اگر اجازه دهید روی دندان‌های شما پلاک ایجاد شود، ممکن است منجر به مشکلات بیشتری مانند سوراخ شدن دندان، بیماری لثه یا آبسه‌های دندانی شده که مجموعه‌ای از چرک در انتهای دندان یا لثه هستند. با این در صورت بروز هر یک از این مشکلات، لازم است هرچه سریع‌تر به دندانپزشکی مراجعه کنید. احتمال شنیدن این موضوع که دندان شما سوراخ یا دچار پوسیدگی شده ترسناک باشد، اما با روش‌های ترمیم سوراخ دندان می‌توانید به راحتی و بدون احساس درد با این موضوع کنار بیایید.
در این مقاله از وب سایت دکتر صفورا امامی، متخصص عصب کشی دندان و جراحی ریشه دندان، علت سوراخ شدگی دندان را توضیح خواهیم داد و نحوه ترمیم آن را نیز بیان کرده‌ایم. امیدواریم یادگیری نحوه پر کردن سوراخ دندان باعث ایجاد آرامش در شما شده و مقداری از ترس و اضطراب شما را کاهش دهد.
علائم سوراخ شدگی دندان چیست؟
سوراخ شدگی دندان ممکن است هیچ دردی نداشته باشد. با این حال، اگر دندان شما سوراخ شده است، ممکن است علائم زیر را احساس کنید:
- دندان درد: درد مداوم دندان که باعث می‌شود نتوانید بخوابید یا گهگاه درد شدید بدون دلیل واضح
- حساسیت دندان: ممکن است هنگام خوردن یا نوشیدن چیزی گرم، سرد یا شیرین احساس حساسیت یا درد داشته باشید.
- بروز لکه‌های خاکستری، قهوه ای یا سیاه روی دندان
- ایجاد بوی بد دهان
- طعم ناخوشایند در دهان شما
علت سوراخ شدن دندان چیست؟
شایع ترین علت سوراخ شدن دندان، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. این بدان معنی است که شما نه تنها از قرار ملاقات دوسالانه دندانپزشکی صرف نظر می‌کنید، بلکه از سلامت دندان خود در خانه نیز غافل می‌شوید. یک رژیم غذایی ناسالم نیز می‌تواند احتمال ایجاد سوراخ در دندان را افزایش دهد. هر چه غذاهای قندی بیشتری مصرف کنید، احتمال اینکه مینای دندان خود را از بین ببرید و در نهایت دندان‌های پوسیده و سوراخ داشته باشید، بیشتر می‌شود.
در اکثر موارد، سوراخ‌های دندان به دلیل پوسیدگی یا وجود حفره‌ها ایجاد می‌شوند. سوراخ‌ها اغلب به عنوان یک عامل دردناک تصور می‌شوند، اما همیشه اینطور نیست. ممکن است سوراخی در دندان خود داشته باشید و حتی متوجه آن نشوید تا زمانی که دندان پوسیده و دچار آسیب شود. سوراخ شدن دندان در اثر پلاک، ماده چسبنده‌ای که به دندان‌ها متصل می‌شود، ایجاد می‌شود. پلاک ترکیبی از موارد زیر است:
- باکتری‌ها
- بزاق
- اسید
- ذرات غذا
همه افراد در دهان خود باکتری دارد. پس از خوردن یا نوشیدن غذاهای حاوی قند، باکتری‌های موجود در دهان، قند را به اسید تبدیل می‌کنند. بلافاصله پس از خوردن یا نوشیدن هر چیز شیرین، پلاک روی دندان‌های شما تشکیل می‌شود. به همین دلیل مسواک زدن منظم مهم است. پلاک به دندان شما می‌چسبد و اسید موجود در پلاک می‌تواند به آرامی باعث فرسایش مینای دندان شود. مینای دندان یک پوشش سخت و محافظ روی دندان‌های شماست که از سوراخ شدن دندان محافظت می‌کند. با ضعیف شدن مینای دندان، خطر پوسیدگی و سوراخ شدگی دندان افزایش می‌یابد.
عوامل خطر پوسیدگی و سوراخ شدگی دندان
سوراخ شدن و پوسیدگی دندان 97 درصد از مردم در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، به این معنی که بیشتر افراد در معرض خطر ایجاد پوسیدگی هستند. سوراخ شدن دندان در کودکان شایع تر است، اگرچه ممکن است در هر سنی ایجاد شود. همه افراد در معرض خطر پوسیدگی و سوراخ شدگی دندان هستند، اما افرادی که بیشتر در معرض خطر قرار دارند عبارتند از:
- افرادی که بیش از حد غذاها و نوشیدنی‌های شیرین یا اسیدی مصرف می‌کنند.
- اگر یک روال بهداشت مناسب دهان، مانند مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن روزانه را دنبال نکنید.
- اگر دندان‌های شما فلوراید کافی دریافت نکنند.
- افراد با دهان خشک
- اختلالات خوردن، مانند بی اشتهایی و پرخوری عصبی
- افرادی با بیماری رفلاکس معده، رفلاکس می‌تواند منجر به از بین رفتن مینای دندان شما شود.
