بدن شما پس از جراحی ریشه دندان، به زمانی مناسب برای بهبودی نیاز دارد. اما این موضوع نباید مانعی برای فعالیت‌های معمول شما باشد. بیشتر افراد می‌توانند روز بعد از عمل، کار خود را از سر بگیرند. با این حال برای اطمینان از بهبودی کامل، باید با دندانپزشک خود در مورد مراقبت‌های بعد از عمل مشورت کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد روش‌های مراقبت پس از جراحی ریشه دندان و این که بعد از درمان چگونه کار خود را از سر بگیرید، حتماً تا انتهای این مطلب از دکتر صفورا امامی، متخصص جراحی ریشه و کانال، ما را دنبال کنید.
آیا اصلا شما به جراحی ریشه دندان نیاز دارید؟
معمولا برای ترمیم قسمت بسیار آسیب دیده و آلوده دندان، روش درمان ریشه دندان توصیه می‌شود. کسانی که نیاز به درمان کانال ریشه دارند، اغلب ممکن است دچار مشکلاتی از جمله: دندان درد شدید و غیرقابل تحمل، حساسیت دندان‌ها به گرما یا سرما، مشکل در جویدن، تغییر رنگ دندان، تورم، تخلیه و التهاب در غدد لنفاوی استخوان‌های مجاور و بافت‌های لثه‌ای شوند. با این حال، گاهی اوقات هم ممکن است اصلاً هیچ گونه علایمی را تجربه نکنید که نشان دهد که شما به جراحی ریشه دندان نیاز دارید.
آیا جراحی ریشه دندان دردناک است؟
دندانپزشکی مدرن، روش جراحی ریشه را راحت و ساده کرده است. در طی چند روز اول پس از درمان، شما ممکن است حساسیت دندان را تجربه کنید. به خصوص اگر از قبل عفونت دندان داشته باشید. با رعایت دستورالعمل‌های دندانپزشک خود، می‌توانید از طریق داروهای تجویز شده خیلی راحت تسکین پیدا کنید. با این حال اگر درد یا ناراحتی بیش از چند روز ادامه یافت، با متخصص اندودنتیست خود تماس بگیرید.
آیا می‌توانید بلافاصله بعد از درمان کانال ریشه به محل کار خود بروید؟
یکی از سوالات متداول در مورد روش جراحی ریشه دندان این است که چه زمانی می‌توانم فعالیت‌های منظم و روزمره خود را شروع کنم؟ فعالیت‌هایی مانند رفتن به محل کار، رانندگی کردن و یا حتی ورزش کردن. لازم به ذکر است که دوره بهبودی برای درمان کانال ریشه، ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد. به طور کلی، بیماران قادر به بازگشت به محل کار، دقیقا در روز بعد از عمل خود خواهند بود. با این حال، بهترین کار این است در خصوص این که چه زمانی می‌توانید فعالیت‌های روزمره خود را پس از درمان کانال ریشه از سر بگیرید، با دندان پزشک خود مشورت کنید.
درمان ریشه دندان آسیب دیده چیست؟
در نظر گرفته شده است که دندان‌های طبیعی شما، یک عمر دوام داشته باشند. حتی اگر دندان آسیب ببیند یا خراب شود، یک روش دندانپزشکی ویژه به نام جراحی ریشه دندان می‌تواند به شما در حفظ لبخند زیبایتان کمک کند. روش جراحی ریشه دندان شامل از بین بردن پالپ یا عصب دندان است که پس از برداشته شدن با موادی جایگزین می‌شود که از آسیب بیشتر آن جلوگیری می‌کند.
درمان ریشه کانال یک روش مداوای ریشه دندان است که از عفونت دندان جلوگیری می‌کند. متخصص ریشه، بافت پالپ آلوده را برداشته و سیستم کانال ریشه را با استفاده از ابزارهای تخصصی ضدعفونی می‌کند. برای درمان می‌توانید دو یا سه نوبت ویزیت اندودنتیست داشته باشید. در هنگام ملاقات اولیه، معمولاً یک ماده استریل در درون سیستم کانال ریشه پر می‌شود تا فضا را آب بندی کند. در قرار بعدی، این ماده با تاج یا ترمیم دیگری استخراج و جایگزین می‌شود که روی سطح دندان قرار می‌گیرد تا عملکرد کامل آن ایمن و بازیابی شود.
