کامپوزیت دندان چیست؟

کامپوزیت دندان:  بسیاری از ما به دلیل مراقبت‌های دهان و دندان نامناسب شاهد تغییر رنگ یا ایجاد لکه در دندان‌های خود هستیم. حتی گاهی باوجود بهداشت فردی بسیار مناسب، تنها یک ضربه خارجی برای شکستن و به هم خوردن نظم و زیبایی دندان کافی است. با پیشرفت علم و تکنولوژی در دندان‌پزشکی، راهکارهای زیادی برای جبران این نقص‌ها و بازیابی زیبایی دندان‌ها به وجود آمده‌اند که کامپوزیت نیز یکی از آن‌هاست.

دکتر صفورا امامی به‌عنوان متخصص درمان ریشه دندان و کانال ریشه دندان، تجربه و دانش به‌روز خود را با استفاده از باکیفیت‌ترین مواد به کار می‌گیرد تا از کیفیت بالای خدمات ارائه‌شده به شما عزیزان اطمینان حاصل کند. با توجه به اینکه انواع مختلفی از کامپوزیت وجود دارند که ممکن است موجب سردرگمی شما شوند؛ در ادامه مطلب به بررسی بیشتر سؤالات شما دراین‌باره می‌پردازیم.

کامپوزیت دندان چیست؟

کامپوزیت دندان درواقع ماده‌ای از جنس پلاستیک و شیشه است که به‌منظور اصلاح دندان استفاده می‌شود. ممکن است این ماده را در هنگام پر کردن دندان دیده باشید. کامپوزیت به شما کمک می‌کند تا دندان‌های لکه‌دار یا تغییر رنگ داده را سفید کرده یا شکستگی و بدفرمی دندان‌ها را به روش پر کردن جبران کنید. اما آنچه امروزه در میان عامه مردم به‌عنوان کامپوزیت شناخته می‌شود، روکش کامپوزیت ونیر است.

کامپوزیت ونیر

کامپوزیت ونیر یکی از بهترین و به‌روزترین روش‌های روکش دندان و اصلاح لبخند است که با استفاده از رزین سفید انجام می‌شود. در این روش، لایه‌ای نازک از روکش ونیر کامپوزیت با استفاده از چسب‌های قوی بر روی دندان قرار می‌گیرد. این روش نسبت به لمینت ارزان‌تر بوده و برخلاف لمینت، در یک جلسه قابل‌اجرا است. بسیاری کامپوزیت ونیر را بهتر می‌دانند. زیرا درحالی‌که لمینت در آزمایشگاه‌های دندان‌پزشکی ساخته می‌شود، کامپوزیت ونیر در مطب و به دست دندان‌پزشک به‌صورت لایه‌لایه بر روی دندان می‌نشیند. یکی از جذابیت‌های کامپوزیت ونیر این است که رنگ آن را می‌توانیم مطابق با رنگ دندان خود انتخاب کنیم.

درباره انواع روکش دندان بیشتر بدانید؛ کلیک کنید.

مزایا:

• در صورت بروز هرگونه نقص در ونیر، تعویض می‌شود.
• نیازی به تراش دادن دندان نیست و عاج و مینای دندان دچار آسیب نمی‌شوند.
• مقاومت کامپوزیت ونیر بیش از 10 برابر بهترین مواد لمینت است و استحکام دندان را افزایش می‌دهد.
• دوام بالایی دارد و بر اساس تجربه مراجعه‌کنندگان مختلف، سطح بالایی از رضایت را به خود جلب کرده است.