سوراخ دندان بیشتر در دندان‌های عقب ایجاد می‌شود. دندان‌های انتهایی دارای شیارها و روزنه‌هایی هستند که می‌توانند ذرات غذا را به دام بیندازند. همچنین، گاهی اوقات هنگام مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، دسترسی به این دندان‌ها سخت تر است.
عوارض سوراخ شدن دندان
سوراخ دندان درمان نشده و بیماری لثه در نهایت منجر به از دست دادن دندان‌ها می‌شود.بدون مراقبت حرفه‌ای، سوراخ بزرگ‌تر شده، خطر عفونت را افزایش داده و دردناک تر می‌شود. عفونت می‌تواند باعث ایجاد آبسه‌های دندانی و پاکت‌های چرک در نزدیکی دندان آسیب دیده شود. این پاکت‌ها بسیار دردناک هستند و اغلب نیاز به عصب کشی دارند. خطر گسترش عفونت نیز وجود دارد.
روش‌های ترمیم سوراخ دندان
اگر سوراخ دندان باعث ایجاد درد یا حساسیت دندان شد، لازم است هرچه سریع‌تر به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک شما پس از معاینه دهان می‌تواند سوراخ شدگی دندان را تشخیص دهد. با این حال، برخی از حفره‌ها در معاینه دهان قابل مشاهده نیستند. بنابراین دندانپزشک ممکن است از عکس‌های رادیوگرافی برای تشخیص و بررسی پوسیدگی استفاده کند. روش‌های ترمیم سوراخ دندان به شدت آن بستگی دارد. راه‌های مختلفی برای درمان و ترمیم سوراخ دندان وجود دارد، از جمله:
پرکردن دندان
دندانپزشک، با ابزار مخصوص، قسمت‌های پوسیده دندان را خارج کرده، سپس با استفاده از کامپوزیت، رزین یا سایر مواد مخصوص پرکردن، حفره را پر می‌کند.
استفاده از روکش
برای پوسیدگی‌های شدیدتر، دندانپزشک ابتدا پوسیدگی دندان را از بین برده، سپس یک روکش روی دندان شما قرار می‌دهد تا تاج طبیعی آن را جایگزین کند.
عصب کشی دندان
هنگامی‌که سوراخ شدگی دندان باعث مرگ عصب‌های دندان می‌شود، دندانپزشک از عصب کشی یا درمان ریشه برای نجات دندان شما استفاده می‌کند. در طول فرآیند عصب کشی، بافت عصبی، بافت رگ‌های خونی و هر ناحیه پوسیده دندان از بین می‌رود. سپس دندانپزشک ناحیه دندان را از نظر وجود عفونت بررسی کرده و در صورت نیاز، داورهای آنتی بیوتیک تجویز می‌کند. در نهایت دندان را پر کرده و برای اطمینان، روکش روی آن قرار می‌دهد.
درمان سوراخ دندان در مراحل اولیه
اگر دندانپزشک سوراخ دندان را در مراحل اولیه تشخیص دهد، فلوراید تراپی ممکن است مینای دندان را ترمیم کرده و از پوسیدگی بیشتر جلوگیری کند.
چرا برای رفع سوراخ دندان به پر کردن نیاز داریم؟
سوراخ شدگی دندان اغلب با پیشرفت بیشتر باعث ایجاد حساسیت دندان می‌شود. همچنین ممکن است باعث نمایان شدن اعصاب داخلی شده و یکپارچگی ساختاری دندان را به خطر بیندازد. در نهایت ممکن است به ایجاد عفونت و التهاب مداوم تبدیل شود. در نتیجه، دندانپزشک باید پوسیدگی را در اسرع وقت حذف کرده تا از پیشرفت آن جلوگیری کند.
پرکردن دندان از تجمع باکتری‌ها یا پلاک‌ها در داخل حفره‌ها که ممکن است منجر به عفونت‌های جدی شود، جلوگیری می‌کند. آن‌ها همچنین استحکام دندان را افزایش داده تا از شکستن و ترک خوردن دندان (درمان دندان های ترک خورده) جلوگیری کنند. در نتیجه، به شما توصیه می‌کنیم که هنگام شناسایی سوراخ دندان مراقب باشید تا از آسیب بیشتر به دندان‌های خود جلوگیری کنید.
مراحل کامل پر کردن دندان چیست؟
ابتدا دندانپزشک یک بی حس کننده موضعی تزریق می‌کند تا ناحیه نزدیک دندان پوسیده یا دندان‌های مورد درمان را بی حس کند. این ماده بی حس کننده لثه و فک اطراف دندان را نیز بی حس می‌کند. سپس دندانپزشک از یک مته برای خالی کردن دندان و برداشتن ناحیه آسیب دیده استفاده می‌کند. پس از برداشتن پوسیدگی (درمان پوسیدگی دندان)، دندانپزشک دندان را برای قرار دادن مواد پرکننده آماده می‌کند. روش خاصی که برای قرار دادن پرکننده استفاده می‌شود به نوع پرکننده‌ای که در مطب دندانپزشک استفاده می‌شود، بستگی دارد. اغلب کامپوزیت، آمالگام نقره یا شیشه یونمر برای پر کردن نهایی قابل استفاده هستند.
