به نظر می‌رسد که استفاده از دهانشویه به عنوان بخشی از رژیم بهداشتی روزانه دهان و دندان شما محسوب می‌شود. دهان شویه دهان شما را شستشو می‌دهد و نفستان را تازه می‌کند. با این حال، اگرچه دهانشویه فواید زیادی در سلامت دهان و دندان شما دارد، اما مشکلات خود را نیز دارد. در مورد دهانشویه فاکتورهای زیادی وجود دارد که باید در نظر بگیرید، زیرا انواع مختلفی از دهانشویه‌ها در داروخانه‌ها موجود هستند.
در این مقاله از وب سایت دکتر صفورا امامی، متخصص عصب کشی دندان و جراحی ریشه دندان، در مورد تاثیر استفاده و مصرف دهان شویه در سلامت دهان و دندان و مزایا و معایب آن صحبت خواهیم کرد. در نهایت شما می‌توانید تصمیم بگیرید که آیا مصرف آن برای شما مناسب است یا خیر؟
هدف از مصرف دهان شویه چیست؟
دهانشویه تاثیراتی بیشتر از تازه کردن محیط دهان، بر سلامت دهان و دندان شما دارد. امروزه ده‌ها یا حتی صدها محصول دهان شویه موجود است که همگی فواید مختلفی دارند. شایع ترین دلیل استفاده مردم از دهان شویه عبارتند از:
- داشتن نفسی تازه
- کاهش پوسیدگی دندان با استفاده از فلوراید سدیم
- کاهش التهاب لثه با از بین بردن باکتری‌ها
- سفید کردن دندان‌ها با استفاده از ماده سفید کننده
- پیشگیری از بیماری لثه با استفاده از یک ماده ضد عفونی کننده یا ضد پلاک
انواع دهان شویه
با نگاهی به لیست بالا، واضح است که فرمولاسیون دهانشویه‌های مختلف، متفاوت است. انواع دهانشویه‌ها عبارتند از:
- فلوراید: دهانشویه‌های حاوی فلوراید سدیم به جلوگیری و مبارزه با پوسیدگی دندان کمک می‌کنند. با این حال، از آنجایی که امیدواریم از خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنید، استفاده از دهانشویه حاوی فلوراید ممکن است بیش از مقدار توصیه شده روزانه برای شما باشد.
- ضد عفونی کننده: این نوع دهانشویه حاوی الکل است و از رشد باکتری‌ها جلوگیری می‌کند. دهان شویه حاوی ضدعفونی کننده برای افرادی که عفونت‌های دهانی دارند ایده آل است، اما می‌تواند به مبارزه با بوی بد دهان نیز کمک کند. اگرچه می‌تواند در از بین بردن باکتری‌ها و ایجاد تنفس تازه‌تر موثر باشد، اما ممکن است با استفاده بیش از حد، رنگ دندان‌ها را تغییر دهد.
- جلوه زیبایی و آرایشی: مانند آنچه ممکن است از آرایش برای پوشاندن عیوب استفاده کنید، دهانشویه آرایشی نیز برای پوشاندن بوی بد دهان استفاده می‌شود. خیلی بیشتر از این کاری انجام نمی‌دهد و واقعاً دوام زیادی هم ندارد.
- دهان شویه طبیعی: این مورد بیشتر خانگی و توسط خود فرد تهیه می‌شود. این محصولات بدون الکل هستند و حاوی مواد ایمن تری نسبت به سایر دهانشویه‌ها می‌باشند.
- خشکی دهان: از آنجایی که خشکی دهان برای سلامت دهان و دندان شما مضر است، اگر از خشکی دهان رنج می‌برید، می‌توانید دهانشویه‌های مخصوصی پیدا کنید که دهان شما را مرطوب نگه می‌دارد و از پوسیدگی دندان جلوگیری می‌کند.
- اسپری تنفس: این اسپری‌های کوچک و مفید را می‌توانید در کیف یا جیب خود حمل کنید. با این حال، آنها در بیشتر موارد کاری جز پوشاندن بوی بد دهان انجام نمی‌دهند. در واقع، بیشتر آنها حاوی موادی‌اند که برای دندان‌های شما مضر هستند.
کاربردهای مختلف مصرف دهانشویه
دهان شویه بوی بد دهان را از بین برده، می‌تواند به کاهش پلاک و التهاب لثه کمک کند، همچنین با پوسیدگی دندان مبارزه کرده و از پوسیدگی دندان جلوگیری می‌کند. دهانشویه در واقع می‌تواند به بهبود سلامت دهان و دندان شما کمک کند. دهانشویه‌های حاوی فلوراید حتی می‌توانند به بازسازی مجدد دندان‌ها کمک کنند. هیچ چیز مانند احساس شستشو با دهان شویه وجود ندارد. غرغره کردن با دهان شویه حاوی نعناع نفس شما را تازه می‌کند و اعتماد به نفس شما را برای شروع روزتان افزایش می‌دهد.
