روکش دندان یکی از راهکارهای پرکاربرد در دندانپزشکی است که برای محافظت و بازسازی دندان‌های آسیب‌دیده استفاده می‌شود. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که پس از قرارگیری روکش، دندان کاملاً در برابر پوسیدگی ایمن شده و دیگر نیازی به مراقبت ویژه ندارد. اما آیا این باور درست است؟ آیا دندان روکش شده همچنان در معرض پوسیدگی قرار دارد؟ در این مطلب از وب سایت دکتر صفورا امامی، به بررسی این موضوع پرداخته و روش‌های جلوگیری از پوسیدگی دندان زیر روکش را بیان می‌کنیم.
روکش دندان را می‌توان به عنوان یک محافظ برای دندان‌های آسیب‌دیده در نظر گرفت که با پوشاندن سطح دندان، عملکرد و زیبایی آن را بهبود می‌بخشد. روکش‌های دندانی از جنس‌های مختلفی مانند فلز، سرامیک، پرسلین و ترکیب این مواد ساخته می‌شوند و هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. این نوع درمان برای دندان‌هایی که دچار شکستگی، پوسیدگی شدید، تغییر رنگ یا درمان‌های ریشه شده‌اند، کاربرد دارد. هدف اصلی روکش دندان، افزایش استحکام و ماندگاری دندان و در عین حال حفظ زیبایی لبخند بیمار است.
به همین خاطر لازم است در ابتدا بدانید چه موقع به روکش دندان نیاز است و درباره آن بیشتر اطلاعات کسب کنید.
آیا دندان زیر روکش ممکن است پوسیده شود؟
بله، دندان‌های زیر روکش همچنان در معرض خطر پوسیدگی قرار دارند و این باور که روکش از دندان به طور کامل محافظت می‌کند، اشتباه است. دلایل پوسیدگی دندان زیر روکش شامل موارد زیر می‌شود:
-
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
روکش دندان نمی‌تواند مانعی صددرصدی در برابر نفوذ باکتری‌ها باشد. اگر بهداشت دهان و دندان به‌خوبی رعایت نشود، ذرات غذا و پلاک‌های باکتریایی در لبه‌های روکش تجمع پیدا کرده و محیطی مناسب برای رشد میکروب‌ها فراهم می‌کنند. در نهایت، این تجمع منجر به پوسیدگی در زیر روکش خواهد شد.
راه‌حل:
- حداقل دو بار در روز مسواک بزنید و از نخ دندان مخصوص دندان‌های روکش شده استفاده کنید.
- استفاده از دهان‌شویه‌های آنتی‌باکتریال به کاهش باکتری‌های مضر کمک می‌کند.
-
نامناسب بودن روکش دندان
اگر روکش دندان به درستی روی دندان قرار نگیرد، ممکن است فضای کوچکی بین روکش و دندان باقی بماند. این فضای خالی می‌تواند به محلی برای تجمع باکتری‌ها تبدیل شده و زمینه‌ساز پوسیدگی شود. در این موقع اگر درمان ریشه داشته باشید بعد از آن باید روکش دندان عصب کشی شده را انجام دهید.
همچنین، کیفیت مواد استفاده‌شده برای ساخت روکش و نحوه چسباندن آن نیز در جلوگیری از پوسیدگی تأثیرگذار است.
راه‌حل:
- انتخاب یک دندانپزشک ماهر که بتواند روکش را به‌درستی روی دندان قرار دهد.
- در صورت احساس شل شدن روکش یا ایجاد بوی بد، سریعاً به دندانپزشک مراجعه کنید.
-
عقب‌نشینی لثه
با گذشت زمان، لثه‌ها ممکن است تحلیل رفته و عقب‌نشینی کنند. در این حالت، لبه‌های دندان که زیر روکش قرار داشته‌اند، در معرض محیط دهان قرار گرفته و مستعد پوسیدگی می‌شوند.
راه‌حل:
- مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی وضعیت لثه‌ها و جلوگیری از تحلیل رفتن آن‌ها
- ماساژ لثه و استفاده از دهان‌شویه‌های مخصوص برای تقویت بافت لثه
-
عدم مراجعه منظم به دندانپزشک
بسیاری از پوسیدگی‌های دندان‌های روکش‌شده در مراحل اولیه بدون علامت هستند و تنها از طریق معاینه دندانپزشکی قابل تشخیص‌اند. اگر فرد به موقع متوجه پوسیدگی نشود، پوسیدگی پیشرفت کرده و ممکن است به درمان‌های پیچیده‌تر مانند عصب‌کشی نیاز پیدا کند.
