اپکسیفیکیشن دندان چیست؟
اپکسیفیکیشن یک روش درمانی برای دندان‌های دائمی نابالغ است که در آن رشد و نمو ریشه به دلیل نکروز پالپ متوقف شده است. هدف این روش بسته شدن انتهای ریشه بدون ضخیم شدن دیواره کانال یا بلند شدن طول ریشه است که از دو راه می‌توان به آن دست یافت:
(1) به عنوان یک روش طولانی مدت با استفاده از پانسمان کلسیم هیدروکساید برای ایجاد یک سد از بافت سخت بیولوژیک
(2) به عنوان یک روش کوتاه مدت، ایجاد یک سد اپیکال مصنوعی از MTA یا سایر مواد بایوسرامیک.
کلسیم هیدروکساید اولین ماده انتخاب شده برای اپکسیفیکیشن است. قرار دادن این ماده و تغییرات پیاپی در طول دوره 3 تا 20 ماهه باعث ایجاد یك سد كلسیفیه می‌شود. دوره درمان غیر قابل پیش بینی و طولانی مدت چالش‌هایی را به همراه دارد، به ویژه که به سطح بالایی از همکاری بیمار نیاز دارد. به همین دلیل، اپکسیفیکیشن تک جلسه‌ای پیشنهاد شده است.
از آنجا که MTA عملکرد باکتریواستاتیک، سازگاری زیستی و توانایی سیل مطلوب را دارد، به عنوان ماده‌ای مناسب برای اپکسیفیکیشن تک جلسه‌ای پیشنهاد شده است. قرار دادن یک لایه MTA با ضخامت 3 میلی متر در قسمت اپیکال یک « اپکس باز»، اجازه می‌دهد تا گوتا پرکای گرم در بقیه کانال در راستای عمودی متراکم شود.
اپکسیفیکیشن اغلب در دندان‌های پیشین که به دلیل ضربه یا پوسیدگی، سلامت خود را از دست داده‌اند، یا در دندان‌هایی با آناتومی متفاوت مانند dens invaginatus و با ریشه نابالغ انجام می‌شود.
انتهای ریشه در دندان های نابالغ
انتهای ریشه در دندان‌های نابالغ ممکن است به دو شکل باشد: واگرا (blunderbuss) یا موازی تا همگرا. تعیین این مورفولوژی به دلیل تصویر دوبعدی به دست آمده توسط رادیوگرافی دندان دشوار است. در هر دو شکل، بصورت متداول درمان ریشه دندان نمی‌تواند انجام شود، زیرا دستیابی به یک سد انتهایی که مانع از خروج مواد پر کننده می‌شود، اگر غیرممکن نباشد بسیار دشوار است. هنگامی‌که اپکسیفیکیشن با موفقیت در دندان‌هایی با علائم رادیوگرافی از وجود ضایعه در استخوان اطراف ریشه دندان انجام می‌شود، بهبود استخوان به تدریج مشاهده می‌شود.
دندان باید به رویش خود ادامه دهد و استخوان فک باید همراه با دندان‌های مجاور به‌طور پیوسته به رشد خود ادامه دهد. برای اطمینان از عدم وجود علائم بالینی و رادیوگرافی نامطلوب پس از درمان، پیگیری باید انجام شود.
برای بیش از یک دهه، یک روش درمانی جایگزین برای اپکسیفیکیشن در موارد دندان‌های نابالغ نکروز عفونی، به‌صورت درمان رژنراتیو در دسترس است. این مورد در مقاله مرتبط توضیح داده شده است.
