کاشت دندان یک روش پیشرفته در حوزه دندانپزشکی است که با استفاده از تکنولوژی و دانش پزشکی مدرن، به افراد امکان بازیابی دندان‌های از دست رفته یا آسیب دیده را می‌دهد. این فرآیند، امکان ایجاد یک پایه مستقیم در استخوان فک را برای نصب دندان‌های مصنوعی فراهم می‌کند. با توجه به توسعه علم دندانپزشکی، کاشت دندان به عنوان یک راهکار مطمئن و کارآمد در بازسازی لبخند و عملکرد دندان‌ها، جایگاه ویژه‌ای یافته است.
در این مقاله از وب سایت دکتر صفورا امامی، بهترین متخصص عصب کشی دندان در تهران و جراحی انتها ریشه دندان، به بررسی مراحل دقیق و اصول کاشت دندان، انواع ایمپلنت‌ها و شرایطی که باید برای انجام این فرآیند در نظر گرفته شوند، خواهیم پرداخت. همچنین، نکاتی در ارتباط با ممنوعیات کاشت دندان را بررسی خواهیم کرد. این اطلاعات به افرادی که در نظر دارند از این روش زیبایی استفاده کمک کرده تا در صورت تمایل این روش را انتخاب کنند.
بیشتر بخوانید: مقایسه ایممپلنت دندان و اندو
کاشت دندان چیست؟
کاشت دندان یک روش جراحی است که در آن یک دندان مصنوعی یا ایمپلنت در جای دندان اصلی یا جای خالی موجود در دهان جایگزین میشود. این روش به عنوان یک راهکار دائمی برای جبران از دست رفتن دندان‌ها یا جلوگیری از آسیب دیدن دندان‌ها به کار می‌رود.
در جراحی کاشت دندان، ابتدا یک ایمپلنت یا پیچ در استخوان فک قرار داده میشود. سپس پس از گذشت چند ماه و بهبود استخوان اطراف ایمپلنت، یک کاور روی ایمپلنت قرار می‌گیرد. در نهایت، دندان مصنوعی به کاور متصل میشود. این روش به دلیل استفاده از مواد با کیفیت و تکنولوژی پیشرفته، نتایج طبی طولانی‌مدت و طراحی‌های زیبا، یک گزینه محبوب برای جبران دندان از دست رفته و بهبود کیفیت زندگی افراد است.
انواع ایمپلنت برای دندان
به طور کلی دو نوع ایمپلنت موجود است؛ ایمپلنت اندوستئال به عنوان یک روش رایج در کاشت دندان استفاده میشود. این ایمپلنت، یک پیچ کوچک تیتانیومی را به شبه ریشه دندان درون استخوان فک متصل می‌کند. سپس یک روکش ایمپلنت بر روی آن قرار می‌گیرد. این روش به دلیل استحکام بالا و شباهت به ریشه دندان، یکی از پرکاربردترین روش‌های کاشت ایمپلنت محسوب میشود.
در مقابل، ایمپلنت‌های ساب‌پریوستئال نوعی از ایمپلنت‌های دندانی هستند که به جای قرارگرفتن درون استخوان فک، با استفاده از یک فریم بر روی استخوان فک و زیر لثه قرار می‌گیرند. این نوع ایمپلنت با پیچ‌های کوچک در نقاط مختلف فک کاشته میشود و از طریق استخوان‌سازی در اطراف و روی فریم به‌طور کامل استحکام می‌یابد.
مراحل کاشت دندان
مراحل کاشت دندان به طور دقیق شامل مراحل زیر میشود:
-
معاینه و ارزیابی:
در این مرحله، دندانپزشک با بررسی وضعیت دهان و فک بیمار، انواع ایمپلنت‌ها و گزینه‌های درمانی را با بیمار مطرح می‌کند. همچنین اطلاعات پزشکی بیمار ارزیابی میشود.
-
عکس برداری از فک و دندان‌ها:
از تکنولوژی‌های تصویربرداری مانند اسکن سه بعدی CT Scan برای برنامه‌ریزی قبل از جراحی استفاده میشود. این اسکن‌ها به دندانپزشک اطلاعات دقیقی از ساختارهای استخوانی و لثه ارائه می‌دهد.
-
جراحی ایمپلنت:
در این مرحله، ایمپلنت به صورت جراحی در استخوان قرار می‌گیرد. این مرحله ممکن است با یک جراحی ساده یا پیچیده‌تر بسته به شرایط بیمار همراه باشد. جراح ممکن است از ترکیب بیوموادها برای افزایش استحکام ایمپلنت استفاده کند.
-
زمان التیام:
پس از جراحی، استخوان باید زمان کافی برای التیام داشته باشد. این مدت معمولاً چند ماه است و به استخوان و لثه فرصت می‌دهد که به ایمپلنت بچسبد و استحکام یابد.
-
پروتز و ترمیم:
پس از مرحله التیام، یک پروتز دندان یا ترمیم دندانی بر روی ایمپلنت قرار می‌گیرد. این ترمیم می‌تواند یک دندان تکی، پل یا حتی پروتزهای کامل دندانی شامل کل فک یا دندان‌های بالا و پایین باشد.