راه‌حل:
- حداقل دو بار در سال برای بررسی سلامت دندان‌ها به دندانپزشک مراجعه کنید.
- در صورت مشاهده هرگونه تغییر در رنگ، بوی بد دهان، درد یا حساسیت دندان، سریعاً به دندانپزشک مراجعه کنید.
علائم پوسیدگی دندان زیر روکش
تشخیص پوسیدگی دندان زیر روکش معمولاً دشوار است، زیرا روکش سطح دندان را پوشانده و علائم اولیه پوسیدگی دندان مشخص نمی‌شوند. با این حال، برخی از نشانه‌ها می‌توانند نشان‌دهنده وجود مشکل باشند:
- درد یا حساسیت دندان: حساسیت به سرما، گرما یا شیرینی‌ها می‌تواند نشانه‌ای از پوسیدگی باشد.
- بوی بد دهان: تجمیع باکتری‌ها در زیر روکش باعث ایجاد بوی نامطبوع در دهان می‌شود.
- التهاب و تورم لثه‌ها: در اطراف دندان روکش شده ممکن است التهاب یا خونریزی مشاهده شود.
- شل شدن یا جابه‌جایی روکش: در مواردی که پوسیدگی پیشرفت کرده باشد، روکش ممکن است لق شود.
روش‌های پیشگیری از پوسیدگی دندان زیر روکش
برای جلوگیری از پوسیدگی دندان روکش شده، رعایت چند نکته ضروری است:
-
رعایت بهداشت دهان و دندان
- مسواک زدن حداقل دو بار در روز با استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید
- استفاده از نخ دندان مخصوص دندان‌های روکش شده برای پاکسازی لبه‌های روکش
- استفاده از دهان‌شویه‌های آنتی‌باکتریال برای از بین بردن باکتری‌های مضر
-
مراجعه منظم به دندانپزشک
حتی اگر دندان‌های شما روکش شده‌اند، باید هر 6 ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید تا وضعیت سلامت دندان‌ها بررسی شود.
-
انتخاب دندانپزشک باتجربه
قرارگیری صحیح روکش روی دندان بسیار مهم است. دندانپزشکی که در این زمینه مهارت کافی داشته باشد، می‌تواند از بروز مشکلات بعدی جلوگیری کند.
-
اجتناب از عادات نادرست
- پرهیز از جویدن مواد سفت مانند یخ، ته‌دیگ و آجیل‌های سخت
- استفاده از محافظ دندان (نایت گارد) در صورت دندان قروچه شبانه
درمان پوسیدگی دندان زیر روکش
درصورتی‌که دندان زیر روکش دچار پوسیدگی شود، باید اقدامات درمانی لازم انجام شود. برخی از روش‌های درمانی شامل موارد زیر هستند:
- تعویض روکش دندان: اگر پوسیدگی در مراحل اولیه باشد، دندانپزشک روکش را برداشته، پوسیدگی را برطرف کرده و روکش جدیدی روی دندان قرار می‌دهد.
- درمان ریشه دندان (عصب‌کشی): در مواردی که پوسیدگی پیشرفته باشد و به عصب دندان رسیده باشد، ممکن است نیاز به عصب‌کشی دندان و استفاده از روکش جدید باشد.
- کشیدن دندان و جایگزینی آن: اگر پوسیدگی بسیار شدید باشد و دندان قابلیت ترمیم نداشته باشد، ممکن است دندانپزشک توصیه کند که دندان کشیده شده و از روش‌هایی مانند ایمپلنت یا بریج دندان برای جایگزینی آن استفاده شود.
جمع بندی
هرچند روکش دندان می‌تواند از دندان‌های آسیب‌دیده محافظت کند، اما به معنای ایمنی کامل در برابر پوسیدگی نیست. رعایت بهداشت دهان و دندان، مراجعه منظم به دندانپزشک و استفاده از روکش‌های مناسب از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند از بروز پوسیدگی دندان زیر روکش جلوگیری کنند. اگر هرگونه علائم مشکوکی مشاهده کردید، بهتر است در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید تا از گسترش مشکل جلوگیری شود.