پس از جراحی ریشه دندان چه انتظاراتی وجود دارد؟
به دنبال روش جراحی ریشه، شما به زمان کافی احتیاج دارید که بهبود مناسب دندان شما را تضمین می‌کند و از عفونت مجدد جلوگیری می‌کند. بعد از عمل ممکن است مدتی درد و حساسیت داشته باشید. لازم است در این مورد با دندانپزشک خود صحبت کنید تا ببینید چه نتایجی را می‌توانید انتظار داشته باشید و چه دستورالعمل‌های خاصی را باید دنبال کنید. در اینجا چند مورد وجود دارد که می‌توانید بلافاصله پس از درمان کانال ریشه برای کمک به هرگونه درد یا تورم انجام دهید:
- از بسته‌های سرد استفاده کنید.
- داروهای تجویز شده یا آنتی بیوتیک را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
- از جویدن دندان تحت ترمیم خودداری کنید.
درد پس از جراحی ریشه دندان چه مدت طول می‌کشد؟
بعضی افراد جراحی ریشه دندان را همراه با درد و ناراحتی زیادی می‌دانند و معتقدند در طول عمل و بعد از عمل ریشه احساس ناراحتی زیادی همراه آن‌ها خواهد بود. البته درد بیش از حد طبیعی نیست. امروزه فناوری مدرن و استفاده از داروهای بیهوشی، این روش را سریع، ایمن و به طور معمول بدون درد کرده است که راهی عالی برای کمک به نجات دندان طبیعی است.
همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. برای جلوگیری از نیاز به درمان کانال ریشه، هر کسی که دندان درد دارد، باید سریع به دندانپزشکی مراجعه کند تا از بدتر شدن عفونت، تشکیل آبسه یا گسترش آن در کل سیستم ریشه دندان جلوگیری کند.
حقایقی در مورد درد پس از درمان ریشه کانال
درمان کانال ریشه با حفظ بقیه دندان‌ها، بافت دندان بیمار یعنی پالپ را درمان می‌کند. قبل از عمل به فرد بیهوشی داده می‌شود. بنابراین معمولاً درد آن بیشتر از پر کردن دندان نیست. اگر کانال ریشه خراب شود، انجام مجدد آن می‌تواند مشکل را برطرف کند. اما چقدر درد طبیعی است؟ درد کانال ریشه که برای مدت طولانی ادامه دارد غیر طبیعی است.
اکثر افراد گزارش می‌کنند که بعد از داشتن جراحی ریشه احساس حساسیت کمی دارند. دلایل مختلفی برای این امر وجود دارد. به عنوان مثال، بافت اطراف لثه همچنان متورم یا ملتهب است. باید گفت، حتی اگر دندان پزشک ریشه عصب را از دندان خارج کرده است، هنوز اعصاب کوچکی در رباط‌ها و بافت اطراف دندان وجود دارد. وقتی ناحیه ملتهب است، این انتهای عصبی می‌تواند باعث ناراحتی شود.
این امکان هم وجود دارد که ابزار دندانپزشکی که برای پاکسازی کانال ریشه استفاده می‌شود، به بافت حساس اطراف دندان آسیب وارد کرده باشد. در صورتی که دندانپزشک پرکننده موقت را گذاشته اما به اندازه کافی آن را صاف نکرده باشد هم این مشکل پیش می‌آید. طوری که اگر پر کردگی فقط کمی بالاتر از سطح دندان‌های اطراف باشد می‌تواند باعث حساسیت شدید دهان در آن نقطه شود و دندان درد را ایجاد کند.
از چه غذاهایی باید بعد از جراحی ریشه دندان اجتناب کنید؟
همان‌طور که غذاهای نرم درست بعد از جراحی ریشه دندان مفید هستند، غذاهایی که به سختی می‌توان آن‌ها را جوید ایده خوبی نیستند. به عنوان مثال، می‌توان به غذاهای سخت مانند آجیل و دانه اشاره کرد. همچنین بهتر است از غذاهای چسبناک مانند آبنبات، آدامس یا کارامل خودداری کنید. علاوه بر این‌ها، باید از دمای شدید مانند غذاها و نوشیدنی‌های خیلی سرد یا بسیار گرم خودداری کنید. مقداری از حساسیت دندان در دوره فوری پس از قرار دادن تاج موقتی یا دائمی معمول است.