کاربرد کامپوزیت دندان

ماده کامپوزیت به‌منظور رفع نقص‌ها و احیای زیبایی دندان استفاده می‌شود. این نقص می‌تواند یکی از موارد زیر باشد:

• پوسیدگی: در صورت بروز پوسیدگی در دندان، دندان‌پزشک قسمت پوسیده را جدا کرده و کامپوزیت را جایگزین آن می‌کند.
• شکستگی: در صورت بروز شکستگی در دندان و یا پریدن قسمتی از آن براثر ضربه یا هنگام خوردن غذا، دندان‌پزشک از مواد کامپوزیت به‌منظور رفع ایراد و بازیابی فرم اولیه دندان استفاده می‌کند.
• تغییر رنگ: بسیاری از دندان‌ها به دلایل مختلف مانند جنس دندان یا مراقبت نامناسب دچار تغییر رنگ یا لکه می‌شوند. کامپوزیت‌ها به دلیل مشابهت زیادی که به رنگ دندان ما دارند، می‌توانند جایگزین بسیار مناسبی باشند.

انواع کامپوزیت دندان

تفاوت انواع مواد کامپوزیت دندان در تعداد و اندازه ذراتشان است که آن‌ها را برای کاربردهای مختلف، مناسب می‌کند. این مواد به چند دسته تقسیم می‌شوند.

1. کامپوزیت ماکروفیل

اولین مواد کامپوزیتی استفاده‌شده در دندان‌پزشکی، کامپوزیت‌های ماکروفیل هستند. ذرات این ماده درشت و اندازه آن‌ها میان 10 تا 50 میکرومتر است. باوجود دوام، استحکام و مقاومت بالایی که براثر اجتماع این ذرات درشت ایجاد می‌شود، معایبی نیز در کامپوزیت ماکروفیل وجود دارد. این ماده به دلیل ذرات درشتی که دارد، زودتر از انواع دیگر تغییر رنگ می‌دهد. امروزه موارد استفاده از این نوع کامپوزیت بسیار کم دیده می‌شود.

2. کامپوزیت‌های میکروفیل

کامپوزیت میکروفیل یا ریزدانه بعد از کامپوزیت ماکروفیل عرضه‌شده است که از اجتماع ذرات ریزتر از 100 نانومتری با ترکیب مواد پلیمری و رزین‌های پرکننده به وجود می‌آید. کامپوزیت میکروفیل به نسبت ماکروفیل، پولیش و پرداخت دندان را راحت‌تر کرده ‌است. البته استحکام و مقاومت کامپوزیت ماکروفیل را ندارد و برای دندان‌های عقبی که گاهی فشار زیادی را متحمل می‌شوند مناسب نیست. بنابراین، بیشتر برای دندان‌های جلو استفاده می‌شود. از مزایای این ماده می‌توان به دوام بیشتر رنگ سفید آن اشاره کرد.

3. کامپوزیت‌های هیبرید

کامپوزیت‌های هیبرید از ذراتی با اندازه‌ای مابین کامپوزیت‌های ماکروفیل و میکروفیل ساخته‌شده‌اند. به‌این‌ترتیب، مقاومت و دوام کامپوزیت هیبرید از میکروفیل بیشتر است. یکی از معایب این ماده، تغییر رنگ زودتر نسبت به کامپوزیت میکروفیل است.

4. کامپوزیت‌های میکرو هیبرید

به‌منظور سهولت بخشیدن به پولیش و روند زیباسازی کامپوزیت هیبریدی، کامپوزیت‌های میکرو هیبریدی پا به عرصه گذاشتند که از ذراتی کوچک‌تر از 100 نانومتر تا 1 میکرومتر تشکیل می‌شوند. مواد این کامپوزیت توانسته‌اند استقامت و دوام رنگ را بهتر از قبل میسر کنند.

5. کامپوزیت‌های نانو هیبرید

آخرین نسل عرضه‌شده از کامپوزیت‌ها، نانو هیبرید نام دارد که قطر ذرات تشکیل‌دهنده آن 20 نانومتر است. این ماده توانسته است تمام اهداف دندان‌پزشکی و زیباسازی دندان را میسر کند. بیشترین میزان استحکام، دوام و مقاومت در مقابل فشار را در کامپوزیت نانو هیبرید مشاهده می‌کنیم. این ماده امکان پر کردن لایه‌لایه دندان را برای دندان‌پزشک میسر می‌کند و به‌این‌ترتیب، میزان مقاومت و ماندگاری کامپوزیت را افزایش می‌دهد.