چند نوع پر کردن برای ترمیم سوراخ دندان وجود دارد؟
اکثر دندانپزشکان مدرن برای پر کردن دندان، از مواد ساخته شده از رزین کامپوزیت استفاده می‌کنند. با این حال بسیاری از دندانپزشکان هنوز از پرکننده‌های نقره آمالگام و گلاس آینومر نیز استفاده می‌کنند. دندانپزشک مواد پرکننده را طوری قالب می‌زند که با شکل دندان اطراف مطابقت داشته باشد. این موضوع به بازیابی استحکام و یکپارچگی دندان کمک کرده و از ورود مجدد باکتری‌ها و ایجاد پوسیدگی جلوگیری می‌کند.
هدف از پر کردن، بازگرداندن سلامت و عملکرد دندان است. اگر به دنبال ظاهری مناسب برای داشتن لبخندی زیباتر هستید، کیفیت پرکردگی و مواد استفاده شده بسیار مهم است. ما در کلینیک دکتر صفورا امامی، از بهترین و باکیفیت‌ترین مواد استفاده کرده تا ظاهری ایده آل برایتان ایجاد کنیم.
پر کردن دندان با رزین کامپوزیت یا آمالگام نقره
پر کردن دندان با رزین کامپوزیت به هماهنگی با رنگ دندان‌های طبیعی شما کمک می‌کند تا بهترین نتیجه زیبایی را ارائه دهد. کامپوزیت‌ها بسیار بادوام هستند و با رعایت بهداشت و مراقبت مناسب می‌توانند تا 15 سال دوام بیاورند. این پرکننده‌ها سریع، ایمن و بادوام هستند. در پایان فرآیند پرکردن دندان با کامپوزیت، شما یک رزین کامپوزیت پرکننده سوراخ دندان خواهید داشت که ظاهری طبیعی داشته و بدون تغییر در بایت، دندان را به عملکرد کامل خود باز می‌گرداند.
جلوگیری از سوراخ شدن دندان
سوراخ دندان یک مشکل رایج دندانی است، اما می‌توانید با انجام موارد زیر خطر ابتلا به آن را کاهش دهید:
- دندان‌های خود را حداقل دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
- طبق توصیه انجمن دندانپزشکی آمریکا حداقل یک بار در روز نخ دندان بکشید.
- مصرف غذاهای شیرین و اسیدی مانند شیرینی جات، آب نبات، آب میوه، نوشابه و کربوهیدرات‌های تصفیه شده را به حداقل برسانید.
- مصرف میان وعده را بین وعده‌های غذایی محدود کنید.
مواد غذایی زیر می‌توانند به مبارزه با سوراخ شدن دندان کمک کنند:
- میوه‌ها و سبزیجات سرشار از فیبر
- غذاهای سرشار از کلسیم
- آدامس بدون قند
- چای سیاه یا سبز شیرین بدون قند
- نوشیدن آب زیاد
همچنین فراموش نکنید که حداقل دو بار در سال به دندانپزشک خود جهت معاینه سالانه مراجعه کنید. این امر به شما کمک کرده تا هرگونه مشکلی در دندان‌های شما قبل از پیشرفت تشخیص داده شده و از بروز مشکلات دندانی در آینده جلوگیری کند.
آیا می‌توان سوراخ دندان را در خانه ترمیم کرد؟
خیر. ممکن است فردی به اشتباه فکر کند که درمان حفره فقط شامل پر کردن سوراخ دندان است. در واقع، هدف اصلی این است که از پیشرفت پوسیدگی دندان جلوگیری کرده و مطمئن شوید که دندان دوباره به اندازه کافی قوی است که بتواند در برابر باکتری، اسید و پوسیدگی مقاومت کند. دندانپزشک تمام نواحی پوسیدگی را ارزیابی کرده و سپس قبل از جایگزینی ناحیه آسیب‌دیده با یک پرکننده مناسب، دندان را از هرگونه پوسیدگی تخلیه و پاکسازی می‌کند.
جمع بندی
اگر فکر می‌کنید پوسیدگی دندانی دارید یا دندان شما سوراخ شده است، هرچه سریع‌تر برای معاینه به دندانپزشک خود مراجعه کنید. ما پیشنهاد می‌کنیم هر 6 ماه یک بار برای معاینه و جلوگیری از بروز پوسیدگی جهت معاینه در کلینیک حاضر شوید، زیرا سوارخ‌های دندان در ابتدا ممکن است هیچ علامت و دردی نداشته باشند. پزشک ابتدا دندان‌های شما را معاینه کرده و در صورت وجود هرگونه سوراخ یا پوسیدگی، برای درمان و ترمیم سوراخ دندان اقدام می‌کند.
اگر در دندان خود حفره‌ای دارید که نیاز به پر کردن دارد، همین حالا با ما در کلینیک دکتر صفورا امامی، متخصص عصب کشی و جراحی ریشه دندان تماس بگیرید. هدف ما تضمین سلامت دهان و دندان و لبخند زدن شماست!