-
مراقبت و نگهداری:
بعد از ترمیم، مراقبت منظم از دهان و نگهداری ایمپلنت‌ها اهمیت دارد. شستشوی منظم دهان، استفاده از فرش دندان نرم و مراقبت مناسب می‌تواند عمر و کارایی ایمپلنت‌ها را افزایش دهد.
هر مرحله از این فرآیند نیاز به توجه دقیق و تخصصی از سوی دندانپزشک و بیمار دارد.
چه افرادی مجار به کاشت دندان هستند؟
به طور کلی افراد با شرایط زیر می‌توانند از این روش زیبایی استفاده کنند:
- افرادی که یک یا چند دندان را از دست داده‌اند؛ ممکن است به دلیل صدمات، تصادفات، یا بیماری‌های دندانی، به جای دندان از دست رفته خود نیاز به جبران داشته باشند.
- افرادی که دارای دندان‌های ضعیف یا آسیب‌دیده هستند؛ در برخی موارد، دندان‌ها به دلیل تسنیم، تسوس شدید یا بیماری‌های دندانی دیگر قابل نجات نیستند و به کاشت دندان نیاز است.
- افرادی که می‌خواهند با استفاده از دندان مصنوعی زیبایی دندان‌های خود را افزایش دهند؛ به دلیل ثابت و پایدار بودن نتایج ترجیح می‌دهند تا ظاهری زیبا و طبیعی‌تری برای دندان‌های خود داشته باشند.
- افرادی که دندان‌های قدامی یا دندان‌های وسطی را از دست داده‌اند؛ این گروه از افراد ممکن است به دلیل اهمیت ظاهری دندان‌ها، به کاشت دندان به عنوان یک راهکار زیبایی روی آورند.
برای انتخاب مناسب‌ترین روش کاشت دندان و تعیین نیاز به آن، مشاوره با یک دندانپزشک یا جراح دندان توصیه میشود.
چه افرادی نباید کاشت دندان انجام دهند؟
با این که کاشت دندان یک روش موثر است اما برخی افراد به دلیل داشتن برخی از بیماری‌ها و شرایط پزشکی نمی‌توانند از این روش استفاده کنند. در این بخش چند شرایط و بیماری را که ممکن است تأثیر منفی بر روی ایمپلنت داشته باشند، مورد بررسی قرار داده‌ایم:
دیابت
افراد با دیابت کنترل نشده ممکن است با مشکلات لثه و زخم‌های دهانی مواجه شوند که عملکرد ایمپلنت را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در صورتی که دیابت تحت کنترل است و فرد داروهای مرتبط را مصرف می‌کند، احتمال انجام ایمپلنت وجود خواهد داشت که در این صورت بهتر است با دندانپزشک و پزشک متخصص دیابت خود مشورت کنید.
سکته قلبی
افراد با سابقه سکته قلبی در 6 ماه گذشته باید پیش از اقدام به ایمپلنت، با پزشک متخصص قلب مشورت کنند. از آنجایی که پس از سکته قلبی نیاز به مصرف داروهای خاص بوده و لازم است در شرایطی مانند شرایط استرس‌زا قرار نگیرید، کاشت دندان توصیه نمی‌شود.
آریتمی قلب
آریتمی قلب به وضعیتی گفته میشود که ضربان قلب دارای نوسانات است. افراد دارای آریتمی قلبی باید تحت نظر پزشک متخصص قلب قرار گیرند و تا بهبودی کامل از انجام کاشت دندان خودداری کنند. اگر آریتمی قبلی شما بهبود یافته است بهتر است با نظر متخصص قلب اقدام به کاشت دندان نمایید.
پوکی استخوان
بیش‌ترین دلایل ابتلا به بیماری پوکی استخوان از جمله مصرف سیگار، افزایش سن، تغذیه نادرست و... هستند. در روند کاشت دندان، دندانپزشک لثه را باز می‌کند و یک پایه فلزی را به استخوان فک متصل می‌کند. بنابراین، تراکم استخوان‌ها باید قابل قبول و مستحکم باشند. افرادی که با پوکی استخوان مواجه هستند، نباید از این روش استفاده کنند، زیرا استخوان فک با پایه ایمپلنت جوش نمی‌خورد و به دنبال آن لثه بهبود پیدا نخواهد کرد. بنابراین، افراد مبتلا به پوکی استخوان باید از انجام ایمپلنت خودداری کنند.
سرطان استخوان
سرطان استخوان یک بیماری حساس است که تمام سیستم بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد و استخوان‌ها به عنوان یکی از محل‌های اصلی درگیر با این بیماری شناخته می‌شوند. به همین دلیل، افراد مبتلا به سرطان استخوان یا در حال تحمل مراحل بهبودی این بیماری، باید از انجام ایمپلنت خودداری کنند.
