دندانهای شیری نقش مهمی در رشد دندانهای دائمی دارند. اگر دندانهای شیری خیلی زود کشیده شوند یا برای مدت طولانی در جای خود باقی بمانند، میتواند بر روی الگوی رویش و تراز دندانهای دائمی تأثیر منفی بگذارند. قبل از تصمیم گیری در مورد کشیدن دندان شیری، مهم است که با یک متخصص ارتودنسی صحبت کنید. با مراقبت مناسب از دهان، کودک شما احتمالاً هرگز مجبور به کشیدن دندان شیری نخواهد شد. با این حال، کشیدن دندان شیری در برخی موارد ممکن است ضروری باشد.
در این مقاله از وب سایت دکتر صفورا امامی در مورد اصول اولیه کشیدن دندان شیری صحبت کردهایم، سپس به ضروریت یا عواقب کشیدن دندان شیری زودتر از موعد خواهیم پرداخت.
چرا دندان شیری باید کشیده شود؟
معمولا دندانهای شیری تنها در صورتی کشیده میشوند که آسیب جدی ببینند. به عنوان مثال، در یک آسیب جدی، دندانهای شیری ممکن است ترک بخورند، لق شده یا نهفته شوند و در این صورت ممکن است نیاز به کشیده شدن داشته باشند. اگر دندان شیری کودک شما به طور قابل توجهی پوسیده یا عفونی شده باشد نیز نیاز به کشیدن دارد. در این گونه موارد، ابتدا دندانپزشک، دندان را بررسی کرده، اگر پر کردن یا کانال ریشه برای نجات آن کافی نیست، اقدام به کشیدن دندان میکند، زیرا از گسترش عفونت به بقیه دهان جلوگیری کرده و دندان درد کودک شما را از بین میبرد.
کشیدن دندان شیری؛ آخرین راه حل
تقریباً همیشه بهتر است دندان شیری در صورت امکان حفظ شود. این به این دلیل است که کشیدن زودرس دندان شیری میتواند منجر به عوارضی در هنگام رویش دندانهای اصلی شود. دندانهای شیری به شکلگیری «مسیری» کمک میکند که دندانهای اصلی هنگام شروع به رویش، معمولاً در سنین 4 تا 7 سالگی، از آن پیروی میکنند. وقتی دندان شیری قبل از رویش دندان دائمی کشیده شود، ممکن است دندانهای دیگر جابجا شده تا شکاف را پر کنند که ممکن است باعث ایجاد عوارض شوند. کشیدن دندان شیری معمولا آخرین راه حل است و فقط باید در موارد زیر انجام شود:
پوسیدگی دندان
پوسیدگی احتمالاً علت اصلی استخراج در بین کودکان است. اگر پوسیدگی دندان آنقدر گسترده باشد که روشهای ترمیمی نتواند کمک کند، ممکن است دندانپزشک مجبور به کشیدن آن شود.
آمادگی برای درمان ارتودنسی
اگر قصد دارید برای کودک خود بریس بگذارید، ممکن است دندانپزشک کشیدن را برای ایجاد فضایی برای درمان پیشنهاد دهد.
افتادن به موقع دندانهای شیری
به طور معمول، دندان های شیری باید بیفتند تا فضایی برای دندان های دائمی ایجاد شود. اکثر کودکان مشکلی با عدم افتادن دندان های شیری ندارند، اما تعداد زیادی باید برای کشیدن دندان به دندانپزشک مراجعه کنند. اگر دندان شیری کشیده نشود، دندان دائمی زیر آن رشد کرده که بر لبخند کودک شما تأثیر می گذارد.
دندانهای شیری آسیب دیده را بکشید.
در برخی موارد، دندان شیری ممکن است غیر قابل ترمیم باشد. به عنوان مثال، ممکن است یک بچه درگیر تصادف شده و در این فرآیند دندانش بشکند. اگر دندان غیرقابل ترمیم باشد، دندانپزشک باید آن را کشیده و یک روکش از جنس استنلس استیل را تا زمانی که دندان اصلی بروید، جایگزین کند.
مراحل از دست دادن دندان شیری
دندانهای شیری معمولا در سنین خاصی از بین میروند. این سنین ممکن است از کودکی به کودک دیگر کمی متفاوت باشد، اما باید از الگوی خاصی پیروی کند که با الگوی رویش دندان دائمی مطابقت دارد. اگر کودکی شروع به از دست دادن دندانهایش به شکلی خارج از برنامه طبیعی رویش کند، ممکن است باعث شلوغی در دهان یا ناهماهنگی شود. یا اگر پس از گذشت چندین سال، روال طبیعی از دست دادن دندانهای شیری اتفاق نیوفتد، ممکن است رویش دندان دائمی به تأخیر افتاده یا باعث شود دندانهای دائمی موجود به مکانهای غیرطبیعی منتقل شوند.
