مراجعه به دندانپزشکی در دوران بارداری: در میان کارهایی که در زمان بارداری و قبل از به دنیا آمدن فرزندتان می‌بایست انجام دهید مانند رفت‌وآمد به بیمارستان، مراجعه به پزشک و مهیاکردن شرایط پرستاری از کودک، اجازه ندهید مراجعه به دندان‌پزشک در لیست کارهای ضروری زمان بارداری از قلم بیفتد.
انجام معاینات دندان پزشکی در دوران بارداری برای سلامت دندان‌های شما مهم و درعین‌حال بی‌خطر است. نه‌تنها قبل از تولد کودک خود اقداماتی مانند جرم‌گیری و پر کردن پوسیدگی دندان‌ها را می‌توانید انجام دهید بلکه دندان‌پزشک می‌تواند در رفع هرگونه مشکلات دندانی مرتبط با بارداری نیز به شما کمک کند.
انجمن دندانپزشکی ایالات‌متحده، کنگره متخصصان زنان و زایمان آمریکا و آکادمی اطفال آمریکا، زنان را به مراقبت از دندان‌های خود در دوران بارداری تشویق می‌کنند. متخصصان دندانپزشکی می‌گویند: "بارداری دوره‌ای حیاتی در زندگی یک زن است و حفظ سلامت دهان و دندان در این دوره با سلامت کامل مادر ارتباط مستقیم دارد.
در این مقاله از خانم دکتر صفورا امامی، متخصص درمان ریشه و عصب کشی دندان به بیان برخی از نگرانی‌های رایج زنان در رابطه با مراجعه به دندان‌پزشک در دوران بارداری پرداخته می شود:
چه موقع باید دندان پزشک را از بارداری خود مطلع کنید؟
حتی اگر فقط احتمال می‌دهید که باردار باشید باید دندان پزشک خود را در جریان قرار دهید و در این صورت به او بگویید که در لحظه‌ای که پیش او هستید چه مدتی از بارداری شما گذشته است.
همچنین در مورد داروهای خاصی که در این زمان مصرف می‌کنید و یا توصیه‌های خاص پزشکی که مجبور به رعایت آن هستید نیز باید به دندان‌پزشک خود اطلاعاتی بدهید. اگر بارداری شما پرخطر است یا در شرایط پزشکی خاصی به سر می‌برید، ممکن است به توصیه دندان‌پزشک و پزشک معالج، مجبور شوید که برخی از درمان‌ها را به تعویق بیندازید.
بارداری چگونه بر سلامتی دهان و دندان شما تأثیر می‌گذارد؟
اگرچه بسیاری از زنان این 9 ماه را بدون هیچ‌گونه ناراحتی و مشکل در رابطه با دندان‌های خود پشت سر می‌گذارند، اما بارداری می‌تواند برخی از مشکلات مربوط به دهان و دندان را تشدید کند و یا شرایط جدیدی ایجاد کند. انجام معاینات منظم و رعایت اقدامات بهداشتی مربوط به دندان‌ها به‌سلامت شما و کودکتان کمک می‌کند.
التهاب لثه ناشی از بارداری
دهان شما ممکن است تحت تأثیر تغییرات هورمونی که در دوران بارداری به وجود می‌آید دچار مشکل شود. به‌عنوان‌مثال برخی از زنان به‌نوعی بیماری معروف به "التهاب لثه حاملگی" مبتلا می‌شوند که با تورم و حساسیت همراه است. همچنین در این بیماری لثه‌های شما ممکن است هنگام مسواک زدن یا کشیدن نخ دندان دچار خونریزی شود. التهاب لثه درمان‌نشده، می‌تواند منجر به انواع جدی‌تری از بیماری‌های لثه شود. دندان‌پزشک، تمیز کردن مکرر دهان و دندان‌ها را برای پیشگیری از این بیماری توصیه می‌کند.
افزایش خطر پوسیدگی دندان
زنان باردار به دلایل مختلفی ممکن است بیشتر در معرض خطر پوسیدگی دندان قرار داشته باشند. مصرف بیش‌ازحد معمول کربوهیدرات می‌تواند باعث ایجاد پوسیدگی شود. تهوع صبحگاهی نیز می‌تواند میزان اسیدی را که دهان شما در معرض آن قرار می‌گیرد، افزایش دهد و این باعث از بین رفتن مینای دندان‌ها می‌شود؛ حتی ممکن است دندان شما نیاز به درمان ریشه دندان داشته باشد.