بیماری ایدز
افراد مبتلایان به ایدز در شرایط حساسی به سر می‌برند و باید تمهیدات لازم را برای کاهش خطر عفونت‌ها در بدن انجام دهند. از آنجایی که کاشت دندان در مراحل اولیه نیاز به جراحی لثه دارد و زخم لثه در افراد مبتلا به ایدز ممکن است باعث رشد عفونت‌های شدید شوید. بنابراین، مبتلایان به ایدز نباید کاشت دندان انجام دهند.
بیماری لوسمی
لوسمی یک بیماری خاص و مرتبط با سیستم ایمنی است. افراد مبتلا به بیماری لوسمی نباید شرایط چالش برانگیزی برای بدن خود ایجاد کنند. به عنوان مثال، کاشت دندان ممکن است یک فرآیند طولانی باشد که باعث تضعیف بیشتر سیستم ایمنی در بدن افراد مبتلا به لوسمی شود. بنابراین، افراد دارای بیماری لوسمی باید از انجام این روش خودداری کنند.
ام اس (اسکلروز چندگانه)
ام اس نیز یکی از بیماری‌های مرتبط با سیستم ایمنی است. اگر فرد مبتلا به ام اس تصمیم به انجام ایمپلنت داشته باشد، ممکن است این عمل سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و منجر به ایجاد التهاب بیشتر در محل لثه‌ها شود. به افرادی که به ام اس مبتلا هستند، توصیه میشود که از انجام ایمپلنت خودداری کنند.
مصرف بیس فسفونات
بیس فسفونات‌ها برای درمان برخی انواع سرطان تجویز می‌شوند و بر تراکم استخوان‌ها تأثیر می‌گذارند. تحقیقات نشان داده است که بیمارانی که برای مدت طولانی بیس فسفونات مصرف کرده‌اند، نتیجه خوبی از انجام ایمپلنت نمی‌گیرند. بنابراین، بهتر است این افراد تا بهبودی کامل و قطع مصرف این داروها، کاشت دندان را به تعویق بیاندازند.
بیشتر خوانید: آبسه دندان ایمپلنت شده
داروها و روش های درمانی که با کاشت دندان ناسازگارند!
علاوه بر بیماری‌هایی که نام بردیم، مصرف برخی داروها یا روش‌های درمانی خاص نیز ممکن است با انجام ایمپلنت سازگاری نداشته باشند. بنابراین، بهتر است فرد پس از اتمام دوره درمان خود برای کاشت دندان اقدام کند. این داروها و درمان‌ها عبارتند از:
شیمی درمانی و پرتو درمانی
افرادی که در حال شیمی درمانی و پرتو درمانی هستند، باید 6 ماه بعد از آخرین جلسه شیمی درمانی یا پرتو درمانی مراجعه کنند. برای این افراد، ایمپلنت ممکن است باعث بروز عفونت‌های شدید در لثه و دهان شود.
رادیوتراپی در فک و صورت
اگر مجبور به انجام رادیوتراپی در منطقه سر و صورت شده‌اید، بهتر است اقدام به کاشت دندان نکنید. زیرا کاشت دندان با عمل جراحی در لثه انجام میشود و وقتی که لثه زخم میشود، اشعه رادیوتراپی ممکن است تأثیرات مخرب زیادی بر روی بافت لثه داشته باشد. این موضوع ممکن است التیام زخم را به تعویق انداخته و کاشت دندان به خوبی انجام نشود. بنابراین، بهتر است صبر کنید تا دوره رادیوتراپی به پایان برسد و سپس برای کاشت دندان به دندانپزشک مراجعه کنید.
خانم‌های باردار
خانم‌های باردار ممکن است در طول بارداری با خطراتی مرتبط با ایمپلنت مواجه شوند. استرس و درد ممکن است برای جنین مضر باشد و دریافت داروهای بی‌حسی نیز در این دوران خطراتی به همراه دارد. بنابراین، توصیه میشود در زمان بارداری از اعمال غیر اورژانسی، از جمله ایمپلنت، اجتناب کرده و تا زمان زایمان صبر کنید.
سیگار، قلیان یا مواد مخدر
مصرف سیگار یا دخانیات دیگر می‌تواند موارد عفونت در دهان را افزایش دهد. بنابراین، در زمان انجام ایمپلنت، قطع مصرف سیگار و دیگر دخانیات توصیه میشود.
افراد زیر 18 سال
استخوان فک تا 18 سالگی به رشد خود ادامه می‌دهد. بنابراین، بهتر است افراد زیر 18 سال برای انجام کاشت دندان تا رسیدن به این سن صبر کنند.
پیشرفت علم دندانپزشکی به بهبود ظاهر زیبای لبخند شما و حفظ سلامت دهان و دندان کمک می‌کند. اگر یکی از دندان‌های دائمی خود را از دست داده‌اید و جز دسته‌های نام برده نیستید، می‌توانید برای کاشت دندان به متخصص مراجعه کرده و لبخند زیبای خود را بازگردانید. در صورتی که هنوز نیاز به راهنمایی دارید، سوالات خود را در قسمت نظرات همین بخش مطرح کنید!