دندانهای شیری به طور کلی در سنین زیر از بین میروند:
- بین سنین شش تا هشت سالگی، ثنایای اولیه مرکزی تحتانی و فوقانی از بین میرود.
- بعد از ثنایای اولیه مرکزی، ثنایای جانبی تحتانی و فوقانی از بین میرود.
- بین هشت تا ده سالگی یک تا دو سال فاصله وجود دارد.
- بین ده تا سیزده سالگی نیش تحتانی و مولرهای اولیه از بین میروند.
- به دنبال از دست دادن مولر اول، دندان نیش فوقانی و سپس دندانهای مولر بالا و پایین از بین میروند.
اگر دندان شیری آسیب دیده یا شروع به پوسیدگی کرد، ممکن است برای حفظ سلامت لثه و از بین بردن درد، نیاز به کشیدن دندان باشد. با این حال، کشیدن دندان شیری قبل از اینکه زمان رویش دندان دائمی فرا برسد، میتواند به دندانهای اطراف اجازه جابهجایی برای پر کردن شکاف را بدهد.
اگر بتوان دندان را نجات داد، ارتودنتیستها اغلب استفاده از روشهای دیگر را توصیه میکنند تا شکاف به طور طبیعی تا زمانی که دندان دائمی ظاهر شود، پر شود. اگر هیچ راهی جز کشیدن دندان وجود نداشته باشد، ارتودنتیست ممکن است توصیه کند که فضا را با یک دندان مصنوعی پر کنید تا زمانی که دندان دائمی شروع به رشد کند. اگر در سنین خردسالی این اتفاق برای کودک شما رخ داد، حتماً با یک متخصص جهت جایگزین کردن دندانها با دندان مصنوعی صحبت کنید.
مزایای کشیدن دندان شیری زودتر از موعد
اگر دندانهای شیری در زمان مناسب کشیده شوند، گاهی اوقات میتواند از عوارض بعدی جلوگیری کند. کشیدن دندانهای شیری بهطور دائم مشکلات شلوغی را حل نمیکند، اما میتواند به ارتودنتیستها کمک کند تا الگوهای رشد دندانهای دائمی را هدایت کرده و از روشهای صاف کردن و جراحیهایی که ممکن است کودک بعداً به آن نیاز داشته باشد، اجتناب شود. با این حال، رشد دندان در هر کودک متفاوت است. والدین و متخصصین ارتودنسی باید قبل از تصمیم گیری برای کشیدن دندانهای شیری، در مورد تمامی راه حلهای ممکن برای عوارض دندانهای دوران کودکی به خوبی تحقیق کنند.
بررسی مراحل ارتودنسی دندان
چگونه کشیدن دندان را برای کودک خود آسانتر کنیم؟
در موارد نادری که کودک شما نیاز به کشیدن دندان شیری داشته باشد، چندین راه وجود دارد که در صورت توجه به آنها میتوانید این روند را آسانتر کنید. در این قسمت به چند نکته مهم اشاره کردهایم:
- دندانپزشک مناسب انتخاب کنید: قبل از هرچیز لازم است به خوبی در مورد دندانپزشک تحقیق کرده و از یک دندانپزشک و متخصص اطفال برای این کار کمک بگیرید.
- از آرام بخش مناسب استفاده کنید: اگرچه این امر به سن کودک شما بستگی دارد، اما دندانپزشک میتواند گزینههای آرام بخش مختلفی را ارائه دهد که روند کشیدن را آسان تر کرده و حداقل ناراحتی را تضمین میکند.
آماده سازی کودک برای کشیدن دندان
دو گزینه مختلف برای استخراج و کشیدن دندان وجود دارد:
- راه اول کشیدن ساده دندان، جایی که دندان در بالای خط لثه قابل مشاهده است، در این روش، کشیدن دندان به راحتی در مطب دندانپزشک اطفال با استفاده از بی حس کننده موضعی انجام میشود.
- روش دوم استخراج پیچیده تر که نیاز به اکسید نیتروژن یا آرام بخش IV دارد.
بسته به تواناییهای دندانپزشک اطفال، ممکن است لازم باشد در روش دوم با یک جراح صحبت کنید. با این حال در هر دو روش، ایده خوبی است که هر کاری که میتوانید انجام دهید تا کودک خود را برای این عمل آماده کنید. مشکل اکثر والدین این است که اغلب مطمئن نیستند که چگونه این کار را به گونه ای انجام دهند که فرزندشان را نترساند. در بسیاری از موارد بهتر است کودک خود را نزد دندانپزشک اطفال ببرید یا با پرسنل مطب دندانپزشک خود صحبت کنید تا کودک را برای کشیدن دندان آماده کرده و از اضطراب و استرس قبل از آن بکاهند.
