دندان درد پس از جراحی ریشه دندان نشانه خوبی نیست. درمان کانال ریشه به راحتی یکی از ناخوشایندترین اقدامات دندانپزشکی است. اگرچه یک پزشک خوب می‌تواند درد و ناراحتی این روش جراحی را به حداقل برساند، اما راهی برای جلوگیری از آن وجود ندارد. وقتی درمان کانال ریشه به اشتباه انجام می‌شود، مشکل بسیار بدتر هم می‌شود.
درمان مجدد کانال ریشه یک راه حل موثر برای نجات دندان، کاهش درد، جلوگیری از خراب شدن و گسترش عفونت دندان است. اگر شما هم با این مسئله روبرو هستید و یک جراحی ریشه دندان ناموفق را تجربه کرده‌اید، احتمالا به کمک اصلاحی نیاز دارید. به شما پیشنهاد می‌کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، ما را تا انتهای این مطلب از دکتر صفورا امامی متخصص درمان ریشه و کانال دنبال کنید.
بیشتر بخوانید؛ درمان مجدد ریشه دندان
عوارض احتمالی جراحی ریشه دندان
قبل از اینکه متخصص ریشه، درمان را آغاز کند، ممکن است به شما در مورد عوارض احتمالی آن هشدار دهد. هنگامی که او این کار را به اتمام رساند، طبیعتا شما کمی اضطراب خواهید داشت. زیرا فکر می کنید که ممکن است در آینده به درمان مجدد نیاز داشته باشید.
برای کسانی که با این نوع اضطراب سر و کار دارند، یک لیست از علائم را ارائه می‌دهیم تا بتوانید تشخیص دهید که آیا عمل شما موفقیت آمیز بوده است یا خیر؟ البته اگر شما به عنوان یک بیمار جراحی ریشه دندان انجام داده‌اید، لازم نیست واقعا نگران باشید. مگر اینکه بیشتر علائم زیر یا همه آن‌ها را از خود بروز دهید.
علائم جراحی ریشه دندان ناموفق
حساسیت یا درد در کانال ریشه
پس از بهبودی کامل، خود کانال ریشه دندان نباید حساس بماند. اگر هر زمان که به دندان فشار می‌آورید، احساس درد می‌کنید، احتمالاً مشکلی در کانال ریشه شما پیش آمده است. مشکل به طور معمول در اثر التهاب بافت‌های اطراف ایجاد می‌شود. این التهاب معمولاً به دلیل نشت چرک و سایر مواد عفونی از دندان ایجاد می‌شود. دندانپزشکان برای بررسی این علامت، از چیزی به نام تست کوبه‌ای استفاده می‌کنند.
تورم لثه و اطراف دندان آسیب دیده
تورم یکی از دلایل عمده شکست درمان ریشه دندان در بسیاری از موارد است. تورم می‌تواند گسترده باشد و به گردن و صورت بیمار نیز منتقل شود. پس از بهبودی، اطراف دندان آسیب دیده نباید متورم شود. اگر تورم مشاهده کردید، باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. عفونت‌ها اگر به سرعت برطرف نشوند، می‌توانند یک مشکل جدی را به وجود بیاورند. زیرا تورم معمولاً نشانه یک عفونت خطرناک است یا حتی ممکن است نشانه عفونت مجدد باشد.
بافت‌های متورم همیشه حساس هستند و ممکن است شروع به ترشح چرک کند. در برخی موارد، عفونت ریشه دندان وقتی به اندازه کافی بزرگ شود، به سطح پوسته لثه می‌رسد. سپس مانند یک جوش بزرگ باز شده و شروع به نشر چرک به دهان شما می‌کند.
اگر بعد از عمل کانال ریشه، مشکلی در تورم دارید، به احتمال زیاد مشکل از لثه شماست. با فشار انگشت خود روی لثه‌های فوقانی و تحتانی، در اطراف ناحیه دندان مورد نظر، می‌توانید به دنبال نواحی متورم که احتمالاً کمی هم زخمی شده‌اند بگردید. هر مشکلی است این دست را نادیده نگیرید و سریعاً به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
حساسیت به گرما یا سرما
گاهی اوقات علائم نارسایی کانال ریشه، باعث می‌شود فرد نسبت به دندان‌های خود حساسیت‌هایی را تجربه کند. به عنوان مثال، هنگامی که یک جرعه قهوه داغ یا یک نوشابه سرد را می‌نوشید، دندان شما ممکن است دردناک شود و احساس سوزش کند. در هر دو درجه حرارت، دندان شما درد سریع و شدید را احساس خواهد کرد. تقریبا همه جراحی‌های ریشه شکست خورده، این علامت را نشان می‌دهند و معمولاً نشانه اولیه بروز مشکلات جدی بعدی است.
