ریشه تراپی با درمان پالپ عفونی یا ملتهب داخل دندان، دندان‌های طبیعی را نجات می‌دهد. متخصص اندودنتیست راه‌های مختلفی برای برخورد با این مشکل دارند، از جمله گزینه‌های غیر جراحی و جراحی. با این حال گاهی ممکن است این روش‌ها کارساز نبوده و دندانپزشک مجبور به کشیدن ریشه دندان می‌شود. در این مقاله از وب سایت دکتر صفورا امامی، متخصص درمان ریشه دندان، در مورد ریشه دندان و مقابله با درد آن پس از کشیدن صحبت خواهیم کرد.
انواع ریشه دندان
ریشه بخشی از دندان است که تا استخوان کشیده شده و دندان را در جای خود نگه می‌دارد. تقریباً دو سوم دندان را ریشه تشکیل داده و از چندین بخش تشکیل شده است:
- عصب:. کانال ریشه یک گذرگاه است که حاوی پالپ است.
- سیمان: این ماده استخوان مانند، ریشه دندان را می‌پوشاند و به رباط پریودنتال متصل است.
- رباط پریودنتال: رباط پریودنتال از بافت همبند و فیبر کلاژن ساخته شده است. این رباط هم شامل اعصاب و هم عروق خونی می‌باشد. رباط پریودنتال نیز دندان‌ها را به حفره‌های دندان متصل می‌کند.
- اعصاب و عروق خونی: رگ‌های خونی رباط پریودنتال را با مواد مغذی تامین می‌کنند، در حالی که اعصاب به کنترل میزان نیرویی که هنگام جویدن استفاده می‌شود کمک می‌کند.
- استخوان فک: استخوان فک که به آن استخوان آلوئولار نیز گفته می‌شود، استخوانی است که حفره‌های دندان را در بر گرفته و ریشه‌های دندان را احاطه کرده است. این استخوان دندان‌ها را در جای خود نگه می‌دارد.
معمولاً انواع دندان بر اساس تعداد ریشه آنها دسته بندی می‌شود، از جمله:
- دندان‌های جلو (قدامی): دندان‌های مرکزی بالا و پایین، دندان‌های جانبی و دندان‌های خاردار که فقط یک ریشه دارند.
- دندان‌های عقب (خلفی): پرمولرهای بالا که یک تا دو ریشه دارند.
- پرمولرهای بالایی دوم، هر دو یک تا دو ریشه دارند.
- پرمولرهای پایین که فقط یک ریشه دارند.
- مولرهای 1، 2 و 3 بالا که هر یک 3 ریشه دارد.
- مولرهای 1، 2 و 3 پایین، هر یک دو ریشه دارند.
راه‌های درمان ریشه دندان
هدف از درمان ریشه حذف مواد عفونی یا ملتهب از داخل دندان است. تنوع در انواع این درمان بستگی به ابزاری دارد که متخصص ریشه دندان برای تمیز کردن کانال‌ها استفاده می‌کند. برخی از اندودنتیست‌ها از تجهیزات فیزیکی استفاده می‌کنند، در حالی که درمان‌های دیگر شامل استفاده از لیزر و... است. ابزاری که پزشک برای درمان استفاده می‌کند به سلامت دندان و آناتومی‌کانال ریشه بستگی دارد.
به طور کلی، این روش با آماده کردن ناحیه توسط اندودنتیست و بی حس کردن آن با یک بی حس کننده موضعی شروع می‌شود. البته توجه داشته باشید که اگر دندان به اندازه کافی پوسیده شده باشد، راهی برای نگهداشتن آن وجود نخواهد داشت و احتمالاً دندان را از دست می‌دهید.
درمان سنتی ریشه غیر جراحی
روش سنتی درمان ریشه با ایجاد یک سوراخ کوچک پایلوت توسط متخصص ریشه در دندان انجام می‌شود. این نقطه به پزشک اجازه می‌دهد تا به داخل دندان دسترسی پیدا کند و آن را تمیز کند. این نوع تمیز کردن شامل استفاده از یک سری فایل‌های ریز است که به سوراخ دندان وارد می‌شود. این فایل‌ها برای مسواک زدن و کشیدن پالپ عفونی، کناره‌های داخلی دندان را می‌خراشند. برای اطمینان از پاک کردن تمام مواد زائد، اندودنتیست کانال‌های دندان را با محلول‌های تمیزکننده شستشو می‌دهد. در نهایت متخصص ریشه دندان را پر می‌کند. در بسیاری از مواقع، پس از انجام عمل، نیاز است که یک ترمیم دائمی توسط دندانپزشک انجام شود.