مراقبت مناسب پس از کشیدن دندان شیری
آخرین مرحله در کشیدن دندان مراقبتهای بعد از عمل است. کودک شما ممکن است کمی درد داشته باشد و دندانپزشک میتواند داروهای ضد درد تجویز کند. نگه داشتن گاز روی ناحیه تا زمانی که خونریزی متوقف شود بسیار مهم است. همچنین لازم است کودک سر خود را بالا گرفته و از فعالیتهای غیرضروری که باعث لخته شدن خون و ایجاد اسکار میشود، اجتناب کند.
کودک شما باید حداقل به مدت 24 ساعت از خوردن غذاهای سفت و استفاده از نی پرهیز کند. به مدت چند روز پس از عمل به آنها غذاهای نرم حاوی مواد مغذی بالا (نه فقط بستنی) بدهید و مطمئن شوید که آب زیادی مینوشند. در نهایت تمامی رفتارهای کودک را زیر نظر داشته و مطمئن شوید که دستورالعملهای مراقبتی را به درستی دنبال میکند.
چگونه از دندان های کودک مراقبت کنیم؟ کلیک کنید.
عواقب کشیدن زود هنگام دندانهای شیری
از آنجایی که دندانهای شیری موقت وظیفه جویدن و هضم صحیح و روند رشد و تشکیل اسکلت صورت را بر عهده دارند، نقش آنها را نمیتوان نادیده گرفت. آنها در بسیاری از فرآیندها دخیل هستند از جمله:
- رشد عضلات جویدن
- ایجاد انسداد صحیح
- بیان صحیح و تلفظ صداها و کلمات
- حفظ تعادل فضایی و حفظ فضا برای دندانهای دائمی
هنگامیکه رشد فعال فکها به پایان رسید، از 6 سالگی به بعد دندانهای شیری با دندانهای دائمی جایگزین میشوند. معمولاً این روند در سن 12-13 سالگی به پایان میرسد، اما مواردی وجود دارد که بعداً جایگزین شوند، زمانی که دندانهای دائمی در 17-18 سالگی ظاهر میشوند.
دندانهای ثنایای پایینی ابتدا تعویض میشوند، سپس قسمت بالایی مرکزی، و در نهایت دندانهای ثنایای جانبی فوقانی میافتند و پس از آن جایگزینی خلفی آغاز میشود. در نهایت، میتوان فوران دندانهای نیش را مشاهده کرد. کشیدن زودهنگام دندان شیری میتواند منجر به این واقعیت شود که دندانهای همسایه جای آن را اشغال کنند. بنابراین، زمانی که زمان رویش یک دندان دائمی، جایگزین دندان کشیده شده فرا میرسد، این دندان باید در جای دیگری (به عنوان مثال در بالا، پهلو یا پشت ردیف دندانها) به دنبال جای اضافی بگردد.
موارد منع کشیدن دندانهای شیری
در موارد زیر بهتر است از کشیدن دندانهای شیری خودداری کنید:
- ورم لثه و استوماتیت، اگر ناشی از ضربه زدن به دندان شیری نباشد.
- ضایعات کاندیدی حفره دهان (برفک دهان)
- التهاب لوزه و سیاه سرفه برای جلوگیری از گسترش عفونت و اسپاسم مجاری هوایی
- تومور عروقی
- بیماریهای کلیوی، قلبی و آسیب شناسی عروقی نیز ممکن است منع مصرف نسبی برای کشیدن دندانهای شیری باشند. فقط یک دندانپزشک بسیار حرفه ای میتواند در مورد امکان چنین روشی تصمیم گیری کرده و تمام جوانب مثبت و منفی کشیدن را تخمین بزند.
جمع بندی
توجه به روند رشد طبیعی و سلامت دهان و دندان کودک بسیاری ضروری است. توصیه میکنیم در اسرع وقت عادات بهداشت دهان و دندان را به کودک خود آموزش دهید. آنها باید از مزایای انجام عادات خوب بهداشت دهان مانند دو بار مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و غیره آگاه باشند. این عادات میتواند از مشکلات مختلف سلامت دهان و دندان مانند پوسیدگی جلوگیری کرده و به روند صحیح رشد دندان کمک کند.
در پایان اگر سوالی در زمینه کشیدن دندان شیری کودک خود زودتر از موعد دارید، میتوانید آن را در قسمت نظرات و با مشاورین ما در مطب دکتر صفورا امامی، متخصص عصب کشی و ریشه دندان در میان بگذارید.