از آنجا که جراحی ریشه شامل برداشتن همه اعصاب از دندان است، بنابراین شما نباید هیچ احساسی داشته باشید. اگر در آن دندان خاص احساس گرما و سرما می‌کنید، به این معنی است که بعضی از اعصاب از بین نرفته‌اند. این یک شاخص مطمئن است که محققان گاهی اوقات از حساسیت حرارتی به عنوان آزمایشی برای عفونت مجدد یا نکروز پالپ استفاده می‌کنند.
به منظور شناسایی علایم شکست جراحی ریشه، باید علائم تغییر رنگ را نیز درک کنید. وقتی دندانپزشک دندان‌های شما را سوراخ می‌کند، همه اعصاب را از بین می‌برد. اگر متخصص اندودنتیست کار را به خوبی انجام داده باشد، باید بیشتر پالپ آلوده برداشته شود. با این حال به دلیل اینکه زمینه تخریب شده از بین رفته و برداشته می‌شود، به‌طور معمول کمی خونریزی هم وجود خواهد داشت. سپس این خون به داخل فیلری که دندانپزشک شما برای پرکردن دندان استفاده می‌کند نفوذ می‌کند. همانطور که احتمالاً می‌دانید، خون هنگام خشک شدن قهوه‌ای می‌شود. به همین دلیل است که تغییر رنگ دندان بعد از درمان کانال ریشه تا حدودی طبیعی است.
خبر خوب این است که روش‌های زیادی برای مقابله با این مشکل وجود دارد. شما به روش‌های مختلفی می‌توانید دندان‌های خود را مجدداً سفید کنید. اما این روش همیشه برای بیمارانی که درمان کانال ریشه را انجام می‌دهند، موثر نیست. گاهی اوقات مواد پرکننده دوباره تغییر رنگ می‌دهند. البته مطالعات نشان داده است که سفید شدن برای ۸۰ درصد بیماران جراحی ریشه دندان موثر بوده است.
اگر دندان پزشک، پاک کردن مواد خراب را بدون برداشتن چیز دیگری را انجام داده باشد، باید خونریزی کمتری داشته باشید و بنابراین تغییر رنگ کمتری در دندان خود مشاهده کنید. اگر دندان پزشک شما واقعاً خوب عمل کرده باشد، ممکن است از یک ماده اتصال دهنده ویژه برای جلوگیری از این مشکل استفاده کند.
درد مداوم
درد پس از جراحی ریشه، یک عارضه جانبی طبیعی است. اما اگر مدت‌ها پس از اتمام عمل، همچنان آزارتان می‌دهد، باید آن را به عنوان یک هشدار تلقی کنید. روش‌های زیادی برای کاهش درد دندان وجود دارد. اما این مانند قرار دادن باند بر روی زخم آلوده است. اگر درد مکرر و بدون دلیل مشخصی را تجربه می‌کنید یا اگر درد به تدریج بدتر می‌شود، باید آن را جدی بگیرید. البته بگذارید خیال شما را راحت کنیم. بدانید که اکثر بیمارانی که جراحی ریشه انجام داده‌اند، این مشکل را تجربه نمی‌کنند. بر اساس مطالعات انجام شده، ۹۵ درصد از افراد تحت درمان، پس از بهبودی کانال ریشه، درد طولانی مدت را تجربه نکردند.
وقتی دندان از عفونت رنج می‌برد، جراحی ریشه دندان ضروری است. بنابراین هدف اصلی از بین بردن تمام آثار آن عفونت است. در اکثر موارد که کانال ریشه از کار افتاده است، عفونت قادر است به نوعی دوباره خود را احیا کند. وقتی این اتفاق می‌افتد، چاره ای نیست جز تکرار روش.
دلایل جراحی ریشه دندان ناموفق
عدم رعایت کردن موارد بهداشتی
یکی از ساده‌ترین و شایع‌ترین دلایل می‌تواند عدم رعایت موارد بهداشتی باشد. بدیهی است که دندانپزشک شما احتمالاً تمام تلاش خود را کرده است تا همه چیز را تمیز نگه دارد. با این حال، برای انجام عمل ریشه دندان، لازم است دندانپزشک از ورود بزاق به سوراخ‌هایی که ایجاد کرده است جلوگیری کند. از آنجا که بزاق حاوی باکتری‌های زیادی است، می‌تواند به طور بالقوه کل عمل را خراب کند.
