تجویز کند. توجه به این نکته مهم است که برخی از روش‌های دندانپزشکی نیز می‌توانند باعث ایجاد حساسیت موقت شوند. که شامل استفاده از درمان‌های سفید کننده دندان، باندینگ، تاج یا پیوند لثه باشد. با این حال، این حساسیت باید ظرف چند هفته کاهش یابد. اگر درد یا حساسیت دندان به گرما و سرما ادامه داشت، برای رفع عفونت احتمالی به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
گزینه‌های درمان حساسیت دندان به گرما و سرما
برای تعیین علت، دندانپزشک معاینه کامل انجام می‌دهد. این به احتمال زیاد شامل عکس برداری دندان خواهد بود. دندانپزشک ممکن است داروهای خانگی یا یک گزینه درمانی را توصیه کند. این می‌تواند عاملی برای حساسیت زدایی دندان‌ها یا افزودن یک لایه خاص برای پوشش و محافظت از دندان‌ها باشد. سیلانت‌ها و ژل‌های فلوراید گزینه‌های دیگر هستند.
یک دندان ترک خورده یا شکسته می‌تواند باعث دیده شدن لایه عاج و منجر به حساسیت و درد دندان شود. این مشکل باید توسط دندانپزشک شما برطرف شود. گاهی ممکن است نیاز به کشیدن دندان داشته باشید. اگر حساسیت دندان شما شدید و مداوم است یا با روش‌های دیگر قابل درمان نیست، دندانپزشک شما ممکن است درمان ریشه و عصب کشی دندان را توصیه کند.
در حالی که حساسیت دندان ممکن است دردناک یا ناراحت کننده باشد، اما به راحتی قابل رفع شدن است. بهتر است در صورت احساس درد یا ناراحتی در دندان‌ها یا لثه‌ها همیشه با دندانپزشک خود مشورت کنید. این موثرترین راه برای ریشه یابی یک مشکل دندانی قبل از بدتر شدن آن است. برای تشخیص علت حساسیت دندان به گرما و سرما می‌توانید از دکتر صفورا امامی، متخصص و جراح ریشه دندان کمک بگیرید. برای دریافت وقت ویزیت با ما تماس بگیرید.