این روش سنتی نیاز به تخصص در استفاده از فایل‌ها دارد. بدون آموزش مناسب و کار برای اطمینان از رسیدن آنها به تمام قسمت‌های داخلی دندان، ممکن است عفونت به طور کامل درمان نشود و در آینده نزدیک فرد نیاز به درمان مجدد کانال ریشه داشته باشد.
روش GentleWave ROOT CANAL
روش کانال ریشه GentleWave در مقایسه با روش سنتی کانال ریشه از فایل‌ها متفاوت استفاده می‌کند. این روش در مقایسه با روش‌های معمول کم تهاجمی است و با استفاده از مایعات و امواج صوتی، عمیق‌ترین و سخت‌ترین بخش‌های ریشه دندان را تمیز می‌کند. به علاوه، بسیاری از بیماران درد کمتری را با این نوع روش نسبت به سایر روش‌های درمان ریشه احساس خواهند کرد. در روش GentleWave تنها به یک جلسه برای تکمیل فرآیند درمان نیاز است و در مقایسه با درمان‌های سنتی، شانس بیشتری برای موفقیت طولانی مدت وجود دارد.
سیستم BIOLASE Waterlase
سیستم BIOLASE Waterlase از نور (لیزرها)، آب و هوا برای پاکسازی باکتری‌ها از کانال‌های ریشه استفاده می‌کند. سیستم Waterlase با حذف بیشتر مواد زائد از داخل دندان در مقایسه با روش‌های سنتی کانال ریشه، می‌تواند به بیماران کمک کند تا نیازی به درمان مجدد نداشته باشند. همانند سیستم Gentlewave، فناوری Waterlase نیز بسیار کم تهاجمی است. به عبارت دیگر، اندودنتیست مجبور نیست آنقدر دندان را سوراخ کند و این باعث می‌شود که دندان‌های شما در طول زمان قوی تر و سالم تر بمانند.
درمان مجدد کانال ریشه
نوع دیگری از درمان، درمان مجدد ریشه دندان است. این نوع درمان شامل برداشتن مواد پرکننده کانال ریشه بوده که قبلا قرار داده شده است. سپس عفونت باقی مانده در دندان را پاکسازی می‌شود. در نهایت دندان را دوباره مهر و موم می‌کنند و پر می‌کنند.
اگر آناتومی پیچیده ای در دندان خود دارید که درمان قبلی قادر به رفع آن نبود، ممکن است نیاز به درمان مجدد داشته باشید. سایر علل عفونت مجدد کانال ریشه شامل ترک‌ها یا حفره‌های جدید است که ممکن است به باکتری‌ها اجازه دهد دوباره وارد دندان شما شوند.
میکروجراحی اندودونتیک
در نهایت، اگر رسوبات کلسیمی در داخل کانال‌های دندان شما وجود داشته باشد، دندانی با آناتومی پیچیده دارید که روش‌های سنتی نمی‌توانند آن را درمان کنند یا نیاز به درمان روی ریشه آسیب‌دیده دارید، متخصص ریشه ممکن است جراحی (میکروسجراحی ریشه) را پیشنهاد دهد. به طور معمول، جراحی ریشه تنها در صورتی انجام می‌شود که گزینه‌های غیر جراحی امکان پذیر نباشد. اگر دندانپزشک یا اندودنتیست جراحی ریشه را توصیه کند، قصد او نجات دندان شماست.
آیا کشیدن ریشه دندان درد دارد؟
معمولاً بیماران برای کشیدن ریشه دندان دچار استرس و ترس می‌شوند. متاسفانه درمان‌های کانال ریشه به ناخوشایند بودن شهرت دارند، اما زمانی که متوجه شوید که درمان ریشه آسان‌تر از حد انتظار است، خیالتان راحت می‌شود. در واقع، کشیدن ریشه دندان معمولاً برای تسکین دردهای دندان استفاده می‌شود، بنابراین بیماران اغلب هنگام ترک مطب، احساس بهتری نسبت به زمانی که وارد مطب می‌شوند، خواهند داشت.