دو بار مسواک زدن و یک‌بار استفاده از نخ دندان در روز، در طول بارداری به دلایل زیادی ازجمله تهوع صبحگاهی، افزایش رفلکس حلقی، لثه‌های حساس و همچنین خستگی جسمی ناشی از حاملگی به تعویق افتاده و حتی کاهش می‌یابد. رعایت بهداشت روتین توسط خانم‌های باردار ازاین‌جهت مهم است که عادات نامناسب در دوران بارداری ممکن است با زایمان زودرس، محدودیت رشد داخل رحمی جنین، دیابت و مسمومیت حاملگی همراه باشد.
تومورهای بارداری
در برخی از زنان، رشد بیش‌ازحد بافت لثه به نام "تومورهای بارداری" دیده می‌شود که اغلب در سه‌ماهه دوم بارداری رخ می‌دهد. این تورم‌ها که بیشتر در بین دندان‌ها اتفاق می‌افتد، سرطان نیست و احتمالاً مربوط به پلاک‌های اضافی می‌باشند. آنها به‌راحتی خونریزی می‌کنند، ظاهری قرمز و خشن مانند تمشک دارند و معمولاً پس از تولد نوزاد ناپدید می‌شوند. با این‌حال اگر در مورد این مسئله نگران هستید با دندان پزشک خود در مورد از بین بردن آنها مشورت کنید.
داروها دوران بارداری
دندان‌پزشک خود را در جریان نوع داروهایی که برای شما تجویز شده و یا هر دارویی که بدون نسخه مصرف می‌کنید، بگذارید. این اطلاعات به دندان‌پزشک شما کمک می‌کند تا بداند که در صورت لزوم چه نوع دارویی را برای شما تجویز کند. دندان‌پزشک شما می‌تواند در انتخاب داروهایی مانند مسکن‌ها یا آنتی‌بیوتیک ها که ممکن است بتوانید با خیال راحت در دوران بارداری مصرف کنید، با پزشک مشورت کند. هم دندان‌پزشک و هم پزشک نگران سلامتی شما و فرزند شما هستند بنابراین در مورد داروهای تجویزشده در دوران بارداری حتماً با آنها مشورت کنید.
مراقبت‌های دهان و دندان پیش از بارداری
بی حسی موضعی در دوران بارداری
اگر باردار هستید و به پر کردن دندان، عصب‌کشی و یا کشیدن دندان نیاز دارید، لازم است نگران ایمنی داروهای بی‌حسی که دندان‌پزشک شما در طول عمل استفاده می‌کند، نباشید. در حقیقت این داروها برای سلامتی شما و فرزندتان بی‌خطر هستند.
گزارش یک پژوهش که بر روی گروهی از زنان باردار انجام شده بود در نشریه انجمن دندانپزشکی آمریکا، نسخه آگوست 2015 به چاپ رسید. در این بررسی تعدادی از زنان تحت تأثیر روش‌های بی‌حسی موضعی مانند لیدوکائین قرار گرفتند و گروهی دیگر از این روش استفاده نکردند.
نتایج نشان داد که این روش‌های بی‌حسی موضعی در دوران بارداری بی‌خطر بوده‌اند زیرا در میزان سقط‌جنین، بروز نقص مادرزادی، نارس و یا کم‌وزن بودن نوزاد هنگام تولد، هیچ تفاوتی ایجاد نکردند. نویسنده این پژوهش گفته است: "مطالعه ما هیچ مدرکی را مبنی بر خطرناک بودن اقدامات دندانپزشکی در دوران بارداری با استفاده از داروهای بی‌حسی موضعی، نشان نداد. درواقع هدف ما این بود که تعیین کنیم آیا در ارتباط با اقدامات دندانپزشکی همراه با بی‌حسی موضعی و نتایج حاملگی خطرات قابل‌توجهی وجود دارد یا نه! درنهایت ما چنین خطراتی را ثبت نکردیم."
استفاده از تصویربرداری اشعه ایکس در دوران بارداری
بله، انجام رادیوگرافی در دوران بارداری بی‌خطر است. اگرچه شدت تابش اشعه ایکس در دندانپزشکی بسیار کم است اما باز هم دندان‌پزشک یا متخصص بهداشت بدن شما را با یک پیش‌بند سربی می‌پوشاند و تا حد ممکن از برخورد اشعه با بدن شما جلوگیری می‌کند. همچنین دندان پزشک گلویتان را نیز با یقه سربی می‌پوشاند تا از غده تیروئید شما در برابر تابش اشعه محافظت کند.
