طولانی شدن بی حسی دندان میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که در درمانهای دندانپزشکی نقش دارند. این بی حسی معمولاً پس از تزریق مواد بیحسکننده موضعی در هنگام انجام کارهایی مانند کشیدن دندان، پر کردن، عصب کشی و درمان ریشه یا جراحیهای دهانی رخ میدهد. به طور معمول، اثرات بی حسی باید ظرف چند ساعت از بین برود، اما در برخی موارد، این بی حسی بیشتر از حد انتظار باقی میماند. در ادامه این راهنما از وب سایت دکتر صفورا امامی، با علل مختلف بی حسی طولانی مدت دندان و راهکارهای درمانی آن آشنا خواهیم شد.
دلایل طولانی شدن بی حسی دندان
آسیب عصبی
یکی از دلایل اصلی بی حسی طولانی مدت دندان میتواند آسیب عصبی باشد. این اتفاق ممکن است در جریان تزریق مواد بیحسکننده یا حین جراحیهای دندانپزشکی، به خصوص در نزدیکی اعصاب بزرگ در فک، رخ دهد. به عنوان مثال، کشیدن دندان عقل نزدیک به عصب یکی از شرایطی است که میتواند منجر به آسیب عصبی و در نتیجه بی حسی طولانی شود. در چنین شرایطی، معمولاً دندانپزشک یا جراح فک و صورت برای ارزیابی بیشتر، انجام آزمایشهای تصویربرداری مانند سیبیسیتی (CBCT) را توصیه میکند تا میزان آسیب عصبی بررسی شود.
در بیشتر موارد، آسیبهای عصبی ممکن است خود به خود بهبود یابند. اعصاب بدن انسان دارای توانایی بازسازی و ترمیم خود هستند، اما این فرآیند ممکن است زمانبر باشد و به شدت آسیب بستگی داشته باشد. در مواردی که آسیب شدید است، ممکن است نیاز به مداخله جراحی برای ترمیم عصب باشد. برای آشنایی با عوارض آمپول بی حسی دندان کلیک کنید.
عفونت یا تورم
عفونت یا تورم پس از درمان دندانپزشکی نیز میتواند عامل بی حسی طولانی مدت باشد. این عفونتها و التهابات میتوانند بر اعصاب فشار وارد کنند و باعث بی حسی در ناحیهی تحت درمان شوند. در این موارد، دندانپزشک ممکن است آنتیبیوتیکها یا داروهای ضدالتهابی را برای کاهش تورم و درمان عفونت تجویز کند. رفع عفونت میتواند به کاهش فشار روی عصب و از بین رفتن بی حسی کمک کند.
بیماری پارستزی
پارستزی یک بیماری نادر است که در اثر آسیبهای عصبی به وجود میآید و میتواند منجر به بی حسی طولانی مدت یا دائمی شود. این وضعیت بسیار جدی بوده و نیازمند مراجعه به جراح فک و صورت یا متخصصان دیگر برای ارزیابی دقیق و ارائه درمان مناسب است. در برخی موارد، پارستزی خود به خود بهبود نمییابد و ممکن است مداخله جراحی یا روشهای دیگر برای بازیابی حس ناحیهی آسیبدیده ضروری باشد.
خطا در تزریق ماده بیحسکننده
درمانهای دندانپزشکی اغلب شامل تزریق مواد بی حسی هستند. اگر تزریق این مواد به درستی انجام نشود و ناحیهای اشتباه انتخاب شود، میتواند به اعصاب آسیب برساند و در نتیجه، بی حسی طولانی مدت ایجاد کند. این موضوع به ویژه در درمانهایی مانند کشیدن دندان عقل بسیار حساس است، چرا که این دندانها نزدیک به اعصاب بزرگ قرار دارند. انتخاب متخصص جراحی فک و صورت ماهر برای انجام این درمانها میتواند به پیشگیری از بروز این نوع مشکلات کمک کند.