6. کامپوزیت مخصوص ونیر

کامپوزیت ونیر اکثراً برای دندان‌های جلویی که در هنگام خندیدن مشخص می‌شوند استفاده می‌شود. این ماده بسیار بادوام است و استحکام خوبی دارد. از آن به‌منظور پر کردن دندان‌ها، برای دندان‌هایی که فاصله یا ترک داشته باشند و یا ترمیم دندان‌های شکسته، لب پرشده یا ساییده شده استفاده می‌شود.

بررسی مزایای سفید کردن دندان ها

چرا دندانپزشک شما را از کامپوزیت منع می‌کند؟

کامپوزیت برای برخی بیماران امکان‌پذیر نیست و دندانپزشک به این بیماران اجازه انجام کامپوزیت را نمی‌دهد. لازم به ذکر است که سلامتی دندان مهم‌تر از زیبایی آن است و نیاز است طبق توصیه دندان‌پزشک عمل کنید. موارد زیر مواردی هستند که در صورت وجود آن‌ها نمی‌توانید کامپوزیت را انجام دهید.

• در صورت وجود پوسیدگی زیر لثه
• در صورت بی‌نظمی زیاد دندان و نیاز به ارتودنسی
• در صورت پوسیدگی عمقی دندان که دندان‌پزشک مجبور به خارج کردن مقدار زیادی از بافت دندان شود (در این صورت استحکام دندان پایین می‌آید و امکان شکستن آن زیاد می‌شود)

مراحل کامپوزیت دندان

کامپوزیت در ابتدا خمیری است و دندان‌پزشک پس از پر کردن دندان با این خمیر، از نوعی لامپ با امواج نوری خاص به‌منظور سفت کردن آن استفاده می‌کند. در ادامه به بیان مراحلی که ممکن است در انجام کامپوزیت تجربه کنید می‌پردازیم.

قدم اول: رفع پوسیدگی

کامپوزیت دندان‌هایی که دچار پوسیدگی شده باشند با بی‌حس کردن ناحیه دندان تحت درمان آغاز می‌شود و طی یک جلسه انجام می‌گیرد. دندان‌پزشک ابتدا اقدام به رفع پوسیدگی دندان می‌کند. سپس نیاز است داخل و اطراف دندان به‌خوبی تمیز و ضدعفونی شود تا امکان نفوذ و فعالیت هرگونه میکروب از بین برود. به‌این‌ترتیب، دندان شما برای پر شدن توسط ماده کامپوزیت آماده می‌شود.

قدم دوم: تکمیل کار

ماده کامپوزیت بر روی دندان قرار می‌گیرد و با استفاده از لامپ مخصوص سفت می‌شود. در ادامه لازم است کامپوزیت سمباده بخورد تا به فرم دندان واقعی شبیه شود و ناهمواری بر روی آن باقی نماند.

مراحل کامپوزیت ونیر

مراحل کامپوزیت ونیر با کامپوزیت متفاوت است. یکی از مهم‌ترین مراحل کامپوزیت ونیر انتخاب رنگ کامپوزیت است. رنگ این کامپوزیت باید زیر نور سفید و با در نظر گرفتن رنگ دندان اصلی شما انتخاب شود. در این روش نیازی به تراش خوردن دندان نیست و مینای دندان سالم می‌ماند. اما برای اینکه کامپوزیت به‌خوبی به دندان بچسبد، باید هرگونه جرم، ذرات غذایی، پلاک‌ها و ... را از سطح دندان به‌دقت پاک کرد. لازم به ذکر است که در صورت وجود پوسیدگی، باید حتماً رفع شود.