ما درمان ریشه را برای رسیدگی به بافت پالپ عفونی یا ملتهب انجام می‌دهیم که می‌تواند باعث دندان درد شدید شود. این درد با درمان ریشه کاهش می‌یابد. برای بسیاری از بیماران، کشیدن ریشه دندان به لطف استفاده از بی حسی موضعی و تکنیک‌های مدرن ریشه، دردناک تر از پر کردن حفره نیست. با این حال بسیاری افراد که این عمل را تجربه کرده‌اند، می‌گویند که در طول عصب کشی احساس راحتی داشته و تنها گاهی اوقات فشار و حرکت را احساس می‌کنند.
درمان ریشه با استفاده از بی حس کننده موضعی برای بی حس کردن دندان آسیب دیده و بافت اطراف آن شروع می‌شود. سپس دندان باز شده تا دندانپزشک بتواند به پالپ دسترسی پیدا کرده و آن را خارج کند. محفظه و ریشه دندان تمیز، شکل داده شده و ضد عفونی می‌شود، در نهایت با موادی پر شده تا از بروز عفونت جلوگیری کند.
علیرغم شایعاتی که در مورد کشیدن ریشه دندان وجود دارد، این روش یک روش نسبتا سریع و راحت برای نجات دندان‌های طبیعی و جلوگیری از کشیدن و جایگزینی آنها است.
برای درمان درد بعد از کشیدن ریشه دندان چه کار کنیم؟
با از بین رفتن بی حسی موضعی چند ساعت پس از درمان ریشه، ممکن است کمی حساسیت و درد را تجربه کنید. این امر به ویژه زمانی بیشتر رخ می‌دهد که دندان شما قبل از درمان ریشه، عفونی یا دردناک باشد. این حساسیت معمولاً جزئی است که دندانپزشک شما ممکن است یک مسکن OTC مانند استامینوفن (تیلنول) یا ایبوپروفن (ادویل) را برای کمک به مدیریت درد بعد از کشیدن ریشه دندان توصیه کند. اگر فرآیند جراحی ریشه دندان شما پیچیده بود یا نیاز به جراحی لثه و استخوان داشتید، دندانپزشک احتمالاً داروهای مسکن قوی تری تجویز می‌کند.
مراقبت از خود
برای کمک به مدیریت درد، ممکن است توصیه‌های خود مراقبتی بعد از عمل نیز به شما داده شود، مانند:
- قرار دادن کیسه یخ روی گونه
- بالا نگه داشتن سر در هنگام دراز کشیدن
- مصرف غذاهای نرم و خنک
- شستشوی دهان با آب و نمک یک روز بعد از جراحی
- استفاده از کمپرس گرم
در بیشتر موارد، حساسیت و درد فقط چند روز پس از درمان ریشه باقی می‌ماند. اگر بعد از این مدت همچنان احساس درد دارید، بهتر است این موضوع را با دندانپزشک خود درمیان بگذارید.
بیشتر بخوانید؛ تجویز داروهای بعد از عصب کشی
جمع بندی
اگر چه درد همراه با کشیدن دندان وجود دارد، اما دندانپزشک یا جراح می‌تواند این درد را با بی حسی موضعی و داروهای آرام بخش از بین ببرد. آنها همچنین داروهای مسکن را برای کمک به مدیریت درد بعد از عمل توصیه می‌کنند. اگرچه همه افراد پس از کشیدن دندان با سرعت متفاوتی بهبود می‌یابند، اما در اکثر موارد درد تنها چند روز طول کشیده و بعد از گذشت این دوره هیچ گونه احساس ناراحتی نخواهید داشت.
با این حال قبل از کشیدن دندان، بهتر است تا جای ممکن سعی بر حفظ دندان خود داشته باشید. اندودنتیست‌ها برای حفظ دندان و مدیریت انواع مختلف روش‌های کانال ریشه (درمان کانال ریشه، درمان مجدد ریشه و میکروجراحی ریشه) آموزش بیشتری می‌بینند. این آموزش اضافی میزان موفقیت این روش را افزایش می‌دهد و به جلوگیری از درد در حین و بعد از عمل کمک می‌کند. فناوری‌هایی که آنها استفاده می‌کنند همچنین اجازه می‌دهد تا از روش‌هایی استفاده کنند که تا حد امکان کمتر تهاجمی باشند.
ما در کلینیک دکتر صفورا امامی، متخصص عصب کشی و جراح ریشه دندان، تمامی درمان‌های تخصصی کانال ریشه را به شما ارائه داده که به افزایش شانس نتایج بهتر برای دندان‌های شما کمک می‌کنند. در صورت داشتن هرگونه سوال یا برای برای گرفتن نوبت و وقت ملاقات، با ما تماس بگیرید.