درمانهای پیشنهادی برای بی حسی طولانی مدت دندان ها
درمان بی حسی طولانی مدت دندان به علت اصلی و شدت آن بستگی دارد. در بسیاری از موارد که بی حسی شدید نیست، دندانپزشکان معمولاً پیشنهاد میکنند که بیمار منتظر بماند و وضعیت خود را تحت نظر داشته باشد. همانطور که ذکر شد، اعصاب توانایی بازسازی دارند و ممکن است با گذشت زمان، بی حسی کاهش یابد. در مواردی که التهاب و تورم نیز وجود داشته باشد، مصرف داروهای ضدالتهاب و مسکن برای کاهش درد و التهاب توصیه میشود. همچنین، استفاده از ویتامینهای تقویتی مانند ویتامین B12 میتواند به ترمیم اعصاب کمک کند. این نوع درمانها معمولاً برای بیماران با آسیبهای خفیف تا متوسط مؤثر هستند.
فیزیوتراپی و تمرینات بازآموزی عصب
در صورتی که آسیب عصبی شدیدتر باشد و بی حسی برای مدت طولانی ادامه یابد، فیزیوتراپی و تمرینات بازآموزی عصبی به عنوان یکی از راهکارهای درمانی مطرح میشوند. این تمرینات به تحریک عصب آسیبدیده و تقویت روند بهبودی آن کمک میکنند. در برخی موارد، بیمار ممکن است به جلسات فیزیوتراپی منظم ارجاع داده شود تا با تمرینات تخصصی عصبهای آسیبدیده تحریک و بازسازی شوند.
مداخلات جراحی
در موارد شدیدتر که بی حسی به دلیل آسیبهای عمیق عصبی ایجاد شده باشد و با درمانهای غیرجراحی بهبود نیابد، ممکن است مداخله جراحی لازم باشد. جراحان فک و صورت ممکن است با انجام روشهای ترمیم یا پیوند عصب، تلاش کنند حس ناحیه آسیب دیده را بازگردانند. این روشها باید توسط جراحان با تجربه و ماهر انجام شوند تا خطرات و عوارض احتمالی به حداقل برسند.
استفاده از لیزر درمانی
لیزر درمانی یکی از روشهای جدیدی است که برای تسریع بهبودی و ترمیم اعصاب آسیبدیده استفاده میشود. در این روش، با تابش لیزر به ناحیه آسیبدیده، التهاب کاهش یافته و عصبها تحریک به ترمیم میشوند. این روش به ویژه برای بیماران با بی حسی طولانی مدت پس از کشیدن دندان عقل یا جراحیهای فک مفید است. لیزر درمانی با کاهش التهاب و تسریع بازسازی عصبها، میتواند در بسیاری از موارد بی حسی طولانی را بهبود بخشد.
زمان طلایی برای ترمیم اعصاب
یکی از نکات مهم در ترمیم اعصاب ناحیهای، توجه به زمان طلایی پس از جراحی است. برای بازسازی و ترمیم اعصاب آسیب دیده، بهترین زمان تا سه روز پس از جراحی است. در این مدت، با انجام اقدامات مناسب مانند مصرف داروهای تجویز شده، لیزر درمانی و مراقبتهای ویژه، میتوان شانس بهبودی را افزایش داد.
مدت زمان بهبودی بی حسی
مدت زمان بهبودی بی حسی دندان از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برخی افراد ممکن است ظرف چند هفته به بهبودی کامل دست یابند، در حالی که برای دیگران این روند ممکن است ماهها طول بکشد. این موضوع به شدت آسیب عصبی، نوع درمان انجام شده و مراقبتهای پس از آن بستگی دارد. نظم در پیگیری درمان و توجه به توصیههای دندانپزشک از عوامل مؤثر در سرعت بهبودی است.
جمع بندی
طولانی شدن بی حسی دندان میتواند نگرانیهایی برای بیماران ایجاد کند، اما با شناخت علل مختلف این عارضه و مراجعه به موقع به دندانپزشک یا جراح فک و صورت، میتوان از بروز مشکلات جدیتر جلوگیری کرد. انتخاب دندانپزشک و جراح ماهر، انجام آزمایشهای لازم و پیگیری درمانهای پیشنهادی از جمله عواملی هستند که میتوانند به بهبود وضعیت کمک کنند. در نهایت، توجه به زمان طلایی پس از درمان و مراقبتهای مناسب میتواند به بازیابی حس و کاهش بی حسی طولانی مدت دندان کمک شایانی کند.