در مرحله بعد، اسید شویی سطح دندان را داریم که با استفاده از یک سرنگ حاوی کاندیشنر (که معمولاً به‌صورت ژل است) انجام می‌شود. 30-40 درصد ترکیبات این کاندیشنر از اسید فسفریک تشکیل‌شده است و با 15 ثانیه باقی ماندن بر روی دندان، به‌طور کامل سطح مینا را شستشو می‌دهد. این امر هیچ دردی برای بیمار ایجاد نمی‌کند و به‌منظور جلوگیری از آسیب اسید به چشم در هنگام پاشیدن محتویات سرنگ بر روی دندان، عینکی مخصوص بر روی چشم بیمار قرار می‌گیرد.

اکنون سطح دندان آماده است تا پیوند مناسبی میان دندان و کامپوزیت صورت بگیرد. به‌منظور برقراری این پیوند محکم، از یک پلاستیک مایع استفاده می‌شود که کاتالیست‌های آن در اثر قرار گرفتن در مقابل نور لیزر فعال‌شده و بعد از 10 تا 20 ثانیه سفت می‌شوند. دندان‌پزشک این ماده را با استفاده از یک اپلیکاتور و به‌صورت یک‌لایه نازک بر روی دندان شما می‌کشد و کامپوزیت را بر روی آن قرار می‌دهد. تا اینجای کار، کامپوزیت اولیه بر روی دندان قرارگرفته است.

یکی دیگر از مراحل مهم و حیاتی در موفقیت و زیبایی کامپوزیت، مرحله فرم دهی رزین کامپوزیت است که با تجربه و مهارت دندان‌پزشک رابطه مستقیم دارد. لایه گذاری پی‌درپی رزین، فرم دهی و ایجاد پیوند شیمیایی مناسب میان لایه‌های کامپوزیتی، درنهایت می‌توانند به موفقیت درمان منجر شوند. در صورت رضایت دندان‌پزشک از کار، به مدت 10-40 ثانیه لامپ مخصوص بر کامپوزیت تابانده می‌شود. این لایه گذاری‌ها حدود 2 میلی‌متر به ضخامت دندان شما می‌افزاید.

درنهایت، نوبت به پولیش کشیدن کامپوزیت و ارزیابی نحوه گاز زدن پس از تکمیل کار می‌رسد. پولیش کشیدن باعث زیبا شدن و ایجاد شباهت و هماهنگی کامپوزیت با دندان می‌شود. در مرحله آخر، با استفاده از کاغذ کربنی نحوه گاز زدن بیمار بعد از کامپوزیت ارزیابی می‌شود تا از عدم بروز مشکل در جویدن و گاز زدن اطمینان حاصل شود.

مراقبت‌های لازم بعد از کامپوزیت دندان

لازم به ذکر است که تا مدتی بعد از انجام کامپوزیت، دندان شما به سرما و گرما حساس می‌شود. البته این موضوع چندان طول نمی‌کشد. کامپوزیت به مراقبت زیادی نیاز دارد. و مسواک زدن و نخ دندان کشیدن باید زودبه‌زود انجام شوند. حساسیت مراقبت بعد از کامپوزیت به‌منظور جلوگیری از تغییر رنگ و خرابی آن است. اهمیت این مراقبت‌ها در حدی است که افرادی با بهداشت دهان و دندان نامناسب از کامپوزیت کردن دندان‌ها منع می‌شوند.

جنس کامپوزیت‌ها و مهارت و تجربه دندان‌پزشک شما از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. گاهی اوقات به این روش ارتودنسی فوری نیز گفته می‌شود. توصیه‌ها حاکی از سپردن این امر به متخصصان با تجربه است. دکتر صفورا امامی به‌عنوان متخصص عصب کشی و ریشه دندان، دانش خود را در دل باکیفیت‌ترین مواد به مراجعه‌کنندگان عزیز ارائه می‌دهد تا از نتیجه کار اطمینان حاصل شود. اگرچه مراقبت‌های بعدی در ماندگاری و سلامت کامپوزیت اهمیت بالایی دارند، اما انجام نادرست مراحل کامپوزیت کردن (حتی باوجود بهترین مراقبت و بهداشت فردی) می‌تواند به پوسیدگی دندان و بوی نامطبوع آن منجر شود.