عدم تشخیص تمام اعصاب
دندان‌های شما حاوی تعداد مشخصی از اعصاب است. تعداد آن‌ها همیشه ثابت نیست و در افراد مختلف متفاوت است. دندانپزشکان به طور معمول از اشعه ایکس برای تشخیص و نقشه برداری از اعصاب قبل از شروع کار استفاده می‌کنند. با این حال، همیشه این احتمال وجود دارد که یک عصب به دلایل خاصی توسط دندانپزشک قابل تشخیص نباشد. تجهیزات معیوب، خطای کاربر یا هر مورد دیگری باعث می‌شود که این خطا رخ دهد. اما نگران نباشید. وقتی این اتفاق می‌افتد، در واقع وضعیت شما خیلی بد نیست. زیرا مجدداً می‌توانید این عمل را برای درمان ریشه دندان تکرار کنید.
ترک یا شکاف در ریشه دندان
شکاف یا ترک در ریشه دندان نیز می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند. با تمام سوراخکاری‌های دقیق، ترک خوردن انتهای نازک و طولانی دندان نسبتا آسان است. همانطور که مطمئناً می‌توانید تصور کنید، این امر با درد شدید کانال ریشه همراه است. گاهی اوقات پزشک ممکن است ریشه دندان شما را منحنی کند که این خود نیز یک عامل پیچیده است.
ریشه شکسته
هنگامی که نوک ریشه شکسته می‌شود، از بقیه دندان جدا شده و می‌میرد. مانند هر چیز مرده، به زودی شروع به پوسیدگی می‌کند. این باعث ایجاد عفونت می‌شود که از بین بردن آن بسیار دشوار است. خبر خوب این است که دندانپزشکان ابزاری ویژه برای از بین بردن نقاط ریشه شکسته دارند. خبر بد این است که آن‌ها نمی‌توانند بدون برداشتن دندان اول، از این ابزار استفاده کنند. بنابراین، نوک ریشه شکسته ممکن است شما را مجبور به فدای دندانی کند که برای باقی ماندن آن در دهان خود، وقت و هزینه زیادی صرف کرده‌اید.
نرم سیلانت
گاهی اوقات، مشکل کانال ریشه ناموفق ممکن است از درزگیری که دندانپزشک شما برای پر کردن فضای ایجاد شده توسط مته استفاده می‌کند ناشی شود. اگر درزگیر با سرعت کافی سفت نشود، می‌تواند باعث آلودگی مواد اطراف شود. یکی از اهداف ماده آب بندی، به دام انداختن باکتری‌ها و جداسازی آن‌ها از بقیه دندان‌ها است. اگر درزگیر به درستی سفت نشود یا انجام این کار مدت زمان زیادی طول بکشد، باکتری‌ها ممکن است از سلول‌های خود فرار کنند و دوباره کل روند را آغاز کنند. بهتر است بدانید که این مشکل بسیار رایج است.
اکنون می‌توانید علائم شکست درمان کانال ریشه را تشخیص دهید. اگر جراحی ریشه ناموفقی داشته‌اید، اولین کاری که باید انجام دهید این است که با دندان پزشک خود تماس بگیرید و به او بگویید که چه مشکلی دارید. ببینید آیا پاسخ آن‌ها راضی کننده است یا نه؟ این زمانی است که شما ممکن است نیاز به ارزیابی مجدد دندانپزشک خود داشته باشید و بررسی کنید که آیا باید ادامه درمان خود را با آن‌ها انجام دهید یا خیر.
همانطور که گفته شد، ممکن است دندانپزشک شما اصلاً اشتباه نکرده باشد. سعی کنید انصاف داشته باشید و پاسخ‌های آن‌ها را بدون احساسات زیاد ارزیابی کنید. در هر صورت، شما باید به یک دندانپزشک خوب مراجعه کرده و درمان‌های لازم را انجام دهید. خبر خوب این است که اکثریت قریب به اتفاق این موارد نیازی به جراحی مجدد ندارند و فقط شما را ملزم به انجام پروسه مشابه روش اول می‌کنند.