بیماران ما با سؤالات بسیار خوبی به ما مراجعه می‌کنند: آیا شستشوی دهان واقعاً از ایجاد پوسیدگی و بیماری لثه جلوگیری می‌کند؟ آیا باید از دهانشویه استفاده کرد، به خصوص اگر دندان‌های حساس یا خشکی دهان دارید؟ و با وجود ادعاهای فراوانی که در مورد پلاک زدایی و سفید کننده عمیق وجود دارد، بهترین دهانشویه برای بهبود سلامت دهان چیست؟
خوب، خوشحالیم که این سوالات را می‌پرسید، زیرا ما آماده هستیم تا بحث در مورد تاثیر مصرف دهان شویه در سلامت دهان و دندان را آغاز کنیم. به همین دلیل در ادامه مزایا و مضرات دهانشویه و نکات هوشمندانه‌ای برای انتخاب دهان شویه مناسب را بیان کرده‌ایم:
مزایای استفاده و مصرف دهان شویه
استفاده روزانه از دهان شویه به عنوان بخشی از سلامت دهان و دهان فواید زیادی دارد از جمله:
- تمیز کردن دهان و دندان: دهانشویه می‌تواند مواد باقی مانده پس از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را پاکسازی کند. مایع در اطراف و بین دندان‌ها جریان می‌یابد و به شستشوی کامل دهان و دندان شما کمک می‌کند.
- لثه‌های سالم: باکتری‌های موجود در دهان می‌توانند باعث آسیب شوند. مسواک زدن باکتری‌ها را از بین نمی‌برد و می‌توان آنها را رها کرده تا جمع شده و باعث تحریک و التهاب لثه‌ها شوند. این می‌تواند باعث بروز بیماری پریودنتال جدی شود. دهانشویه به کشتن باکتری‌های مضر برای لثه‌های سالم کمک می‌کند.
- داشتن دندان‌های سالم تر: باکتری‌های دهان دندان‌های شما را در معرض پوسیدگی قرار می‌دهند. دهانشویه آنتی باکتریال می‌تواند باکتری‌ها را از بین برده و از پوسیدگی دندان جلوگیری کند.
- خوشبو کردن دهان: شستشوی سریع دهان با دهانشویه بعد از خوردن غذاهای قوی مانند پیاز یا سیر می‌تواند به حفظ طراوت و خوشبو کردن دهان شما کمک کند.
- تقویت مینای دندان: برخی از دهان شویه‌ها حاوی مواد تقویت کننده مینا هستند که به حفظ مقاومت بیشتر دندان‌ها در برابر پوسیدگی کمک می‌کند.
مضرات و معایب استفاده زیاد از دهانشویه
علیرغم فواید دهانشویه، معایبی نیز وجود دارد که باید در نظر گرفت از جمله:
- سرطان دهان: برخی مطالعات نشان داده اند که دهانشویه‌های حاوی الکل می‌توانند بر بافت نرم دهان اثر منفی بگذارند. این موضوع با سرطان دهان مرتبط است.
- تحریک دهان و دندان: برای برخی افراد، الکل یک اثر سوزش ناخوشایند ایجاد می‌کند که می‌تواند بهبود زخم‌ها و آفت‌ها را کُند کند.
- رفع موقتی بوی بد دهان: بوی بد دهان با دهانشویه از بین می‌رود که به مبارزه با علت کمک نمی‌کند. اگر از‌هالیتوزیس (یک وضعیت پزشکی که باعث بوی بد دهان می‌شود) رنج می‌برید، بهتر است با یک متخصص صحبت کنید تا راه حل دائمی‌تری به شما ارائه دهد.
- لکه شدن دندان‌ها: برخی از دهانشویه‌ها حاوی رنگ‌های سنگین هستند که در واقع می‌توانند دندان‌های شما را لکه دار کنند.
- نمک: دهانشویه‌های حاوی سدیم لوریل سولفات در واقع منبع سدیم هستند. برای افرادی که رژیم غذایی کم سدیم دارند، اگر دهانشویه بلعیده شود، این می‌تواند مشکل ساز باشد.
- کشتن باکتری‌های خوب: باکتری‌های خوب؟ بله، چیزی به نام باکتری خوب در دهان وجود دارد. این باکتری‌ها در مکان‌هایی مانند دستگاه گوارش و همچنین در دهان شما وجود دارند. این باکتری خوب به عنوان یک دفاع طبیعی برای مبارزه با عوامل بیماری زا عمل می‌کند. هنگامی‌که از دهانشویه‌هایی استفاده می‌کنید که «ضد عفونی کننده» یا «ضد باکتری» هستند، باکتری‌ها را به طور بی رویه از بین می‌برید. این بدان معنی است که آنها باکتری‌های خوب و بد دهان شما را از بین می‌برند. این می‌تواند اثربخشی توانایی طبیعی شما برای مبارزه با عوامل بیماری زا را کاهش داده و ایمنی شما را از بین ببرد.
