آیا دندان‌ های شیری هم نیاز به عصب کشی پیدا می‌کنند؟

 تمام دندان‌ها ممکن است دچار پوسیدگی، شکستگی و خرابی شوند و دندان‌های شیری از این قائله مستثنا نیستند. دندان‌های شیری، تمام اجزاء دندان‌های دائمی (تاج و ریشه) را دارند و در صورت پوسیدگی کشیدن آن‌ها الزامی نیست. همان‌طور که میدانید، دندان سالم را باید تا جایی که امکان دارد دردهان نگه داشت و این موضوع درباره کودکان نیز صادق است. این در حالی است که کشیدن زودهنگام دندان شیری احتمال کج شدن دندان دائمی جایگزین آن را نیز افزایش می‌دهد. بنابراین، دکتر صفورا امامی به‌عنوان متخصص عصب‌ کشی و درمان ریشه، به شما عصب‌کشی دندان شیری را توصیه می‌کند. در ادامه مطلب بیشتر به علل و پروسه عصب‌کشی کودکان می‌پردازیم.

عصب‌ کشی دندان شیری کورک

عصب‌ کشی دندان کودک به دو روش پالپوتومی (pulpotomy) و پالپکتومی (pulpectomy)، ازجمله بهترین و موفق‌ترین درمان‌های دندان شکسته یا پوسیده کودکان، به فرزند شما کمک می‌کنند تا دندان سالم خود را تا حد امکان حفظ کند. دلایل زیادی مانند شکستن دندان، جنس دندان و مصرف مواد غذایی آسیب‌زا برای دندان می‌توانند موجب پوسیدگی و درنهایت عفونت ریشه دندان شوند. این روند می‌تواند تا جایی پیشروی کند که موجب آبسه و خرابی سایر دندان‌ها شود. درنتیجه دندانپزشک عکس‌برداری اشعه ایکس انجام می‌دهد تا تصویر واضح‌تری ازآنچه در زیر لثه می‌گذرد، به دست آورد. سپس با توجه به شرایط دندان تصمیم به نجات یا کشیدن آن می‌گیرد.

نکته: لازم به ذکر است که عفونت دندان یک مسئله مهم است که در صورت عدم پیگیری می‌تواند به جریان خون کودک و درنهایت به مناطق دیگر بدن مانند مغز و قلب راه پیدا کند. نتایج این امر می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد.

در صورت سالم بودن بخش‌های حیاتی ریشه، تمام مویرگ‌های خونی و عصب‌های درون کانال‌های دندان به همراه باکتری‌ها و عفونت ایجادشده، به‌وسیله فایل‌ها (وسیله‌ای دندانپزشکی) خارج می‌شوند. دندانپزشک در ادامه، فضای خالی حفره ایجادشده در دندان را توسط یک ماده مخصوص پرکرده و تاج دندان را ترمیم (و در برخی موارد روکش) می‌کند. به‌این‌ترتیب، احتمال نفوذ دوباره باکتری و عفونت مجدد دندان به صفر نزدیک شده و سلامت آن با درصد بالایی تضمین می‌شود.

عصب‌ کشی دندان شیری یا کشیدن آن؟

دندان‌های شیری نیز مانند دندان‌های دائمی ریشه ‌دارند و دچار پوسیدگی می‌شوند. اگرچه زمانی که دندان‌های شیری می‌افتند، آن‌قدر ریشه آن‌ها تحلیل رفته است که ممکن است تصور کنید اصلاً از ابتدا ریشه نداشته‌اند؛ اما این‌طور نیست. دندان‌های شیری نیز تاج، بافت پالپ، مینا و عاج داشته و ریشه آن‌ها حداقل 10 میلی‌متر طول دارد.

اکنون بیایید تصور کنید ریشه دندان کودک شما عفونت دارد و درد آن به حدی رسیده است که فرزند شما را بی‌طاقت می‌کند. این را همه می‌دانند که به‌هرحال دندان شیری می‌افتد. پس شاید با خود بیندیشید که چرا زودتر آن را نکشیم؟ در مراجعه به دندانپزشک یا متخصص اندودنتیست متوجه می‌شوید که نظر وی خلاف تصور شما است. دندانپزشک، عصب‌کشی دندان شیری را در صورت مشاهده امکان نجات آن توصیه می‌کند. شاید با خود بگویید که چرا باید دندانی که نهایتاً تا دو سال دیگر دوام می‌آورد را نجات دهیم؟ به آنچه در ادامه گفته می‌شود به‌خوبی دقت کنید.

دلایل عصب‌ کشی دندان کودکان

دندانپزشکان قرن 21 بر این باورند که عصب‌ کشی دندان شیری تقریباً به‌اندازه نجات یک‌دندان بالغ مهم است. این باور سه دلیل اساسی دارد:

1. از دست رفتن زودهنگام دندان‌های شیری می‌تواند در جویدن غذا اختلال ایجاد کند و برای کودک آزاردهنده است.