اگر دندانپزشک تاج موقت را تا آماده‌شدن تاج دائمی قرار داده است، احتمالاً تا زمان قرار دادن تاج دائمی باید از این گونه مواد غذایی خودداری کنید. معمولا وقتی دندانپزشک تاج دائمی را قرار می‌دهد، به شما توصیه می‌کند که از جویدن تاج خودداری کنید و بسته به نوع چسبی که استفاده می‌کند می‌تواند از چند ساعت تا یک روز کامل طول بکشد.
دیگر اقدامات پس از عمل جراحی ریشه دندان
تجربه برخی از دردهای بعد از عمل طبیعی است که بعد از جراحی ریشه دندان وجود دارد. معمولا می‌توان این مسئله را با مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن و استامینوفن کنترل کرد. دندانپزشک همچنین ممکن است توصیه‌های دیگری از جمله مسواک زدن به صورت عادی برای حفظ بهداشت دهان و دندان را داشته باشد. اما می‌گوید از نخ دندان کشیدن در دو طرف تاج به طور موقت خودداری کنید تا از جدا شدن تاج و موادی که از آن ساخته شده‌اند جلوگیری شود.
برای کاهش التهاب، سه بار در روز با نمک و آب قرقره کنید. این کار می‌تواند با مخلوط کردن یک قاشق چایخوری نمک و آب گرم انجام شود. آن را حدود یک دقیقه در دهان خود بچرخانید و سپس به بیرون بریزید. اگر دندان پزشک برای کاهش خطر عفونت دندان آنتی بیوتیک تجویز کرد، آن را طبق دستورالعمل مصرف کنید. این امر خصوصاً در مورد مصرف تمام آنتی‌بیوتیک‌ها برای کاهش احتمال بازگشت عفونت بیشتر است.
جراحی ریشه دندان عفونی
چه موقع با دندانپزشک خود تماس بگیرم؟
در حالی که اکثر افراد بعد از جراحی ریشه دندان عوارض جانبی شدیدی ندارند، تشخیص زمان‌هایی که باید برگردید و به دندانپزشک مراجعه کنید مهم است. این مورد می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- واکنش آلرژیک مانند بثورات پوستی یا خارش
- درد یا فشار شدید در دهان شما
- تورمی که به جای بهتر شدن بدتر می‌شود
- در صورت بیرون آمدن تاج یا پر شدن موقتی، نیش شما احساس ناهمواری یا علائم بدتر شدن می‌کند که در این مواقع نیز باید با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
اگر جراحی ریشه انجام داده‌اید، مهم است که بفهمید چه وقت و چه چیزی می‌توانید بعد از عمل بخورید. به طور کلی هنگامی که ماده بی حس کننده اثر خود را از دست داد و دهان و لثه شما دیگر بی حس نبود، شما می‌توانید از غذاهای نرم لذت ببرید. اما اگر می‌خواهید از دیگر غذاهای مورد علاقه دیگر خود استفاده کنید، دندانپزشک شما معمولاً دستورالعمل‌هایی را برای دنبال کردن پس از جراحی ریشه دندان به شما ارائه می‌دهد. حتماً هر سوال یا نگرانی، چه قبل و بعد از عمل را پیگیری کرده و از زندان پزشک خود بپرسید.
آیا می‌توانم پس از جراحی ریشه دندان رانندگی کنم؟
ممکن است پس از جراحی ریشه دندان این سوال برای شما پیش آمده باشد که آیا می‌توانم پس از جراحی ریشه رانندگی کنم و زندگی عادی خود را از سر بگیرم؟ برای پاسخ به این سوال باید گفت که حتی اگر ممکن است کمی درد داشته باشید یا متوجه حساسیت شوید، معمولاً می‌توانید رانندگی کنید و به محل کار خود برگردید. البته این موضوع در افراد مختلف متفاوت است.
بیشتر اوقات، یک دندانپزشک متخصص ریشه دندان از بی‌حسی موضعی به جای بیهوشی عمومی برای بی‌حس کردن اطراف دندان آسیب دیده استفاده می‌کند که باعث می‌شود رانندگی پس از آن ایده خوبی نباشد. ممکن است شرایطی وجود داشته باشد که پزشک توصیه می‌کند از رانندگی کردن بعد از عمل اجتناب کنید. بنابراین برای فعالیت‌های پس از عمل جراحی ریشه با پزشک خود صحبت کنید.