همانطور که ممکن است متوجه شده باشید، الکل اغلب هنگام بحث در مورد دهانشویه مطرح می‌شود. این به این دلیل است که بیشتر دهانشویه‌ها حاوی الکل هستند، زیرا می‌توانند میکروب‌ها و باکتری‌هایی را که باعث بیماری لثه و پوسیدگی دندان می‌شوند، از بین ببرند. با وجود اثربخشی، الکل می‌تواند اثرات منفی زیادی داشته باشد. اول، زمانی که برای مدت طولانی دهان خود را می‌شویید، واقعاً می‌تواند دردناک باشد. اگر لثه‌های حساسی دارید، این درد بدتر شده و برای برخی، دهانشویه حاوی الکل می‌تواند باعث ایجاد زخم در دهان شود. الکل همچنین باعث خشکی دهان می‌شود که نه تنها ناراحت کننده است بلکه ناسالم نیز هست.
به این دلایل، اگر تصمیم به استفاده از دهانشویه به عنوان بخشی از رژیم بهداشت دهان و دندان خود دارید، بهتر است یک دهانشویه بدون الکل یا با میزان الکل کمتر انتخاب کنید. به طور کلی، اکثر افراد تا زمانی که بطور صادقانه هر روز مسواک بزنند و نخ دندان بکشند، نیازی به دهانشویه ندارند.
چگونه از دهان شویه استفاده کنیم؟
توجه به این نکته ضروری است که دهان شویه به تنهایی کافی نیست. همانطور که اشاره کردیم، بهتر است پس از تمیز کردن کامل دندان‌ها با مسواک زدن و نخ دندان، دهانشویه استفاده شود. از دهانشویه روی دندان‌های تمیز استفاده کنید، آن را در اطراف دهان بچرخانید و در پشت گلو غرغره کنید. در نهایت دهانشویه را تف کنید. بهتر است در پایان مسواک زدن خود از دهانشویه استفاده کنید و اجازه دهید بدون آبکشی روی دندان‌ها و لثه‌ها بماند.
به یاد داشته باشید که دهان شویه باکتری‌های سطح دهان و دندان‌ها را از بین می‌برد. شما می‌توانید از آن به عنوان یک شستشوی نهایی استفاده کنید، اما انتظار نداشته باشید که تمام مشکلات دندانی را درمان کند.
نکات مهم نحوه مصرف دهان شویه
- اگر حساسیت دارید یا احساس می‌کنید دهان شویه خیلی قوی است، می‌توان آن را با آب به نسبت 1:1 رقیق کرد.
- علاوه بر مسواک زدن منظم و نخ دندان کشیدن، دهانشویه می‌تواند روال دندانپزشکی شما را کامل کند و فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد، اما جایگزین آن نیست.
- توصیه می‌کنیم به مدت 30 دقیقه پس از استفاده از دهان شویه، از مصرف نوشیدنی‌ها و غذاها خودداری کنید، در غیر این صورت اثرات پاک کنندگی را کاهش خواهید داد.
- فلوراید هنگام بلعیدن می‌تواند سمی باشد، بنابراین هرگز آن را قورت ندهید و از دادن آنها به کودکان زیر 6 سال خودداری کنید.
مراقبت‌های دندانی جایگزین استفاده از دهان شویه
برخی از افراد استفاده از داروهای طبیعی را به چیزی که در یک بطری فروخته می‌شود ترجیح می‌دهند. خوشبختانه، شما به راحتی می‌توانید تعدادی از درمان‌های طبیعی جایگزین دهان شویه را پیدا کنید که شامل موارد زیر است:
- شستشو با آب نمک
- چوب دارچین
- نوشیدن آب بیشتر
- روغن‌های ضروری مانند نعناع، علف لیمو، میخک یا پرتقال
- خوردن جعفری
- جویدن دانه رازیانه، شوید یا انیسون
- شستن با سرکه سیب
نکته خوب در مورد چنین درمان‌هایی این است که به ندرت هزینه زیادی دارند. یک یا دو مورد را امتحان کنید و ببینید چه نتیجه‌ای برای شما به دنبال دارد!
هر دهانی متفاوت است و ممکن است به روتین متفاوتی نیاز داشته باشید. اگر تا به حال از دهان شویه استفاده نکرده‌اید، بهتر است قبل از شروع با دندانپزشک خود مشورت کنید. ما نیز در کلینیک دکتر صفورا امامی آماده پاسخگویی به سوالات شما هستیم. در صورت داشتن هرگونه سوال آن را در قسمت نظرات بیان کنید.