اگر متوجه شدید که دیگر به دندانپزشک خود اعتماد ندارید، ممکن است بخواهید به شخص دیگری مراجعه کنید و نظر او را جویا شوید. در حالی که بیشتر متخصصان پزشکی افراد شایسته‌ای هستند که کار خود را می‌دانند، در هر حرفه‌ای همیشه افرادی پیدا می‌شوند که در کار خود قصور کنند.
چند بار می‌توانم روی یک دندان جراحی ریشه انجام دهم؟
اگر دندان شما پس از جراحی ریشه دندان درد می‌کند، ممکن است این سوال برای شما پیش آمده باشد که آیا می‌توان دندانی را که از قبل تحت درمان کانال ریشه بوده است را مجدد نجات داد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که دندانپزشک می‌تواند درمان کانال ریشه را روی دندان دو یا چند بار تکرار کند. البته درمان‌های پی‌درپی کانال ریشه همیشه منطقی نیست. اگرچه دندانپزشک می‌تواند این درمان را دو یا سه و یا چند بار روی دندان انجام دهد، اما نتایج قابل پیش‌بینی نیست. حتی ماهرترین دندانپزشکان هم می‌توانند یک جراحی ریشه ناموفق داشته باشند.
چگونگی انجام جراحی ریشه دندان
مطالعات نشان می‌دهد که درمان کانال ریشه بین ۸۶ تا ۹۸ درصد موفقیت آمیز است. اما تمیز کردن کانال‌های دندان می‌تواند مشکل ساز باشد. اگر دندانپزشک پالپ دندان آلوده را به طور کامل از بین نبرد، عفونت در دندان مهر و موم می‌شود تا بعداً شعله ور شود. یک دندان مولار دارای سه کانال است. اما گاهی اوقات یک دندان کانال چهارم هم دارد. بعضی اوقات کانال از زاویه راست منشعب می‌شود. اگرچه یک دندانپزشک از ابزارهای کوچک و انعطاف پذیر استفاده می‌کند، اما برای از بین بردن عفونت، ممکن است استفاده از دستگاه در کانال‌های زاویه‌دار دشوار و حتی غیر ممکن باشد.
اگرچه کانال‌های بسیار زاویه‌دار نادر هستند، اما در صورت وجود، احتمال نیاز به درمان کانال ریشه تکراری افزایش پیدا می‌کند. درمان مجدد معمولاً بین ۵۰ تا ۷۵ درصد موفقیت دارد و اگر یک دندانپزشک بسیار ماهر اولین درمان کانال ریشه را انجام دهد، ممکن است نیازی به درمان مجدد نباشد.
درمان مجدد جراحی کانال ریشه به روش اپیکو
در طی عمل و جراحی آپیکو، دندانپزشک یک سوراخ در استخوان ایجاد می‌کند تا نوک ریشه آلوده را از بین ببرد. پس از آن انتهای دندان را پر می‌کند. اما اگر ریشه دندان به راحتی در دسترس نباشد، جراحی بسیار خطرناک است و می‌تواند به فک پایین و عصب لب آسیب برساند. کاشت دندان در این مواقع آخرین گزینه است. اگر از سطح مهارت دندانپزشک خود راضی نیستید، می‌توانید با دندان پزشکی که در درمان کانال ریشه مهارت دارد نظر دوم را بگیرید یا می توانید از دندان پزشک خود بخواهید که شما را به یک متخصص ریشه ارجاع دهد.
در این مقاله از دکتر صفورا امامی، در خصوص علت‌ها و نشانه‌های یک جراحی ریشه ناموفق بحث شد. همان طور که قبلاً هم گفتیم، درمان کانال ریشه هرگز تجربه خوشایندی نیست. ما صمیمانه امیدواریم که هرگز مجبور نباشید با مشکلاتی که ناشی از عارضه شکست خورده کانال ریشه است کنار بیایید. با این حال اگر واقعاً در آن موقعیت قرار دارید، امیدواریم که هنگام ارزیابی وضعیت و تصمیم‌گیری در مورد حرکت بعدی، این مقاله مفید واقع شده باشد. هدف این مقاله آموزش به شما در شناخت علائم نارسایی درمان کانال ریشه بود. به شما توصیه می‌کنیم که در وهله اول، آنچه را که ممکن است باعث ایجاد مشکلات دندان شود در نظر بگیرید. زیرا فقط با ریشه‌یابی شدن موضوع می‌توانید از تکرار درمان جلوگیری کنید.
