ایمپلنت یا اندو دندان: یکی از بحث برانگیزترین مباحث در دندانپزشکی مدرن این است که آیا باید با استفاده از درمان ریشه دندان یا اندو دندان طبیعی را نگه داشت یا اینکه آن را کشیده و بهوسیله کاشت یا ایمپلنت جایگزین کرد. در دهه 1980 ایمپلنت به یکی از اصلیترین روشهای درمانی در دندانپزشکی تبدیل شد. در این دهه گفته میشد که با استفاده از این شیوه میتوانستید یک درمان قطعی و طولانیمدت را برای دندان آسیبدیده داشته باشید. در این مقاله میخواهیم به معرفی این دو روش پرداخته و درنهایت یک راهنمای جامع برای انتخاب میان این دو به شما ارائه دهیم.
روش درمان دندان؛ ایمپلنت و اندو
یکی از دلایل اصلی که بیشتر دندانپزشکان را ترغیب به استفاده از درمان ریشه و پیشنهاد آن به بیمار کرده است، حفظ دندانهای طبیعی با استفاده از این روش است. هرچند به نظر میرسد انجام درمان ریشه فرایندی بسیار دشوار و تخصصی است. اما به دلیل کمک به حفظ دندانهای طبیعی و بازگرداندن کارایی آنها باعث میشود که این شیوه بسیار کارآمد بوده و از سوی دندانپزشکان بسیاری پیشنهاد شود. همچنین تجربه ثابت کرده که بازدهی و طول عمر دندانی که توسط یک متخصص درمان ریشه دندان درمان شده باشد، تا حد زیادی با ایمپلنت تشابه دارد.
ایمپلنتها بیشتر مستعد ابتلا به عوارض بیولوژیکی و فنی هستند. بنابراین در این صورت ممکن است نیاز به اقدامات درمانی اضافه داشته باشید. اما برای بیمارانی که چندین بار درمان ریشه را انجام دادهاند، ایمپلنت گزینههای بهتری را ارائه میدهد. عوامل خطرساز فراوانی هستند که میتوانند بر کاشت دندان یا ایمپلنت تاثیر منفی بگذارند. برخی از این عوامل بهعنوان عوامل عمومی شناخته شدهاند.
بهعنوان مثال افرادی با بیماریهای زمینهای مانند دیابت، نقص در سیستم ایمنی، بهداشت ضعیف دهان، سابقه بیماریهای مزمن و افرادی که دخانیات مصرف میکنند، ممکن است برای انجام ایمپلنت در معرض خطر قرار بگیرند. اما گاهی اوقات نادرست بودن روش کاشت ایمپلنت، خراب شدن ترمیمها و عدم دسترسی به بهداشت دهان و دندان حرفهای است که باعث میشود فرایند کاشت دندان با شکست مواجه شود.
احتمال بروز بیماریهای پلاک دندان پس از کاشت بیشتر از درمان ریشه است. برای اینکه بتوان تا حد امکان عمر ایمپلنتها را افزایش داد، باید بیمار کاملا آموزش دیده و همه موارد به او توضیح داده شود. همچنین باید دلیل اصلی از بین رفتن یا آسیب به دندان طبیعی را در نظر گرفت. با در نظر گرفتن این مورد میتوان بهترین شیوه درمانی را برای او انتخاب کرد. بهعلاوه باید درباره سبک زندگی و بیماریهای زمینهای نیز به اندازه کافی اطلاع داشت.
هدف از درمان ریشه دندان از ابتدا تا امروز ترمیم و حفظ دندانهای طبیعی بوده است. همچنین در این شیوه درمانی تمرکز بر روی بهبودی کامل و عدم ایجاد عفونت پس از درمان است. با جهش تصویربرداری پزشکی و استفاده از CBCT جهشهایی نیز در تشخیص و درمان بیماریهای دندان رخ داده است. تصاویری که پیش از عمل گرفته میشوند، امکان رندر سهبعدی دندان را فراهم میکنند. بهاینترتیب با به دست آمدن آرایش آناتومیک دندان تحت درمان، دندانپزشک میتواند تشخیص دقیقتری انجام داده و شیوه درمانی بهتری را در پیش گیرد. CBCT به پزشک کمک میکند که تا حد امکان پرده از پیچیدگیهای سیستم کانال ریشه دندان بردارد.
همچنین با استفاده از میکروسکوپ در عملیات دندانپزشکی، بزرگنمایی زیاد و ایجاد سونوگرافی برای اندودنتیکس معمولی بسیاری از پزشکان توانستند تغییرات آناتومیک پیچیده کانال ریشه را با دقت بیشتری درمان کرده و بهبودی بیشتری را به ارمغان آورند.
هرچند در ابتدای ظهور ایمپلنتها از این شیوه درمانی بهعنوان نقطه اوج درمان در مقایسه با روشهای درمان ریشه برای حفظ دندان طبیعی یاد میشد، اما رفتهرفته انتشار گزارشهایی از عوارض مربوط به ایمپلنت محبوبیت این روش را تا حد زیادی کاهش داد. به همین دلیل به نظر میرسد که در سالهای اخیر اولویت با حفظ دندانهای طبیعی آسیبدیده از طریق اقدامات مربوط به درمان ریشه است.
به نظر میرسد که ریشه دندان آینده درخشانی در پی داشته باشد. زیرا در دنیای امروز و با توسعه روشها و فناوریهای موجود، امکان درمان ریشه دندان بدون درد و با کنترل کامل فراهم شده است. بهاینترتیب میتوان از داشتن دندانهایی طبیعی و سالم لذت برد.