در حقیقت اگر شما دردی را احساس می‌کنید که تمرکز شما را در جاده به هم می‌ریزد، بهتر از شخص دیگری بخواهید که ماشین را براند. این گزینه قطعاً ایمن‌تر خواهد بود. اگر قبلا روش پرکردن یا جراحی ریشه را انجام داده‌اید، از این تجربه برای ارزیابی توانایی رانندگی خود استفاده کنید. تحمل درد می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. به هر حال شما اگر تحمل کمی در برابر درد دارید و درد بر توانایی شما در تمرکز هنگام رانندگی تاثیر می‌گذارد، حتماً از رانندگی کردن پس از عمل اجتناب کنید. نشستن به مدت طولانی در صندلی دندانپزشک خسته کننده است و می‌تواند سردردهایی ایجاد کند که توانایی رانندگی شما را مختل کند. بنابراین بهتر است از شخص دیگری بخواهید که بعد از عمل رانندگی کند.
شرایط خاص دیگری نیز وجود دارد که در آن بسیار ضروری است که از رانندگی کردن پس از عمل اجتناب کنید. مثلاً واکنش آلرژیک به لیدوکائین یا بوپیواکائین. این‌ها هر دو عامل بی‌حس کننده‌های رایجی هستند که در روش‌های جراحی ریشه از آن‌ها استفاده می‌شود. البته حساسیت‌های پس از مصرف این نوع داروی بیهوشی نادر است. اما واکنش‌ها می‌توانند در عرض چند ثانیه پس از تزریق رخ دهند. شاید تا قبل از واقعیت ندانید که این آلرژی را دارید. اما اگر نسبت به ماده بیهوشی واکنش منفی دارید، حتماً کسی را پیدا کنید که شما را به خانه برساند.
همچنین استفاده از آرام بخش یا بیهوشی عمومی می‌تواند تمرکز شما را هنگام رانندگی مختل کند. اگر برای هر روش دندانپزشکی، داروی آرام بخش به شما داده می‌شود، حتما این توصیه به شما می‌شود که بلافاصله پس از انجام این عمل یا در هر زمان در ۱۲ تا ۲۴ ساعت آینده رانندگی نکنید. علاوه بر این‌ها، برای تسکین درد ممکن است در مطب دندان پزشکی به شما داروی مخدر داده شود. این داروها می‌توانند باعث خواب آلودگی شوند و رانندگی را نا ایمن کنند.
چه زمانی می توانم فعالیت‌های دیگر را بعد از جراحی ریشه دندان انجام دهم؟
جدا از کار و رانندگی، نکات زیر را در مورد سایر فعالیت‌های منظم به خاطر بسپارید:
- برای جلوگیری از عوارض خونریزی، سعی کنید یک یا دو روز از ورزش کردن خودداری کنید و چند روز به خود فرصت دهید تا دهان شما شروع به بهبودی کند.
- تا بی‌حسی از بین نرود غذا نخورید. زیرا ممکن است به طور تصادفی زبان یا قسمت داخلی گونه خود را گاز بگیرید.
- مدتی از غذاها و نوشیدنی‌های خیلی گرم و خیلی سرد دور باشید. مخصوصاً هنگامی که دندان شما حساسیت خاصی دارد.
- غذاهای نرم مانند ماست، تخم مرغ و مایعات بخورید و از غذاهای سخت و ترد مانند آجیل و دانه‌ها خودداری کنید.
در این مقاله از دکتر صفورا امامی، در خصوص مراقبت‌های پس از جراحی ریشه دندان بحث شد. روش جراحی ریشه دندان می‌تواند از ۹۰ دقیقه تا ۳ ساعت طول بکشد. اما ممکن است به دو مراجعه نیاز داشته باشید. این روش از برخی جهات تفاوتی با روش سنتی پر کردن حفره ندارد.
به عنوان مثال تقریباً همیشه از بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود. به این معنی که شما در طول عمل بیهوش نخواهید بود. اما از آنجا که این کار تا حدی زمان‌بر است و اگر فکر می‌کنید این کار ضروری است، باید در مورد روز کاری و در دسترس بودن یک راننده برنامه ریزی کنید. اگر قصد رانندگی دارید، با دندانپزشک متخصص ریشه مشورت کنید تا در مورد مدت زمان انجام این عمل خاص و مراقبت‌های پس از آن شما را راهنمایی کند. علاوه بر این، در حالیکه درد و حساسیت دندان پس از جراحی ریشه دندان کاملا طبیعی است، اما در صورت بروز علائمی که به آن اشاره شد، باید با مطب پزشک تماس بگیرید.