2. از دست دادن دندان‌های شیری «قبل از زمان مناسب آن» می‌تواند مانع از رشد گفتاری کودک شود و یا ممکن است ایجاد دشواری برای وی کند.

3. مهم‌ترین دلیل عصب‌کشی دندان کودکان، حفظ موقعیت دندان پوسیده و درنتیجه، تراز شدن دندان‌های دائمی تازه رشد یافته است. به‌این‌ترتیب، دندان دائمی کج نمی‌شود و موجب اختلال و کجی در دندان‌های کناری نیز نمی‌شود.

نقش اصلی دندان شیری در دهان

دندان‌های شیری از همان سال اول تولد کودک شروع به رشد می‌کنند که تا سنین 6-12 با کودک همراه هستند. این دندان‌ها نقش و ساختار همان دندان‌های دائمی را دارند. بااین‌وجود، حقیقت دیگری نیز در پشت نقش هر دندان شیری وجود دارد که برخی از آن بی‌اطلاع‌اند. هر دندان شیری از فضای دندان دائمی که در زیر آن قرار دارد محافظت می‌کند. بنابراین، اگر دندان شیری را قبل از زمان مناسب خارج کنید، دندان‌های شیری باقی‌مانده جابجا می‌شوند، فشار ایجاد می‌کنند و از موقعیت خود خارج می‌شوند تا شکاف را پر کنند.

به‌این‌ترتیب، عصب‌کشی دندان شیری و نجات آن از خرابی کامل، باعث تراز شدن دندان‌های دائمی می‌شود. در غیر این صورت، در آینده نیاز به درمان جهت تراز کردن دندان‌های کج و روی‌هم (با روش‌هایی مانند ارتودنسی و...) پیدا می‌شود که کاری دشوار است و به زمان طولانی نیاز دارد.

چه موقع دندان‌ های شیری درمی‌آیند و چه موقع می‌ریزند؟ برای پاسخ به این سوالات کلیک کنید.

علائم پوسیدگی دندان شیری

همان‌طور که بیان شد، دندان‌های شیری ساختاری کاملاً مشابه دندان‌های دائمی دارند. پوسته خارجی دندان شیری (مینای دندان) بسیار نازک‌تر است؛ درحالی‌که حجم داخلی آن (محفظه عصب) بسیار بزرگ‌تر است. به‌محض اینکه پوسیدگی از مینای دندان عبور می‌کند، کودکان می‌توانند برخی حساسیت‌ها را حس کنند که معمولاً قادر به توضیح آن‌ها نیستند. درنتیجه، به این علائم توجه نمی‌شود. این علائم مشابه همان نشانه‌هایی هستند که در هنگام پوسیدگی دندان دائمی خود مشاهده می‌کنیم. عمده این موارد را در زیر مطالعه کنید.

• شکستن دندان

• تیره شدن دندان

• شل شدن غیرمنتظره دندان

• علائمی مانند درد غیرضروری و ضربان دار

• مشاهده برجستگی، التهاب و قرمزی در لثه

• مشاهده ورم یا برجستگی در ناحیه فک از خارج

• حساسیت به سرما و گرما در هنگام آشامیدن نوشیدنی

• درد قابل‌توجه در هنگام غذا خوردن یا فشار آوردن بر روی دندان

نحوه عصب‌ کشی دندان شیری کودکان

بسیاری از نگرانی والدین به دلیل احتمال بی‌قراری کودک یا درد زیادی است که کودک در حین عصب‌کشی دندان شیری تحمل می‌کند. با توجه به فناوری به‌کاررفته در دندانپزشکی و داروهای بی‌حسی لثه و دندان که درروند درمان مورداستفاده قرار می‌گیرند، میزان درد به حداقل می‌رسد و جای هیچ نگرانی نیست. لازم به ذکر است که در صورت لزوم، برای مثال در مواجهه با بیماران خردسال که نیاز به کار گسترده دارند، کودکانی که مضطرب هستند یا کسانی که نیاز به مراقبت‌های بهداشتی ویژه دارند دندانپزشکان از آرام‌بخش‌هایی استفاده می‌کنند که تجربه درمان را برای بیمار آسان‌تر می‌کنند.

تفاوت دو روش پالپوتومی و پالپکتومی

پالپکتومی برای نجات دندان شیری استفاده می‌شود که در اثر پوسیدگی یا ضربه به‌شدت آسیب‌دیده است. پالپکتومی برداشتن تمام پالپ از محفظه فوقانی دندان و ریشه است. پالپکتومی جزئی هنگامی است که دندانپزشک بدون دست زدن به ریشه، فقط قسمت آسیب‌دیده پالپ یا تمام پالپ در محفظه فوقانی را برمی‌دارد. پس از برداشتن پالپ آسیب‌دیده، حفره تمیز و آماده می‌شود تا توسط ماده‌ای مخصوص پر شود. سپس دندان با پر کردن بسته می‌شود. موادی که برای پر کردن دندان در این روش استفاده می‌شود، برای جذب مجدد بدن در هنگام شروع روییدن دندان دائمی طراحی‌شده است. روش پالپکتومی هنگامی انجام می‌شود که مینای دندان در اثر پوسیدگی آسیب‌دیده باشد.

پالپوتومی درواقع پالپکتومی جزئی است و با بی‌حسی لثه و دندان آغاز می‌شود. سپس با استفاده از ابزارهای ریزودرشت، قسمت آسیب‌دیده عصب و بافت پالپ از بین می‌رود. دندانپزشک شما ناحیه را ضدعفونی و استریل می‌کند و باقی روند مانند آنچه برای پالپکتومی بیان شد انجام می‌شود. به‌طورمعمول، روکش دندان برای محافظت از دندان کودکان توصیه می‌شود. روکش می‌تواند اندازه، شکل، زیبایی و عملکرد طبیعی دندان کودک شما را به‌خوبی احیا کند.

مراقبت‌های بعد از عصب‌ کشی دندان کودکان

همان‌طور که بخش بزرگی از موفقیت عصب‌ کشی دندان شیری به مهارت دندانپزشک بستگی دارد، بخش دیگری از آن به دست والدین رقم می‌خورد. مراقبت‌های بعد از عصب‌کشی کودکان یکی از مهم‌ترین عوامل در حفظ سلامت دندان است که موجب پیشگیری از عفونت و جلوگیری از پوسیدگی مجدد پس از روت کانال می‌شود. بنابراین، با روش‌های زیر می‌توانید مراقبت‌های دهان و دندان کودک خود را به‌خوبی انجام دهید.

• نوشیدنی‌های شیرین را با آب یا شیر جایگزین کنید.

• دندان کودک خود را حداقل 2 بار در روز مسواک بزنید.

• همراه با وعده‌های غذایی، به کودک خود آب بنوشانید تا قند و اسیدها شسته شوند.

• بررسی وضعیت دندان‌های کودک خود را در پایان هر دوره 6 ماهه یا یک‌ساله انجام دهید.

• استفاده از نخ دندان و دهان‌شویه را به فرزند خود بیاموزید یا در هنگام استفاده از آن‌ها به کودک کمک کنید.

• ضربه به دندان موجب شروع پوسیدگی آن می‌شود. استفاده از محافظ دهان در هنگام ورزش می‌تواند به کاهش خطر آسیب کمک کند. در صورت ضربه یا آسیب، به دندانپزشک مراجعه کنید.

دوام دندان عصب کشی شده چقدر است؟ برای یافتن پاسخ این سوال کلیک کنید.

چه زمانی کشیدن دندان شیری لازم است؟

همان‌طور که بیان شد، دندان شیری را باید تا جایی که امکان دارد در دهان نگه‌داریم. بااین‌حال، ممکن است به دلایل مختلفی مانند عدم آگاهی به‌موقع، عدم رسیدگی فوری، ترک خوردن دندان به‌ویژه در زیر لثه یا ضربه و آسیب شدید به دندان امکان عصب‌کشی دندان شیری از بین برود. در این صورت، دندانپزشک دندان را می‌کشد و نگه‌دارنده فضای دندان را در جای آن قرار می‌دهد.

به‌این‌ترتیب، از حرکت سایر دندان‌ها و پر شدن جای خالی توسط آن‌ها جلوگیری می‌شود. درنتیجه، دندان دائمی بدون کجی و تحمل فشار توسط دندان‌های کناری از لثه خارج می‌شود. اگر دندان از قبل شل شده باشد، کشیدن ممکن است انتخاب بهتری نسبت به عصب‌کشی باشد.

همان‌طور که در این مطلب بیان کردیم، عصب‌کشی کودکان دارای تفاوت‌های اساسی در مواد استفاده‌شده به‌منظور درمان است. این روش می‌تواند به‌عنوان نجات‌دهنده دندان شیری و دائمی جایگزین آن شناخته شود. دکتر صفورا امامی یکی از بهترین متخصصان درمان ریشه دندان و عصب‌ کشی است که با استفاده از باکیفیت‌ترین مواد، بهترین خدمات درمانی را به بیماران خود ارائه می‌دهد. شما می‌توانید با مراجعه به کلینیک و مطب ایشان از به‌روزترین دانش دندانپزشکی و تجربه بالای یک متخصص حرفه‌ای و چیره‌دست بهره‌مند شوید.